Yeni Kaledonya yerlileri bağımsızlıkta direniyor: 3. referandum

Pasifik Okyanusu'nun güneydoğusunda yer alan Yeni Kaledonya, Fransa’dan bağımsızlığını kazanmak için ilk ikisinden "hayır" oyu çıkan referandumun sonuncusunu düzenlemeye hazırlanıyor.

Fransa'ya bağlı özerk Yeni Kaledonya'da bağımsızlık yanlısı ve Fransa’dan ayrılmayı reddeden gruplar, yaklaşık 180 bin seçmenin bulunduğu Ada'da, 12 Aralık 2021’de yapılacak üçüncü ve son referandum öncesi kampanyalarına başladı.

Ülkenin bağımsızlığını savunan Kanak Sosyalist Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLNKS), ‘‘Evet’’ kampanyasını Yeni Kaledonya’nın başkenti Noumea'dan başlattı.

İlk iki referandumdaki evet oylarının yükseliş gösterdiğini hatırlatan FLNKS’nin liderlerinden Aloisio Sako, geçen yılki referandumda 25 bin kişinin oy kullanmadığını hatırlatarak aralık ayında bir zaferin mümkün olduğunu söyledi.

Fransa’dan ayrılığa karşı çıkan ve "Hayırların Sesi" adı altında birleşen bağımsızlık karşıtı gruplar ise kampanyayı Güney eyaletinin Bourail kentinden başlattı.

Son referandumdan da hayır çıkacağını ileri süren grubun öncülerinden Kaledonya Cumhuriyetçiler Partisi’nin lideri Sonia Backes, Yeni Kaledonya'nın Fransa'dan ayrılmaya hazır olmadığını savundu.

DAHA ÖNCEKİ İKİ REFERANDUMDAN DA "HAYIR" ÇIKTI

Yaklaşık 180 bin seçmenin bulunduğu Ada'da 4 Kasım 2018 ve 4 Ekim 2020’de yapılan ilk iki referandumda halka, Yeni Kaledonya'nın egemenliğini kazanarak tam bağımsız olmasını isteyip istemedikleri soruldu.

Fransa Denizaşırı Bölgeler Bakanlığının açıkladığı sonuçlara göre, ilk referandumda halkın yüzde 56,7'si, ikinci oylamada hayır oylarında düşüş kaydedilmesine rağmen seçmenlerin yüzde 53’ü bağımsızlığa ‘‘hayır’’ oyu kullandı.

Mevcut anlaşmalara göre iki yıl arayla tekrarlanması kararlaştırılan bağımsızlık referandumu, Fransa yanlısı grupların talebi üzerine erkene alınarak, referandum tarihi 12 Aralık 2021 olarak belirlenmişti.

Resmi dili Fransızca olan Ada'da, bağımsızlığı en fazla yerli halk Kanaklar savunuyor.

KANAKLAR NÜFUSUN YÜZDE 41,2'SİNİ OLUŞTURUYOR

Fransa Parlamentosunda iki milletvekili ve iki senatör tarafından temsil edilen Yeni Kaledonya, Fransa’dan her yıl 1,3 milyar avro mali destek alıyor.

Fransa'nın 1853'te ilhak ettiği Yeni Kaledonya, bu tarihten itibaren 1946'ya kadar sömürge bölgesi oldu, 2003'e kadar da Fransa Denizaşırı Bölgeler Topluluğu içerisinde yer aldı. 2003'te gerçekleştirilen anayasa değişikliği sonucu Fransa'ya bağlı özerk bir bölge olarak konumlandırıldı.

Yaklaşık 288 bin nüfuslu ve 18 bin 576 kilometrekare yüzölçümüne sahip Yeni Kaledonya'da, 2019 nüfus sayımına göre yerli halk Kanaklar, nüfusun yüzde 41,2’sini oluşturuyor.