Mısır, Hedasi Barajı tartışmasını BMGK'ya taşıyor

Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) veto hakkına sahip 5 daimi üyesinin temsilcileriyle Etiyopya'nın Nil Nehri üzerine inşa ettiği Hedasi Barajı'yla ilgili gelişmeleri görüştü.

Mısır ve Sudan'ın talebiyle yarın gerçekleşmesi beklenen BMGK toplantısı öncesinde Kahire yönetimi, diplomasi trafiğini artırdı.

Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Şukri'nin New York'ta Rusya, Çin, ABD, İngiltere ve Fransa'nın BMGK'deki temsilcileriyle bir araya geldiği belirtildi.

BMGK'nin, baraj krizinde anlaşmaya varılması için üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmesi gerektiğini vurgulayan Şukri, bunun, adil, dengeli, barajın doldurulması ve işletilmesi konusunda hukuki olarak bağlayıcı, üç ülkenin de (Etiyopya, Mısır ve Sudan) su haklarını gözeten bir anlaşma olması gerektiğini ifade etti.

BMGK'DA HEDASİ ARAYIŞLARI

Fransa'nın BM temsilcisi Nicolas de Riviere, ülkesinin Güvenlik Konseyi'nin temmuz dönem başkanlığını devralması vesilesiyle daha önce yaptığı konuşmada, BMGK'nin görev alanı dışında olduğu için Hedasi Barajı'yla ilgili anlaşmazlığı çözemeyeceğini söylemişti.

Şukri ise Riviere'nin açıklamasıyla ilgili olarak, "Bu, BMGK'nin değil Fransa'nın temsilcisinin tutumu." değerlendirmesinde bulunmuştu.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Haziran 2020'de de Hedasi Barajı'yla ilgili olarak toplanmış ve Etiyopya, Mısır ve Sudan'a aralarındaki anlaşmazlığı diyalogla çözme çağrısında bulunmuştu.

ETİYOPYA İKİNCİ DOLUM SÜRECİNİ BAŞLATTI

Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanlığı 5 Temmuz'da, Etiyopyalı Su, Sulama ve Enerji Bakanı Seleshi Bekele'den ülkesinin Hedasi Barajı'nın ikinci dolum sürecini başlattığını belirten resmi bir mektup aldıklarını açıklamıştı.

Bakanlığın, Etiyopya'ya cevaben gönderdiği mektupta, Kahire'nin bu "tek taraflı adımı" reddettiği vurgulanmış, bunun bölgesel ve uluslararası alandaki yansımaları konusunda uyarıda bulunulmuştu.

Mısır, Etiyopya ve Sudan arasındaki Hedasi Barajı'yla ilgili müzakerelerden 10 yıldır sonuç alınamıyor.

Şimdiye kadar yüzde 80'i tamamlanan Hedasi Barajı, Sudan-Etiyopya sınırına yakın bir bölgede, Nil Nehri'ni yüzde 85 besleyen Mavi Nil Nehri kolu üzerinde yapılması nedeniyle büyük önem taşıyor.

Addis Ababa yönetimi, Mısır ve Sudan ile bir anlaşmaya varmamasına rağmen barajın doldurulmasında ısrar ederken, Kahire ve Hartum yönetimleri Nil suyunun paydaş ülke başına düşen yıllık paylarının etkilenmemesi için öncelikle üçlü anlaşmaya varılması gerektiğini vurguluyor.

Barajda ilk dolum işlemi tepkilere rağmen Temmuz 2020'de yapılmıştı.