CHP'nin, TBMM'de temsil edilen dört partiyle birlikte hazırladığı, yargı alanında düzenlemeler içeren kanun ve anayasa değişikliği tekliflerinin ayrıntıları ortaya çıktı.
Milliyet gazetesinden Şevket Yaman'ın haberine göre beş parti, 214 kanun ve 14 anayasa maddesinde değişiklik öngören 14 ayrı kanun teklifi hazırladı.
CHP, AK Parti'nin yargi paketi hazırlığının kamuoyuna yansımasının ardından çalışma başlatmıştı. Bu kapsamda geçen ağustos başında Meclis'te temsil edilen siyasi partiler ile Adalet Bakanlığı'na toplantı daveti gönderilmişti. İstanbul Milletvekili İbrahim Kaboğlu'nun görevlendirildiği "Adil Yargılanma Hakkı Yasa Önerisi" başlıklı toplantılara yapılan daveti HDP, Saadet Partisi, Demokrat Parti ve Türkiye İşçi Partisi olumlu yanıt vermiş ve 20 kurum ve kuruluştan temsilcilerin de katıldığı toplam sekiz toplantı düzenlenmişti.
Anayasa değişikliği önerilerindeki başlıklar:
- Hâkim ve Savcılar Kurulu yerine Adalet Yüksek Kurulu kurulacak, üye sayısı 19 olacak, Adalet Bakanı'nın oy hakkı bulunmayacak. Kurul üyelerinin seçimini Yargıtay, Danıştay ve TBMM yapacak.
- Hâkimlik ve savcılık teminatları ayrılacak. Avukatlık anayasal güvenceye alınacak.
- OHAL süresi bir aya düşürülecek. OHAL döneminde anayasa değişikliği yapılamayacak.
Kanun tekliflerindeki bazı düzenlemeler şöyle:
- Kamudan ihraç edilen, ancak hakkında soruşturma veya kovuşturma açılmamış olanlar ile hakkında beraat kararı verilenler görevlerine iade edilecek, pasaportları verilecek.
- Belediye başkanlıklarına kayyum atanması uygulaması kaldırılacak.
- Gözaltı ve tutukluluk süreleri kısaltılacak. Ters kelepçe uygulaması yasaklanacak.
- Yüksek güvenlikli ceza infaz kurumları, çocuk kapalı ceza infaz kurumları kaldırılacak. Cocuklar mahkumiyetlerini eğitim evlerinde geçirecek. Tek tip kıyafet düzenlemesi kaldırılacak.
- Halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama suçuna 'cebir ve şiddet içeren somut bir saldırıya sebep olma' koşulu getirilecek.
- TCK'nin; Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti devletini, TBMM'yi, Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ve devletin yargi organlarını alenen aşağılama suçunu düzenleyen 301. maddesi kaldırılacak.
- Hakaret suçunda hapis cezası olmayacak. Cumhurbaşkanı'na hakaret suçu kaldırılacak.
Yasa önerisi çalışmaları hakkında konuşan Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, teklifleri önümüzdeki hafta TBMM'ye sunmayı planladıklarını söyledi.
Kaboğlu, şunları kaydetti:
"Biz, bir anayasa çalışması için değil, "Adil Yargılanma Hakkı Yasa Önerisi' diyerek yola çıktık. Anayasa teklifi bu çalışmanın zorunlu bir uzantısı. Tekliflerle ilgili imza toplanmaya devam ediyor. Çalışmayı beş parti olarak gerçekleştirdik. Ama benim gönlüm beş partinin dışına çıkmak. Zaten diğer partilerden de 'ben de imzalayacağım' diyenler var. Sonuçta bu çalışmanın partiler üstü bir çalışma olarak değerlendirilmesini istiyorum. Politik tartışmaların dışında kalmasını istiyorum. Yani parti içi ve partiler arası çekişmelerin kurbanı olmasın. Politik tartışmaların dışında kalsın. Biz metinleri herkesin imzasına açacağız. Umuyorum yüksek bir imza sayısına ulaşabiliriz. AK Parti'den de biri çıkar 'ben imzalamak istiyorum' derse onu alkışlamak gerekir."
İYİ ARTİ NE YAPACAK?
CHP'nin toplantı davetine "ret" yanıtı veren Millet İttifakı ortağı İYİ Parti'nin kanun tekliflerine destek verip vermeyeceği merak ediliyor. Bes partinin milletvekili sayısı teklifleri TBMM'ye sunmak için yetiyor. Ancak İYİ Parti destek verse bile bu sayı, tekliflerin komisyondan geçmesi ya da kanunlaşması için yeterli olmuyor.