"Birleşme ve satın almalar bu yıl 10 milyar doları aşacak"

Denetim ve danışmanlık firması Ernst & Young Türkiye (EY), Türkiye'de birleşme ve satın almaların genel görünümünü ortaya koyan "Birleşme ve Satın Alma İşlemleri 2020 Raporu"nu açıkladı. 

Rapora göre, Türkiye'de işlem sayısı 209 ile 2019 yılına paralel seyrederken, işlem hacminde ise 6,9 milyar dolar ile yüzde 153 artış yaşandı. 

EY Türkiye 2020 yılında şirket birleşme ve satın alma işlemlerini değerlendirirken, Türkiye Varlık Fonu (TVF) kaynaklı işlemleri, Bilişim sektörünün payının  artmasını ve başlangıç aşamasındaki girişimler açısından bir ekosistem oluşmaya başlamasını ön plana çıkardı.

2021 yılı için salgının yavaşlamasıyla yabancı yatırımcıların Türkiye'ye ilgisinin artacağı, ekonomi politikalarındaki değişimin yatırımcı güvenine yansıyacağı ve beklenen kamu kaynaklı işlemlerle salgın nedeniyle ertelenmiş bazı özel sektör işlemlerinin gerçekleşmesine bağlı olarak 10 milyar doların üzerinde bir işlem hacmine ulaşılabileceği öngörülüyor.

Rapora göre, Covid-19 salgınının yarattığı olumsuz ortamın hakim olduğu 2020 yılında, tüm dünyada birleşme ve satın alma işlem adedi 2019 seviyelerine benzer gerçekleşirken, işlem hacminde önemli miktarda düşüş gerçekleşti.

Türkiye'de ise 2020 yılında işlem adedi 209 ile 2019 yılı seviyesinde gerçekleşirken, bunlardan 89 adedinin büyüklüğü açıklandı. Büyüklükleri açıklanan işlemler dikkate alındığında, toplam işlem hacminde 6,9 milyar ile 2019 yılına göre yüzde 153 artış yaşandı. Bu artışın arkasındaki ana etken olarak kamu tarafında TVF'nin gerçekleştirdiği işlemler ile özel sektörde bilişim sektörü kaynaklı işlemler yer aldı. En büyük 2 işlem olan TVF'nin Turkcell satın alımı ile Peak Games'in Zynga'ya satışı işlemleri, toplam işlem büyüklüğünün yüzde 52'sini oluşturdu.

En büyük 10 işlemde TVF'nin doğrudan ya da dolaylı olarak taraf olduğu işlemler ağırlıklı olarak yer alırken, çok sayıda küçük tutarlı işlemin gerçekleşmesi özellikle yeni girişimler açısından bir ekosistemin oluştuğunun göstergesi olarak değerlendirildi.

Yerli yatırımcılar geçen 5 yıldan sonra ilk kez toplam işlem hacminde yabancı yatırımcıları geride bıraktı. 2020 yılındaki işlemlerden değeri açıklanan 25 işlem ile 3,1 milyar dolarlık kısmını, alıcı tarafın yabancı sermaye kökenli olduğu işlemler oluşturdu.

Böylece, yabancı sermayeli işlemlerin işlem adedi içindeki payı yüzde 31 ile genel eğilime uygun olmasına rağmen işlem büyüklüğü içindeki payı 2020 yılında yüzde 45'e indi. Bu oran son 5 yıldaki en düşük seviyeyi temsil ediyor. Yabancı yatırımcıların coğrafi dağılımına bakıldığında, ilk sırada toplam işlem hacmi içinde yüzde 31 pay alan ABD yer alırken, ABD'yi Katar ve Lüksemburg takip ediyor. 

Açıklamada değerlendirmelerine yer verilen EY Türkiye Strateji ve Kurumsal Finansman Bölümü Ortağı İlhami Koç, yabancı yatırımcıların işlem hacminin salgına rağmen artış gösterdiğine vurgu yaparak "Yabancı yatırımcıların Türkiye odaklı gerçekleştirdikleri işlem hacminin 2020 yılında 3 milyar doların biraz üstünde olduğunu görüyoruz. Bu rakam, geçen seneye oranla artış gösterirken, toplam büyüklük içerisinde yüzde 45 ile son 5 yılın en düşük seviyesini temsil ediyor. Oranın düşmesindeki ana etkenin, yabancı yatırımların azalmasından çok, TVF bünyesinde gerçekleştirilen işlemler nedeniyle yerli yatırımların artması olduğunu düşünüyoruz" dedi.

ÖZEL SERMAYE FONLARININ TÜRKİYE'YE İLGİSİ 2019'UN ÜZERİNDE SEYRETTİ

Rapora göre, 2020 yılında özel sermaye fonlarının gerçekleştirdiği işlemlerin hem adedinde hem de hacminde 2019'a göre artış görüldü. Özel sermaye fonları, 2020 yılında 90 işleme imza atarak, değeri açıklanan işlemlerle toplam 3,4 milyar dolar seviyesinde hacim gerçekleştirmiş oldu. Bu yıl, toplam işlem adedinin yüzde 48'ini oluşturan özel sermaye fonlarının gerçekleştirdiği işlemler arasında değeri açıklanan en yüksek hacimli işlem ise TVF'nin Turkcell'in yüzde 26,20 hissesini 1,8 milyar dolar bedelle satın alması oldu.

