Atina'dan Trablus'a buzları eritme çağrısı

Derya Özcan/NTV Atina

Yunan Başbakan Kiryakos Miçotakis dün Trablus'taydı. Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe ile görüştü. İki ülke ilişkilerini zedeleyen sorunların geçmişte kalacağını ve Libya ile turizmden, enerjiye bir çok alanda iş birliğine hazır olduklarını söyledi. Türkiye ile Libya arasında Kasım 2019'da imzalanan Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına ilişkin Mutabakat Muhtırasını “uluslararası anlaşma gibi gösterilen, hukuki geçerliliği olmayan bir belge” olarak tanımladı ve bunun iptalinin Atina için önemli olduğunu vurguladı.

Yunanistan bu anlaşmaya 2019'da büyük tepki vermiş, o dönem Atina'da görev yapan Libya Büyükelçisi Muhammed el-Menfi'den anlaşmanın ayrıntılarını talep etmişti. Anlaşmaya tepki olarak el-Menfi, Atina tarafından sınır dışı edilmişti. Bu noktadan sonra Trablus ile Atina arasındaki hatta gerginlik artmıştı. Dönemin Libya yönetimi sınır dışı kararına “Yunanistan'ın ülkemizde temsilciliği yok. Olsa, aynı şekilde karşılık verirdik” diyerek tepki göstermişti.

Dönemin Libya yönetimi ile gerginleşen hatta, Atina, Halife Hafter'i desteklemiş, hatta Ocak 2020'de sürpriz bir ziyaretle Hafter'i Atina'da ağırlamıştı. Bu ziyaretin ardından Hafter, Doğu Akdeniz gerilimine ilişkin olarak her fırsatta Yunanistan'a destek mesajı göndermişti.

Ancak Libya'daki yeni oluşum Atina'da bir “fırsat penceresi” algısı oluşturdu. Başbakan Miçotakis, göreve gelmesinin hemen ardından  Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe'yi aradı, yeni görevi için tebrik etti. Dibeybe'nin bu telefon görüşmesindeki daveti Miçotakis'i dün Trablus'a taşıdı.

Miçotakis'in Trablus temaslarında dikkat çeken isim ise Muhammed el-Menfi oldu. Atina'dan sınır dışı edilen eski Büyükelçi, bu kez Libya Başkanlık Konseyi Başkanı sıfatıyla Yunan Başbakan'ın karşısındaydı. Miçotakis, Yunanistan'ın “yeni Libya'ya” ve yeni hükümete desteğini iletti. İki ülke ilişkilerini zedeleyen her şeyin yakın zamanda geçmişte kalacağını söyledi. Ziyaret vesilesi ile açılışı yapılan Yunanistan'ın Trablus Büyükelçiliğini vurguladı ve Bingazi'de de çok yakında bir Başkonsolosluk açılacağını hatırlattı.

Miçotakis “Yeni Libya” olarak tanımladığı ülkede Doğu Akdeniz için yeni bir denge arayışını öne sürdü.

Ziyaretin ardından konuşan Yunanistan Hükümet Sözcüsü Aristotelia Peloni de Libya'nın deniz yetki alanlarının belirlenmesi için teknik heyetler kurulmasına yönelik görüşmelere hazır olduğunu öne sürdü. İki ülke ilişkilerinde yeni bir sayfa açıldığını savunan Yunan Sözcü bu yeni sayfanın Yunanistan'ın çıkarlarına aykırı yazılmış eski sayfalar üzerine yazılamayacağını söyledi.