Pek çok Google servislerine Türkiye’den ulaşımı zorlaştıran IP engelleme kararına karşı itirazda bulunuldu. İki hukukçunun Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na verdikleri dilekçede, Google hakkında erişim yasağı kararı olmamasına rağmen YouTube IP’lerine uygulanan yasağın Google’a genişletilmesinin ‘dolaylı sansür’ anlamına geldiği belirtildi.
İlişkili Haberler
İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Yaman Akdeniz ve Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak “kullanıcı sıfatı” ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı İnternet Daire Başkanlığı’na verdikleri dilekçeyle Google IP’lerine erişim engeline itiraz etti. Dilekçede http://www.youtube.com internet adresine ilişkin IP adreslerinin güncellemesi kararının ivedilikle geri alınması ve uygulamasının durdurulması talep edildi.
İtiraz dilekçesinde Akdeniz ve Altıparmak; Başkanlığın geçtiğimiz hafta içinde http://www.youtube.com İnternet adresine Ankara 1. Sulh Ceza Mahkemesi’nin kararı ile uygulanan erişim engellemesine ilişkin IP adreslerinin güncellenemesinden dolayı ortaya çıkan zarardan etkilenen milyonlarca kullanıcıdan ikisi olduklarını Başkanlığa bildirdi.
İtiraz dilekçesinde YouTube ile ilgili IP adres güncellemesi ve uygulamasının Akdeniz ve Altıparmak dahil olmak üzere Google servislerinin milyonlarca kullanıcısının Anayasa ve uluslararası sözleşmelerle korunan ifade özgürlüğü, bilgi edinme ve haberleşme özgürlüğünü tamamen göz ardı ettiği savunuldu.
Başkanlığın karar ve uygulamasından etkilenen Google siteleri ve servisleri hakkında erişim engelleme kararı olmadığının altı çizilen dilekçede, Başkanlığın bu uygulamasının dolaylı yoldan ve yasaya aykırı bir şekilde yaygın kullanımı olan siteleri sansürlemekten ibaret olduğu ifade edildi.
TEMEL HAKLAR SADECE YASAYLA SINIRLANIR
İtiraz dilekçesinde Başkanlığın YouTube ile ilgili IP adres güncellemesi ve uygulamasının hukuka aykırı olduğu iddia edilirken, Anayasa’ya göre temel haklar ve özgürlüklerin ancak kanunla sınırlanabileceği oysa uygulamanın hiçbir yasal dayanağının olmadığı ileri sürüldü. Bu kapsamda Başkanlığın mahkemeler tarafından verilmiş olan erişim engelleme kararlarını kararda öngörülenin ötesine geçerek, keyfi bir şekilde uygulama yetkisi olmadığı iddia edildi.
İtiraz dilekçesinde Ankara 1. Sulh Ceza Mahkemesi tarafından verilmiş olan 05.05.2008 tarih ve Değişik İş 2008/402 sayılı YouTube web sitesine uygulanmakta olan koruma tedbir kararında erişim engellemesinin “http://www.youtube.com alan adlı Internet sitesine ve bu siteye erişimi sağlayan 208.65.153.238-208.65.153.251 ve 208.65.153.253 numaralı IP adreslerine” yapılmasına karar verildiğinin altı çizildi.
YOUTUBE SANSÜRÜ DE TEMELSİZ
Akdeniz ve Altıparmak, 5651 sayılı Kanun ve ilgili yönetmeliklerde Başkanlığa böyle bir yetki verilmediğini hatırlatarak, Başkanlığın kararda bahsi geçen IP adresleri dışındaki IP adreslerine erişim engelleme ve bu adresleri güncelleme yetkisi olmadığını ileri sürdüler.
Dilekçede ayrıca Başkanlık işleminin ölçülülük ilkesine aykırı olduğu iddia edildi. İtiraz dilekçesine göre, Ankara 1. Sulh Ceza Mahkemesi tarafından verilmiş olan 05.05.2008 tarih ve Değişik İş 2008/402 sayılı YouTube web sitesine uygulanmakta olan koruma tedbir kararınına söz konusu olan 10 videodan altı tanesi yayından çıkarılmış, diğer dört videoya ilişkin olarak da Türkiye’den YouTube’a erişilebilse dahi bu videoların izlenemediği tespit edilmiştir. Bu gerekçelere dayanarak Akdeniz ve Altıparmak kararın kaldırılması için Ankara 1. Sulh Ceza Mahkemesi’ne ve Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na geçtiğimiz hafta başı yeni bir başvuru yaptılar.
Akdeniz ve Altıparmak’a göre, söz konusu videolara Türkiye’den ulaşılması imkansız hale geldiğinden ilgili siteyle ilgili daha katı bir rejimin uygulanmasını zorunlu kılacak hiçbir unsur yoktur. Tam tersine artık yasak kalksa bile ilgili videolara ulaşmak imkansızdır.
İtiraza göre, kararın uygulama şekli aynı zamanda orantısızdır. Bir sitedeki milyonlarca videodan ulaşılması imkansız birkaç tanesi nedeniyle, Türkiye’nin en çok kullanılan web siteleri haklarında erişim engelleme kararı olmamasına rağmen işlevsiz hale getirilmektedir. Uygulama, Anayasa hukuku kitaplarında orantısızlık bahsine örnek yapılacak düzeyde çarpıcıdır.
Dilekçede, uygulamanın ulaşılmak istenen amaç açısından elverişli olmadığı da iddia edilmiştir. Çünkü bu uygulama, videoyu koyan kişiyi değil konuyla ilgisi olmayan Türkiye’deki tüm İnternet kullanıcılarını cezalandırmaktadır.
Akdeniz ve Altıparmak, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı İnternet Daire Başkanlığı’nın http://www.youtube.com İnternet adresine ilişkin IP adreslerinin güncellemesi kararını ivedilikle geri alması ve bu uygulamasını durdurması için dilekçelerini Başkanlığa teslim ettikten sonra 10 gün içinde cevap alamazlarsa İdare Mahkemesi’nde yürütmeyi durudurma istemli iptal davası açacaklarını bildirdiler.