Özel sermaye fonlarının aktivitesinin gelecek dönemde de 2020 yılında olduğu gibi iyi bir grafik çizeceğine değinen EY Türkiye Strateji ve Kurumsal Finansman Bölümü Kıdemli Müdürü Mert Göknar da şu değerlendirmede bulundu:

"Türkiye geleneksel ekonomi politikalarına dönerek daha öngörülebilir bir döneme girdi. Bunun yanında pandemi şartlarına rağmen Türkiye'nin 2020'yi diğer dünya ülkelerinin aksine yatay bir büyüme ile kapatması bekleniyor. Bu sebeplerle 2020 yılında özel sermaye ve girişim fonlarının artan ilgisinin önümüzdeki sene de artarak devam etmesini, buna ek olarak bilişim sektöründeki işlemler ile birlikte startup şirketlere yapılan yatırımların artmasını öngörüyoruz."

2020 yılında gerçekleşen 209 işlemin yüzde 54'ünün bilişim sektöründen çıktığını ve işlem değeri olarak 2,1 Milyar ABD Doları ve yüzde 31 pay ile telekom sektörü ile beraber zirvede yer aldı.

Raporda, bilişim sektörü alt sektörleri itibariyle de değerlendiriliyor ve alt sektörler arasında oyun sektörü ön plana çıkarılıyor. Bu alanda 9 adet işlemle yaklaşık olarak 2 milyar dolarlık işlemin gerçekleştiği belirtilirken, bu işlemler içerisinde 1,8 milyar dolar büyüklüğündeki Peak Games işleminin bu hacmin büyük bir kısmını tek başına oluşturduğu ifade ediliyor. Raporda, 2020'de gerçekleşen Peak Games ve Rollic Games işlemlerinin yanı sıra 2018 yılında gerçekleşen Gram Games işlemi de dikkate alındığında Türkiye'nin dünyada mobil oyun sektöründe ön plana çıkan ülkelerden biri haline geldiğine dikkat çekiliyor.

KAMU TARAFINDA, TÜRKİYE VARLIK FONU'NUN GERÇEKLEŞTİRDİĞİ İŞLEMLER YILA DAMGASINI VURDU

Kamu kaynaklı işlemler açısından, Türkiye Varlık Fonu'nun alıcı ve birleştirici bir rol üstlenmesi nedeniyle, 2020 yılı istisnai yıl oldu. TVF, toplamda 2,8 milyar dolarlık 8 işlemle, tek başına toplam işlem büyüklüğünün yüzde 40'ını oluşturdu. 

Rapora göre, 2021 yılında da kamu kaynaklı işlemlerin tüm birleşme ve satın alma işlemleri içerisinde önemli bir paya sahip olacağı tahmin ediliyor.

Raporda, başlangıç aşamasında yapılan yatırımların gittikçe arttığı belirtilirken, işlem büyüklüğü açıklanan 89 adet işlemin 39 adedinin bedelinin 1 milyon doların altında olduğu vurgulanıyor.  İşlem değeri açıklanmayan yatırımların büyük bir bölümünün de yine 1 milyon dolarının altında olduğu tahmin ediliyor.

Alıcı tarafta yer alan yatırımcıların çoğunun yerli ve yabancı girişim sermayesi fonları ya da melek yatırımcılardan oluştuğunun, özellikle, yerli girişim sermayesi fonlarının bu alanda daha fazla rol almasının beklendiğinin altı çiziliyor. EY Türkiye, bu verilerden yola çıkarak, Türkiye'de start-up'lar için bir ekosistemin oluşmaya başladığına işaret ediyor.

Raporda, 2021 yılında şirket birleşme ve satın almalarının önceki yıllara göre adet ve hacim olarak daha yüksek olması bekleniyor. Öncelikle, 2021 yılında beklenen önceki yıllara göre daha istikrarlı bir para politikası ve yüksek büyümenin şirket birleşme ve satın almaları için de olumlu bir ortam yaratması bekleniyor. Ayrıca, salgın nedeniyle baskı altında kalan ulaştırma, turizm ve perakende sektörlerinde yaşanabilecek hızlı bir toparlanma ile bu sektörlerdeki şirketlere olan ilginin tekrar canlanması da beklentiler arasında yer alıyor.

Raporda ayrıca, dünyayı etkisi altına alan salgın ile beraber teknoloji sektörünün nispeten olumlu etkilendiğine dikkat çekilerek, bu sektörde gerçekleşen işlem sayısının ve işlem hacminin giderek artmasının beklendiği vurgulanıyor.

2020 yılında salgın sebebiyle ertelenen ve 2021'de kapanması beklenen işlemler ve kamu sektöründe beklenen işlemlerin gerçekleşmesine bağlı olarak 2021 yılında şirket satın almaları ve birleşmelerinin işlem hacmi olarak 10 milyar dolar seviyesinin üzerine çıkması tahmin ediliyor.

EY Türkiye Strateji ve Kurumsal Finansman Bölümü Başkanı Özge Gürsoy Büyükavşar ise ​​​​​​​"Ülkemizin salgın dönemini diğer dünya ülkeleri aksine yatay bir büyüme ile kapayacak olması bunun yanında değişen ekonomi yönetimi ile beraber kur-faiz dengesinin yeniden sağlanması 2021 yılında daha istikrarlı bir para piyasası göreceğimizi işaret etmektedir. Tüm bu gelişmeler ışığında 2020 yılını salgına rağmen şirket birleşmeleri ve satın almaları konusunda gayet olumlu geçiren Türkiye için 2021 yılının da olumlu geçmesini bekliyoruz" yorumunu yaptı.

VİDEO: EKONOMİDE 2020 BÖYLE GEÇTİ-ARŞİV