Klinik İmmünoloji Derneği tarafından düzenlenen 4. Klinik İmmünoloji Kongresinde konuşan Klinik İmmünoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. İlhan Tezcan, doğuştan gelen bir hastalık olan primer immün yetmezliğin vücutta bağışıklık sistemini kodlayan genlerdeki bozukluk anlamına geldiğini, bağışıklık sistemi doğru çalışmadığı için 300 farklı hastalığı içerebildiğini ifade etti.
Dünyada primer immün yetmezlikle yaşayan hasta sayısının yaklaşık 6 milyon, Türkiye'de ise 24 bin olduğunun tahmin edildiğini aktaran Tezcan, genetik geçiş gösteren hastalık nedeniyle her bin 200 kişiden birinin sağlının ciddi şekilde etkilendiğini vurguladı.
BU BELİRTİLER DOĞUŞTAN İMMÜN YETMEZLİĞİN HABERCİSİ OLABİLİR
Primer immün yetmezlik rahatsızlığı olanların sık tekrarlayan ve iyileşmesi güç enfeksiyonlarla karşı karşıya kaldığını, hastaların erken tanı ve doğru tedaviyle normal hayat koşullarına kavuşmalarının mümkün olduğu anlatan Tezcan, "Ancak dünya genelinde bu hastaların yüzde 70-90'ına henüz tanı konulamadı. Yılda altı ve daha fazla ateşli hastalık, iki ve daha fazla orta kulak iltihabı, tekrarlayan menenjitler, akciğer enfeksiyonları ve gelişme geriliği doğuştan immün yetmezlik habercisi olabilir." dedi.
ERKEN TANI ÇOK ÖNEMLİ
En önemli sorunlardan birinin "erken tanı" olduğuna dikkati çeken Tezcan, şöyle konuştu:
"Türkiye'de akraba evliliklerinin yüksek olması ve doğurganlık nedeniyle primer immün yetmezlik oranı bizde daha yüksek. Bu, gizli kalmış bir halk sorudur. Bildiğiniz gibi bazı hastalıklar yeni doğanlarda topuk kanıyla taranıyor. İmmün yetmezliğin de kolay ve ucuz bir testi var. Biz istiyoruz ki topuk kanı taramasına immün yetmezlik de konulsun. Hastalıklar oluşmadan, doku ve organ hasarı oluşmadan bu tanı konursa yeni doğan döneminde, biz çok daha etkin bir tedaviyle hastaları sağlığına kavuşturabiliriz. İkincisi primer immün yetmezliği olanlar başkalarının ürettiği antikoru ilaç olarak damar yoluyla alıyorlar. Bunların cilt altına evde yapılabilen uygulamaları var. Bu ilaçlar yıllardır yurt dışında kullanılıyor fakat Türkiye'ye ruhsat alınıp henüz girmedi. Bu ilacın ruhsatının alınarak devreye girmesini arzu ediyoruz."
GEÇ TANI OLUNCA, ORGAN HASARLARI ORTAYA ÇIKIYOR
Kongre Başkanı Prof. Dr. İsmail Reisli ise primer immün yetmezliğin bağışıklık yanıtının sapması, düzensiz yanıt haline gelmesi sonucu oluşan hastalıklar kavramı olduğunu söyledi.
Bağışıklık yetmezliği hastalarında en fazla sık hastalanma, sık enfeksiyon geçirme problemleri görüldüğünü anlatan Reisli, alerjik romatizma, iltihabi hastalıklar ve kanserlerin de bu probleme eşlik ettiğini dile getirdi.
Bağışıklık yetmezliği olan hastalarda tanıda gecikme süresini yıllarla, hatta on yıllarla ifade etmek gerektiğini bildiren Reisli, şunları kaydetti:
"Böyle olunca da organ hasarları ortaya çıkıyor. Tanı koyduğumuz hastalar üzerinde değerlendirirsek Türkiye'de ağır tipte immün yetmezlik sıklığının beş binde hatta iki binde bir olduğunu ifade edebiliriz. Dünyada ise 50 ile 100 binde bir görülüyor. Hastalıkla ilgili kesin rakamları söyleyebilmek için bu hastalığın mutlaka topuk kanında tarama programına alınması gerekir."
