İlişkili Haberler
İşitme kaybının doğuştan olabileceği gibi kızamık, menenjit, kabakulak gibi çeşitli hastalık ve enfeksiyonlar, doğumda oksijen yetersizliği, baş ya da kafa travmaları ve bazı ilaç etkileşimleri ile yüksek sese maruz kalma gibi diğer faktörlere bağlı gelişebildiğini söyleyen Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi Odyoloji Bölüm Başkanı ve Türkiye Odyologlar ve Konuşma Bozuklukları Uzmanları Derneği Başkanı Prof. Dr. Gonca Sennaroğlu, Amerika ve İngiltere'de yapılan araştırmaya dikkat çekti.
Genellikle binde 1 ile 3 arasında değişen doğuştan işitme kaybı oranının, okul çağında yüzde 3'ü bulduğunu belirten Sennaroğlu, bu sorunla çevresel faktörlerden kaynaklanabilen sorunlar nedeniyle erişkin dönemde ve ileri yaş grubunda karşılaşıldığını ifade eden Sennaroğlu, işitme kayıplarının tek kulakta da gelişebileceğine dikkati çekti.
“2050 YILINA KADAR 900 MİLYON İŞİTME ENGELLİ OLACAK”
Hafif işitme kaybı bulunanların, gürültülü yerlerdeki konuşmaları, orta derecedekilerin ses şiddeti artmadan normal konuşmaları anlamada zorlandığını, ileri derecedekilerin ise kulaklarına yakın çok yüksek sesleri bile duymakta zorluk çektiğini anlatan Uzman, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, geçen yıl 466 milyon kişide işitme kaybı görüldüğünü söyledi, "DSÖ'ye göre, önlem alınmazsa bu sayı 2030 yılına kadar 630 milyon işitme engelli birey olacak ve 2050 yılına kadar 900 milyon işitme engelli bulunacak. Artış eğilimi tersine çevrilmedikçe, sağlık sistemlerinde de tedavi maliyetleri önemli yer tutacak, kalifiye sağlık uzmanı ihtiyacı artacak" dedi.
İşitme kaybında tedaviye geç kalındığında hastalığın ilerlediğini ve kalıcı kayıp oranının daha da artabildiğini, bu kişilerin kendilerini toplumdan izole edebileceklerini, hem psikolojik hem de fizyolojik sorunlarla karşılaşabileceklerini vurgulayan Sennaroğlu, "Konuşmaların tamamını veya bir kısmını net olarak anlamama, sık sık tekrarlama veya açıklama istenmesi, konuşmalardan ya da sosyal ortamlardan geri çekilme, etrafındakilerin yüksek sesli konuşmalarını isteme, insanların açıkça değil mırıldanarak konuştuklarını düşünme, işitme zorluğuna bağlı gün sonunda yorgun hissetme gibi durumlar söz konusu olabiliyor" diye konuştu.
"İŞİTMEYE YARDIMCI CİHAZLARIN KULLANIMI BUNAMA RİSKİNİ AZALTIYOR"
Prof. Dr. Sennaroğlu, özellikle yaşlılık döneminde işitme kaybında zamanında tedaviye başlanmamasının, zihinsel becerilerin hastalık nedeniyle zayıflaması ile kendini gösteren demansa (bunama) ve bu grupta en çok görülen Alzheimer hastalığına zemin hazırladığını ya da tetiklediğini söyledi.
İşitme kaybı tedavi edilmediğinde kişinin toplumdan uzaklaşarak izole olduğuna işaret eden Sennaroğlu, "Yalnızlaşma, daha hızlı bir yaşlılık sürecine götürüyor. Bu durum da demansı ve alzaymırı tetikliyor" ifadesini kullandı.
Son yıllarda işitme kayıplarının demans üzerine etkisini ortaya koyan çalışmalara ağırlık verildiğini anlatan Sennaroğlu, bilimsel çalışmaların yer aldığı Lancet'te bu alanda yapılan bir araştırmanın yayımlandığını hatırlatarak araştırmaya ilişkin şu bilgileri verdi:
"University College London'da, İngiliz bilim insanlarınca yapılan 'Demansın Önlenmesi Müdahale ve Bakım' başlıklı araştırmada, dünya genelinde 47 milyon kişinin bunama problemi yaşadığı ve bu sayının 2050 yılında üç katına çıkacağının öngörüldüğü belirtildi. Bunamanın, beyin damarlarında tıkanma, Alzheimer hastalığı, vitamin eksiklikleri, depresyon gibi birçok nedeninin bulunduğu, ancak işitme kaybının da bunama için bir risk faktörü olduğu ortaya konuldu. Araştırma ile hafif derecedeki işitme kayıplarının bile uzun dönemde kişilerde bilişsel gerileme oluşturduğu gösterildi. Bununla beraber, işitme kaybının tedavi edildiğinde veya işitme cihazı ve koklear implant gibi işitmeye yardımcı cihazlar kullanıldığında bunama riskinin azaldığı saptandı.
