Pelosi Tayvan'a gidecek iddiası

Amerikan televizyon kanalı CNN, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Pasifik ülkeleri turunda Çin ile egemenlik ihtilafındaki Tayvan'ı ziyaret etmesinin beklendiğini bildirdi.

CNN'in biri Amerikalı diğeri Tayvanlı, adı açıklanmayan iki hükümet yetkilisine dayandırdığı haberine göre, Pelosi, Singapur, Malezya, Güney Kore ve Japonya'yı kapsayan ziyaretlerinin durakları arasında Tayvan'a uğrayıp bir gece geçirecek.

Meclis Başkanı'nın resmi internet sitesinde dün ziyaret programına ilişkin yayımlanan açıklamada Tayvan'a yer verilmemişti.

Cuma günü ABD'den ayrılarak Hawaii'de mola veren Pelosi ve beraberindeki 5 kişilik Kongre heyetinin, bu sabah Singapur'a ulaştığı bildirilmişti.

Singapur Dışişleri Bakanlığının açıklamasında, Pelosi'nin Singapur Devlet Başkanı Halimah Yakob, Başbakan Lee Hsien Loong ve bazı bakanlarla bir araya geleceği ifade edilmişti.

Açıklamada, Pelosi'nin ayrıca Singapur'daki Amerikan Ticaret Odasının resepsiyonuna katılacağı belirtilmişti.

Ziyarette Pelosi'ye, Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Gregory Meeks, Gazi İşleri Komitesi Başkanı Mark Takano, Yollar ve Araçlar Komitesi Başkan Yardımcısı Suzan DelBene, İstihbarat Daimi Özel Komitesi üyesi Raja Krishnamoorthi ve Silahlı Kuvvetler Komitesi ile Dış İlişkiler Komitesi üyesi Andy Kim eşlik ediyor.

ÇİN'DEN SERT UYARI

Çin ise Pelosi'nin Tayvan'a da olası bir ziyareti içereceği iddia edilen gezi programını "yakından izlediğini" bildirdi.

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien, Pekin'deki günlük basın toplantısında, Pelosi'nin ziyaret programında, Tayvan'ın adının anılmamasıyla ilgili soruya verdiği yanıtta, "Kongre'nin yaptığı açıklamayı ve Pelsosi'nin ekibinin Twitter paylaşımlarını gördük. Ziyaretin gündemini yakından izliyoruz." dedi.

Ziyaretle ilgili ciddi endişeleri olduğunu ve karşı çıktıklarını defalarca yinelediklerini vurgulayan Sözcü Cao, "Olası ziyaret, iç işlerine açık bir müdahale anlamına gelecek, Çin’in egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ihlal edecektir. Pelosi, eğer ziyareti yapmakta ısrar ederse bunun ciddi sonuçları olacaktır." diye konuştu.

"HER TÜRLÜ OLASILIĞA HAZIRLIKLI OLACAĞIZ"

Devlet Başkanı Şi Cinping'in, ABD Başkan Joe Biden ile 28 Temmuz'da yaptığı telefon görüşmesinde, Çin’in Tayvan sorunundaki tavrını ortaya koyduğunu, "egemenliği ve toprak bütünlüğünü korumanın 1,4 milyar Çinlinin ortak iradesi olduğunu, halkın iradesinin çiğnenemeyeceğini, ateşle oynayanın yanacağını" vurguladığını hatırlatan Cao, şunları kaydetti:

"ABD tarafına şunu tekrar hatırlatmak isteriz ki; Çin, her türlü olasılığa hazırlıklı olacaktır, Çin ordusu alsa boş durmayacaktır. Çin tarafı, egemenliğini ve toprak bütünlüğünü korumak için gereken tedbirleri alacaktır."

NE OLMUŞTU?

Pelosi'nin gezi kapsamında Tayvan'ı ziyaret edeceğine ilişkin söylentiler ABD-Çin ilişkilerinde gerilime sebep olmuştu.

Çin Savunma Bakanlığı, bu hafta içinde yaptığı açıklamada, Pelosi'nin ziyaretinin gerçekleşmesi halinde askeri karşılık verebileceği uyarısında bulunmuş ve "Pelosi Tayvan'ı ziyaret ederse, Çin ordusu boş durmayacak." ifadesini kullanmıştı.

Dışişleri Bakanlığı da olası ziyaretle ilgili, "Her tür olasılığa hazırlıklıyız. Eğer ABD tarafı ziyarette ısrar ederse egemenliğimizi ve toprak bütünlüğümüzü korumak için güçlü ve kararlı tedbirler alacağız." değerlendirmesinde bulunmuştu.

Pelosi'nin olası ziyareti nedeniyle ABD ve Çin ordularının Tayvan yakınlarındaki askeri hareketliliği artırmıştı.

ABD donanmasının Pasifik'teki 7. filosuna bağlı görev yapan Ronald Reagan savaş gemisi, hafta başında harp filosuyla Singapur'dan ayrılarak kuzeydoğu yönünde Güney Çin Denizi'ne doğru hareket etmişti.

Çin Halk Kurtuluş Ordusu donanması da hafta sonunda Tayvan Adası'nın karşı kıyısındaki Fucien ve Güney Çin Denizi kıyısındaki Guangdong eyaletlerinde tatbikatlar düzenlerken, bölgeler gemi trafiğine kapatılmıştı.

NİSANDA PLANLANAN ZİYARET İPTAL EDİLMİŞTİ

82 yaşındaki Pelosi'nin nisanda Tayvan'a yapmayı planladığı ziyaret, Kovid-19'a yakalandığı gerekçesiyle iptal edilmişti.

Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, o günlerde Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaretinin "tek Çin" ilkesinin tanımladığı "kırmızı çizginin aşılması" anlamına geleceği uyarısında bulunmuştu.

Ziyaretin gerçekleşmesi halinde Pelosi, 25 yıl aradan sonra Ada'yı ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı olacak. Daha önce, 1997'de Newt Gingrich, bu görevi yürütürken Tayvan'ı ziyaret etmişti.