AKRABA EVLİLİĞİ EN BÜYÜK RİSK
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aydan İkincioğulları da "Akraba evliliği primer immün yetmezliklerin ortaya çıkmasının en önemli riski. Akraba evliliği ile hatalı genlerin bir araya gelmesi çocukların hasta olmasına neden oluyor" dedi.
Dünyada primer immün yetmezlikle yaşayan hasta sayısının yaklaşık 6 milyon, Türkiye'de ise 24 bin olduğunun tahmin edildiğini aktaran Tezcan, genetik geçiş gösteren hastalık nedeniyle her bin 200 kişiden birinin sağlının ciddi şekilde etkilendiğini vurguladı.
BU BELİRTİLER DOĞUŞTAN İMMÜN YETMEZLİĞİN HABERCİSİ OLABİLİR
Primer immün yetmezlik rahatsızlığı olanların sık tekrarlayan ve iyileşmesi güç enfeksiyonlarla karşı karşıya kaldığını, hastaların erken tanı ve doğru tedaviyle normal hayat koşullarına kavuşmalarının mümkün olduğu anlatan Tezcan, "Ancak dünya genelinde bu hastaların yüzde 70-90'ına henüz tanı konulamadı. Yılda altı ve daha fazla ateşli hastalık, iki ve daha fazla orta kulak iltihabı, tekrarlayan menenjitler, akciğer enfeksiyonları ve gelişme geriliği doğuştan immün yetmezlik habercisi olabilir." dedi.
ERKEN TANI ÇOK ÖNEMLİ
En önemli sorunlardan birinin "erken tanı" olduğuna dikkati çeken Tezcan, şöyle konuştu:
"Türkiye'de akraba evliliklerinin yüksek olması ve doğurganlık nedeniyle primer immün yetmezlik oranı bizde daha yüksek. Bu, gizli kalmış bir halk sorudur. Bildiğiniz gibi bazı hastalıklar yeni doğanlarda topuk kanıyla taranıyor. İmmün yetmezliğin de kolay ve ucuz bir testi var. Biz istiyoruz ki topuk kanı taramasına immün yetmezlik de konulsun. Hastalıklar oluşmadan, doku ve organ hasarı oluşmadan bu tanı konursa yeni doğan döneminde, biz çok daha etkin bir tedaviyle hastaları sağlığına kavuşturabiliriz. İkincisi primer immün yetmezliği olanlar başkalarının ürettiği antikoru ilaç olarak damar yoluyla alıyorlar. Bunların cilt altına evde yapılabilen uygulamaları var. Bu ilaçlar yıllardır yurt dışında kullanılıyor fakat Türkiye'ye ruhsat alınıp henüz girmedi. Bu ilacın ruhsatının alınarak devreye girmesini arzu ediyoruz."
GEÇ TANI OLUNCA, ORGAN HASARLARI ORTAYA ÇIKIYOR
Kongre Başkanı Prof. Dr. İsmail Reisli ise primer immün yetmezliğin bağışıklık yanıtının sapması, düzensiz yanıt haline gelmesi sonucu oluşan hastalıklar kavramı olduğunu söyledi.
Bağışıklık yetmezliği hastalarında en fazla sık hastalanma, sık enfeksiyon geçirme problemleri görüldüğünü anlatan Reisli, alerjik romatizma, iltihabi hastalıklar ve kanserlerin de bu probleme eşlik ettiğini dile getirdi.
Bağışıklık yetmezliği olan hastalarda tanıda gecikme süresini yıllarla, hatta on yıllarla ifade etmek gerektiğini bildiren Reisli, şunları kaydetti:
"Böyle olunca da organ hasarları ortaya çıkıyor. Tanı koyduğumuz hastalar üzerinde değerlendirirsek Türkiye'de ağır tipte immün yetmezlik sıklığının beş binde hatta iki binde bir olduğunu ifade edebiliriz. Dünyada ise 50 ile 100 binde bir görülüyor. Hastalıkla ilgili kesin rakamları söyleyebilmek için bu hastalığın mutlaka topuk kanında tarama programına alınması gerekir."
AKRABA EVLİLİĞİ EN BÜYÜK RİSK
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aydan İkincioğulları da "Akraba evliliği primer immün yetmezliklerin ortaya çıkmasının en önemli riski. Akraba evliliği ile hatalı genlerin bir araya gelmesi çocukların hasta olmasına neden oluyor" dedi.