“İŞİTME KAYBI DEPRESYONU BERABERİNDE GETİRDİ"
Ayrıca, ABD'nin en önemli sağlık kurumlarından John Hopkins Üniversitesi Yaşlanma ve Sağlık Merkezi tarafından yapılan 'Yaşlı Bireylerde İşitme Kaybı ve Bilişsel Gerileme' başlıklı araştırmada da bin 984 yaşlı 6 yıl boyunca incelendi. Araştırma sonucunda, işitme kayıplı yaşlıların her yıl aşamalı olarak bilişsel gerileme yaşadığı görüldü. Hem yaşa bağlı işitme kaybı hem de bilişsel problemlerin, iletişim güçlüğü, izolasyon, yaşam kalitesinde düşme ve depresyonu beraberinde getirdiği ortaya konuldu."
Sennaroğlu, John Hopkins Üniversitesinde yapılan ve Hearing Research isimli bilimsel dergide yayımlanan "Yaşlı Erişkinlerde İşitme Kaybı-Epidemiyolojik Nedenlerden Ulusal Girişimlere" başlıklı bir başka araştırmanın yapıldığını anlatarak, "Araştırma ile işitme cihazı ve koklear implant gibi uygulamaların, yaşlıların konuşma ve anlama kapasitelerini artırdığını ve bu kişilerin zihinsel olarak daha az yoruldukları belirlendi. Araştırma ile işitme kaybının negatif etkilerini önleyen işitme cihazlarının kullanılması durumunda beynin daha fazla uyarıldığı ve kişinin sosyal etkileşiminin arttığı tespit edildi” dedi.
"DOĞRU AYARLANMIŞ BİR İŞİTME CİHAZI, GÜRÜLTÜ HİSSİ YAPMAZ"
Yaşlılarda bunamanın ilerlememesi için işitme kaybının tespit edildiği andan itibaren odyolog (işitme bilimi uzmanı) tarafından uygun görülen işitme cihazlarının mutlaka kullanılması gerektiğini belirten Odyolog, "Teşhis konur konmaz cihaza adaptasyon sağlanarak düzenli kullanılmalı. Böylece, beyine işitsel yolla giden bilgi eksikliği giderilmiş oluyor. İşitme cihazı doğru kullanılmalı, gürültü yarattığı gerekçesiyle çıkarılması gerekir. Gürültü şikayetlerinin cihazın iyi ayarlanmamasından kaynaklanır. Hastanın şikayetleri doğrultusunda doğru ayarlanmış bir cihaz, gürültü hissi yapmaz. Hasta ilk kullanmaya başladığından itibaren Odyolog tarafından işitsel rehabilitasyona alınması gerekiyor ve işitme cihazlarının bu işin bilimini yapmış olan odyologlar tarafından ayarlanması gerekiyor" şeklinde konuştu.
VİDEO: HİÇ DUYMADAN MÜZİK YAPIYORLAR
Genellikle binde 1 ile 3 arasında değişen doğuştan işitme kaybı oranının, okul çağında yüzde 3'ü bulduğunu belirten Sennaroğlu, bu sorunla çevresel faktörlerden kaynaklanabilen sorunlar nedeniyle erişkin dönemde ve ileri yaş grubunda karşılaşıldığını ifade eden Sennaroğlu, işitme kayıplarının tek kulakta da gelişebileceğine dikkati çekti.
“2050 YILINA KADAR 900 MİLYON İŞİTME ENGELLİ OLACAK”
Hafif işitme kaybı bulunanların, gürültülü yerlerdeki konuşmaları, orta derecedekilerin ses şiddeti artmadan normal konuşmaları anlamada zorlandığını, ileri derecedekilerin ise kulaklarına yakın çok yüksek sesleri bile duymakta zorluk çektiğini anlatan Uzman, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, geçen yıl 466 milyon kişide işitme kaybı görüldüğünü söyledi, "DSÖ'ye göre, önlem alınmazsa bu sayı 2030 yılına kadar 630 milyon işitme engelli birey olacak ve 2050 yılına kadar 900 milyon işitme engelli bulunacak. Artış eğilimi tersine çevrilmedikçe, sağlık sistemlerinde de tedavi maliyetleri önemli yer tutacak, kalifiye sağlık uzmanı ihtiyacı artacak" dedi.
İşitme kaybında tedaviye geç kalındığında hastalığın ilerlediğini ve kalıcı kayıp oranının daha da artabildiğini, bu kişilerin kendilerini toplumdan izole edebileceklerini, hem psikolojik hem de fizyolojik sorunlarla karşılaşabileceklerini vurgulayan Sennaroğlu, "Konuşmaların tamamını veya bir kısmını net olarak anlamama, sık sık tekrarlama veya açıklama istenmesi, konuşmalardan ya da sosyal ortamlardan geri çekilme, etrafındakilerin yüksek sesli konuşmalarını isteme, insanların açıkça değil mırıldanarak konuştuklarını düşünme, işitme zorluğuna bağlı gün sonunda yorgun hissetme gibi durumlar söz konusu olabiliyor" diye konuştu.
