Mısır “patladı”

Tunus’da olanları hiç kimse tahmin etmemişti. Hatta ayaklanma, ilk günlerinde birçok kişiyi heyecanlandırmadı bile. Ama Magrip’in 10 milyonluk küçük, Arap dünyasında çok da gücü olmayan bu ülkesi fitili ateşledi.

Bölgedeki dip sarsıntıları büyük depremlerin habercisi gibi. Sarsıntı Tunus’ta başladı artçı sarsıntılar Mısır’da görüldü. Ama Mısır’daki sarsıntı ile sınırlı kalmayıp depreme yol açabilir. Ve bu deprem tüm bölgedeki tüm baskıcı, diktatörlük yönetimlerini tehdit edebilir.

Sıra Mısır’da. Ancak Mısır’da olanlar Tunus’takine benzemeyecektir. Bölgede “Mısır’sız savaş Suriye'siz barış olmaz” şiarı geride kalsa, Mısır eski gücünde olmasa da hâlâ anahtar konumunda ve belirleyici. Mısır’daki altüst oluş tüm bölgede domino etkisi yaparak diğer rejimlerin geleceğini de etkileyecektir.

Artık ok yaydan çıktı, göstericileri evlerine geri döndürmek pek mümkün değil. Buradaki kritik nokta ülkenin en önemli gücü ordunun nerede devreye gireceği. Çünkü büyük kitlelerin protestoları önlenemez hale gelirse ordunun devreye girmesi kaçınılmaz. Hatta ordu, devlet başkanı Hüsnü Mübarek’i bile feda edebilir.

Eski Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Baradey’in “geçiş hükümetinde yer alabilirim” sözleri ordunun duruma müdahale ihtimali üzerine yapılmış bir açıklama gibi.

Mısır kaynarken sokaklardakiler bizzat aç insanlar, yoksullar, gençler, yıllardır zulüm altında yaşayanlar. Henüz Müslüman Kardeşler taraftarları sokaklara çıkmış değil. Çünkü onların sokaklara çıkması işin rengini değiştirebilir. Bu yüzden şimdilik sessiz kalmayı tercih edip, gelişmeleri izliyorlar. Hatta sokakları belirleyecek ya da ayaklanmayı sürükleyecek güçleri olup olmadığı da şüpheli. Ayrıca şu anda sokaklarda olan rejimin önemli muhalifi Hıristiyan Kıptilerin, Müslümanlarla karşı karşıya getirilmesi gibi bir provokasyon olayların yönünü tamamen değiştirebilir.

Mısır geri dönüşü zor bir yola girmiş gibi görünüyor. Mübarek rejimi sarsılıyor. Ayaklanmanın sonucunda Mübarek’in devrilip devrilemeyeceği çok önemli. Mübarek’in iktidardan gitmesi Mısır açısından devrim anlamını taşır.

Ancak, Mübarek devrilip, rejim ana arterlerinde değişikliğine gitmeden, ülkeyi eskiye göre biraz daha demokratik bir biçimde yönetmek de diğer bir seçenek. İş kontrolden çıkarsa Amerika’nın tercihi de böyle olacak, istikrar adına Mübarek’i feda edecektir.

Ama sonuçta Mısır eskiye dönmesi zor bir noktaya doğru ilerliyor. Ne olursa olsun, nereye varırsa varsın Ortadoğu değişimin filizleri boy veriyor.