İlişkili Haberler
Ayşe Çınar / Ntv.com.tr
Marmara Deniz'inde bir aydır görülen müsilaj (deniz salyası) etkisini arttırdı. Pendik ve Kartal'da oldukça yoğun oluşan ve deniz üstünde beyaz bir tabaka olarak görülen müsilaj vatandaşları korkuttu. Ancak uzmanlar bu durumun doğal bir süreç olduğunu ve yakın zaman da son bulacağını dile getirdi.
Marmara Deniz'inde etkinliğini arttırmasıyla buradaki balıkçılık faaliyetlerini de etkileyen müsilaj, Çanakkale'de de görülmesiyle endişe yarattı. Bu durum akıllara 'müsilaj denizler arasında yayılma gösterebilir mi?' sorusunu getirdi.
İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Deniz ve İçsu Kaynakları Yönetimi Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Meriç Albay, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Temel Bilimler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yeşim Büyükateş ve İstanbul Su Ürünleri Kooperatifleri Başkanı Erdoğan Kartal son durumu ntv.com.tr'ye anlattı...
"HAVALARIN ISINMASI MÜSİLAJ ARTIŞINI TETİKLEDİ"
1900'lü yıllara kadar sadece Adriyatik Denizinde görülmeye başlayan müsilaj oluşumunun son 20 yıldır Ege ve Marmara Denizinde de görüldüğüne işaret eden İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Deniz ve İçsu Kaynakları Yönetimi Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Meriç Albay, şunları söyledi:
"Havaların ısınması müsilaj artışını tetikledi. Marmara Denizi gibi kapalı yerlerde su akışı çok kısıtlı olduğu için böyle alanlarda müsilaj oluşumu daha kolay meydana geliyor ve denizdeki ekosisteme büyük zarar veriyor. Akıntı sistemleri, sıcaklık, tuz oranı gibi birçok ayrı koşul deniz salyası oluşumunda etkili oluyor."
Müsilaj tehlikesinin çok uzun sürmeyeceğini düşündüğünü de belirten Albay, "Bu durum 3 ay kadar sürebilir. Eğer denize dışarıdan gelen organik madde yükü azaltılırsa tabii deniz salyası oluşumu da azalacaktır" ifadelerini kullandı.
İlk olarak Marmara'da etkili olan müsilajın önceki gün Çanakkale Boğazı'nın bazı bölümlerinde de görülmesi bölgede paniğe neden oldu. Müsilaj görüntüsüyle vatandaşlarda çevre kirliliği endişesi yaratsa da Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Temel Bilimler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yeşim Büyükateş, bu durumun normal olduğunu her sene bu aylarda müsilajla karşıladıklarını belirtti.
Prof. Dr. Yeşim Büyükateş, Çanakkale'deki durumu şu ifadelerle anlattı:
"Bu yeni bir olay değil. Özellikle Çanakkale Boğazı ve Marmara'da 2007- 2008 döneminde de oldukça yoğun bir şekilde gördük. Rüzgarların şiddetini artırmasıyla ve sistemin durgunluğunun azalmasıyla ortamdan kalkacaktır. Bu organizmalar bütün denizlerde ayrı şekillerde oluyor. O yüzden Marmara Denizi'inden Ege'ye taşınarak gelmesi söz konusu değil. Bu organizmalar zaten çok uzun süre yaşayabilen organizmalar da değiller. İlkbaharla beraber zaten fitoplantonik organizmaların artması beklenen bir şey. Nasıl bu aylarda ağaçlar çiçek açıyorsa denizdeki fitoplantoik canlılarda fotosentez yapıyor."
Yakın zamanda deniz salyasının etkisinin azalacağını söyleyen Büyükateş, "Rüzgarın ve akıntıların artmasıyla zaten bu durum son bulacaktır. Çok uzun süre yaşamadıkları için kısa sürede kendiliğinden de yok olmasını bekliyoruz. Ancak mitoz bölünerek çoğalan canlılar oldukları için ne kadar çoğalacaklarına ve besleneceklerine bağlı olarak bu durum biraz uzayabilir. Ancak biz bu durumu zaten her sene aynı aylarda görüyoruz" dedi.
Ntv.com.tr'ye konuşan İstanbul Su Ürünleri Kooperatifleri Başkanı Erdoğan Kartal ise bu durumun balıkçılar üzerindeki olumsuz etkilerinin altını çizdi. Kartal, "Bu bir doğa olayı olduğu için bizim de yapabileceğimiz hiçbir şey yok. Marmara Deniz'inde deniz salyasının artmasıyla, balık avlamaya çalışan arkadaşlarımız olsa da balıkçılık şu anda yüzde 85 oranında durdu. O yüzden Marmara'da balık sezonunu erken kapattık diyebiliriz" dedi.
MÜSİLAJ (DENİZ SALYASI) NEDİR?
Müsilaj, biyolojik ve kimyasal birçok koşulun bir araya gelmesiyle oluşan, fitoplankton olarak adlandırılan bitkisel canlıların aşırı çoğalması, deniz sıcaklığının yükselmesi ve buna bağlı olarak bakteriyel aktivitelerin artmasıyla oluşan sümüksü, yapışkan bir yapı. Müsilajın oluşabilmesi için mevsim sıcaklıkları, akıntı, tuz seviyesi, kirlilik vb. birçok farklı etken var.
Son yıllarda yoğun olarak Marmara'da görülen müsilaj uzun yıllardır Adriyatik denizinde sıkça görülüyor.