Kanada ve ABD'den NAFTA anlaşması

Kanada resmi yayın kuruluşu CBC’nin, adını açıklamadığı Kanadalı bir üst düzey yetkiliye dayandırarak verdiği habere göre, ABD ile Kanada arasında bir yıldan fazla süredir devam eden ihtilaflı müzakerelerde, pazar gecesi geç saatlerde anlaşma sağlandı.

KANADA KABİNESİ TOPLANDI
Kanada ve ABD'ninKuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması'nın (NAFTA) yenilenmesi görüşmelerindeki kilit bölümler hakkında anlaşmaya varmaları üzerine, Başbakan Justin Trudeau, pazar gecesi kabinesini toplantıya çağırarak gelişmeleri görüştü.

Bu arada CBC’ye açıklamada bulunan Kanadalı üst düzey yetkili, Başbakan Justin Trudeau, Dışişleri Bakanı Chrystia Freeland ve diğer pazarlık ekibinin, ABD kanadı ile gün boyunca Ottawa’dan video konferans aracılığıyla görüşmeye devam ettiklerini de kaydetti.

Kanada Başbakanı Trudeau, daha önce yaptığı açıklamalarda, "Kanada için olumsuz şartlar içerecek yeni bir NAFTA anlaşmasını imzalamayacağım. Ekonomimizi güçlendirecek, Kanadalılar için iş ve fırsat yaratacak bir anlaşma yapacak ve elverişsiz şartları olan bir anlaşmayı imzalamayacağız." demişti.

TRUMP’IN NİYETİ, YENİ NAFTA’YI KASIM SONUNA KADAR İMZALAMAK
ABD Başkanı Trump’ın, başkanlık kampanyalarından itibaren şartlarına itiraz ettiği ve göreve geldikten sonra da yeniden tartışmaya açtığı NAFTA’nın yenilenmesi müzakerelerinde, ABD ile Meksika daha önce anlaşmaya varmışlardı. Başkan Trump, ABD Kongresi’ne yeni NAFTA anlaşmasını kasım ayı sonuna kadar imzalama niyetinde olduğu bilgisini vermiş ve yetkililer yeni anlaşma metninin 1 Ekim'de hazır olacağını öne sürmüştü.

NAFTA ANLAŞMASI NEDİR?
ABD, Meksika ve Kanada, aralarında 24 yıl önce imzaladıkları NAFTA sayesinde her yıl 1 trilyon dolarlık ticaret yapıyordu. Mevcut anlaşmada, üç ülke arasındaki ticarette bir malın gümrüksüz satılabilmesi için belli bir katma değer yüzdesinin Kuzey Amerika'da üretilmiş olması şartı bulunuyordu.

Anlaşmayı yenileme görüşmeleri kapsamında ABD ile Meksika 27 Ağustos 2018 günü anlaşmış ve Başkan Trump, Kanada’nın anlaşmayı kabul etmemesi halinde Meksika ile yola devam edeceklerini belirtmişti. Trump bu durumda Kanada’da imal edilen otomobillere ilave ek vergiler getirebileceğini açıklamıştı.

Otomobillerdeki mevcut yüzde 62,5 oranındaki katma değer oranının, anlaşmanın yenilenmesi sonrası yüzde 75'e çıkarılması planlanıyor. Mutabakat aynı zamanda otomobil parçası üretiminin yüzde 40 ila 45'inin, saatlik ücreti en az 16 dolar olan işçilerce yapılmasını şart koşuyor.

Dönemin ABD Başkanı George Bush, Meksika Devlet Başkanı Carlos Salinas ve Kanada Başbakanı Brian Mulroney tarafından 12 Ağustos 1992'de Washington'da imzalanan NAFTA Antlaşması, üye ülkeler arasındaki ticarete uygulanan gümrük vergilerini bazı istisnalar dışında sıfırlıyor.

NAFTA'nın amacı, üç ülke arasındaki ekonomik uçurumların kapatılarak Kuzey Amerika kıtasına toplu halde ekonomik ve toplumsal istikrar ve refahı getirmek olarak açıklanıyor.

ABD-Kanada arasında varılan anlaşma ile NAFTA’nın bundan sonraki aşamalarına dair, ilgili ülkeler tarafından yeni bir yol haritasının çizilmesi bekleniyor.