"İŞİTMEYE YARDIMCI CİHAZLARIN KULLANIMI BUNAMA RİSKİNİ AZALTIYOR"
Prof. Dr. Sennaroğlu, özellikle yaşlılık döneminde işitme kaybında zamanında tedaviye başlanmamasının, zihinsel becerilerin hastalık nedeniyle zayıflaması ile kendini gösteren demansa (bunama) ve bu grupta en çok görülen Alzheimer hastalığına zemin hazırladığını ya da tetiklediğini söyledi.
İşitme kaybı tedavi edilmediğinde kişinin toplumdan uzaklaşarak izole olduğuna işaret eden Sennaroğlu, "Yalnızlaşma, daha hızlı bir yaşlılık sürecine götürüyor. Bu durum da demansı ve alzaymırı tetikliyor" ifadesini kullandı.
Son yıllarda işitme kayıplarının demans üzerine etkisini ortaya koyan çalışmalara ağırlık verildiğini anlatan Sennaroğlu, bilimsel çalışmaların yer aldığı Lancet'te bu alanda yapılan bir araştırmanın yayımlandığını hatırlatarak araştırmaya ilişkin şu bilgileri verdi:
"University College London'da, İngiliz bilim insanlarınca yapılan 'Demansın Önlenmesi Müdahale ve Bakım' başlıklı araştırmada, dünya genelinde 47 milyon kişinin bunama problemi yaşadığı ve bu sayının 2050 yılında üç katına çıkacağının öngörüldüğü belirtildi. Bunamanın, beyin damarlarında tıkanma, Alzheimer hastalığı, vitamin eksiklikleri, depresyon gibi birçok nedeninin bulunduğu, ancak işitme kaybının da bunama için bir risk faktörü olduğu ortaya konuldu. Araştırma ile hafif derecedeki işitme kayıplarının bile uzun dönemde kişilerde bilişsel gerileme oluşturduğu gösterildi. Bununla beraber, işitme kaybının tedavi edildiğinde veya işitme cihazı ve koklear implant gibi işitmeye yardımcı cihazlar kullanıldığında bunama riskinin azaldığı saptandı.
“İŞİTME KAYBI DEPRESYONU BERABERİNDE GETİRDİ"
Ayrıca, ABD'nin en önemli sağlık kurumlarından John Hopkins Üniversitesi Yaşlanma ve Sağlık Merkezi tarafından yapılan 'Yaşlı Bireylerde İşitme Kaybı ve Bilişsel Gerileme' başlıklı araştırmada da bin 984 yaşlı 6 yıl boyunca incelendi. Araştırma sonucunda, işitme kayıplı yaşlıların her yıl aşamalı olarak bilişsel gerileme yaşadığı görüldü. Hem yaşa bağlı işitme kaybı hem de bilişsel problemlerin, iletişim güçlüğü, izolasyon, yaşam kalitesinde düşme ve depresyonu beraberinde getirdiği ortaya konuldu."
Sennaroğlu, John Hopkins Üniversitesinde yapılan ve Hearing Research isimli bilimsel dergide yayımlanan "Yaşlı Erişkinlerde İşitme Kaybı-Epidemiyolojik Nedenlerden Ulusal Girişimlere" başlıklı bir başka araştırmanın yapıldığını anlatarak, "Araştırma ile işitme cihazı ve koklear implant gibi uygulamaların, yaşlıların konuşma ve anlama kapasitelerini artırdığını ve bu kişilerin zihinsel olarak daha az yoruldukları belirlendi. Araştırma ile işitme kaybının negatif etkilerini önleyen işitme cihazlarının kullanılması durumunda beynin daha fazla uyarıldığı ve kişinin sosyal etkileşiminin arttığı tespit edildi” dedi.
"DOĞRU AYARLANMIŞ BİR İŞİTME CİHAZI, GÜRÜLTÜ HİSSİ YAPMAZ"
Yaşlılarda bunamanın ilerlememesi için işitme kaybının tespit edildiği andan itibaren odyolog (işitme bilimi uzmanı) tarafından uygun görülen işitme cihazlarının mutlaka kullanılması gerektiğini belirten Odyolog, "Teşhis konur konmaz cihaza adaptasyon sağlanarak düzenli kullanılmalı. Böylece, beyine işitsel yolla giden bilgi eksikliği giderilmiş oluyor. İşitme cihazı doğru kullanılmalı, gürültü yarattığı gerekçesiyle çıkarılması gerekir. Gürültü şikayetlerinin cihazın iyi ayarlanmamasından kaynaklanır. Hastanın şikayetleri doğrultusunda doğru ayarlanmış bir cihaz, gürültü hissi yapmaz. Hasta ilk kullanmaya başladığından itibaren Odyolog tarafından işitsel rehabilitasyona alınması gerekiyor ve işitme cihazlarının bu işin bilimini yapmış olan odyologlar tarafından ayarlanması gerekiyor" şeklinde konuştu.
VİDEO: HİÇ DUYMADAN MÜZİK YAPIYORLAR