Kafkas Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dalı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Serhat Tunç, mevsim geçişi kaynaklı depresyona girmemek için stresten uzak durulması, beslenme ve uyku düzenine dikkat edilmesinin yanı sıra günde en az 30 dakika yürüyüş ve mutlaka 15-20 dakika güneş ışığı alınması gerektiğini bildirdi.
Tunç, mevsimsel geçiş dönemlerinde en sık rastlanan hastalıkların başında depresyonun geldiğini belirtti.
Mevsim geçişlerinde iki yıl üst üste olmak koşuluyla "duygu durumu bozuklukları" görülmüşse, mevsimsel depresyona girme ihtimalinin arttığına işaret eden Serhat Tunç, şunları söyledi:
"Sonbahar ve kış aylarında günlerin kısa, havanın soğuk olmasının etkisiyle dışarıya zorunlu olmadıkça çıkılmıyor, çıkılsa da kalın giyinildiği için güneşle temas az oluyor. Gün ışığıyla az temas etmemiz dolayısıyla beyinde 'melatonin' ve 'serotonin' hormonlarındaki değişiklikler, keyifsizlik, isteksizlik ve halsizlik belirtilerine neden oluyor. Mevsim geçişi kaynaklı depresyona girilmemesi amacıyla stresten uzak durulması, beslenme ve uyku düzenine dikkat edilmesinin yanı sıra günde en az 30 dakika yürüyüş ve mutlaka 15-20 dakika güneş ışığı alınması gerekiyor."
"KUZEYE GİTTİKÇE GÖRÜLME SIKLIĞI ARTIYOR"
Yrd. Doç. Dr. Tunç, mevsimsel depresyonun belirtileri arasında mutsuzluk, keyifsizlik, ilgi ve istek kaybı, çabuk sinirlenme, halsizlik, yorgunluk ve konsantrasyon kaybını sayarak, şöyle devam etti:
"Bu tür rahatsızlıkların görülme sıklığı, gün ışığından az yararlanan yukarı enlemlerdeki yerlerde artıyor. Geçmişinde depresyon hastalığı veya bipolar bozukluk, ağır fiziksel hastalık, düşük yaşam koşulları da riski artırıyor. Gençlerde kış aylarında depresyon döneminin ortaya çıkması oranı da diğer yaş gruplarına göre daha yüksek. Bu nedenle mevsim geçişlerinde daha duyarlı olmalıyız."
Uyku düzenine dikkat edilip, sabah erken kalkmanın mevsimsel depresyonu engelleyebileceğine değinen Tunç, ayrıca doktor önerisiyle vitamin takviyesi yapılması gerektiğini dile getirdi.
"HER YORGUNLUK DEPRESYON DEĞİLDİR"
Serhat Tunç, her yorgunluk halinin "depresyon" sayılamayacağına da dikkati çekerek, "Depresyon diyebilmemiz için kişinin duygu durumunda gün boyu devam eden çökme veya belirgin ilgi kaybı olmalıdır. Bu çökme haline diğer belirtiler de eşlik ediyor. Bu belirtiler özellikle yılın aynı dönemlerinde görülüyorsa, o zaman mevsimsel depresyondan bahsedilebilir. Bu tür durumlarda mutlaka bir psikiyatri uzmanıyla görüşülmelidir."
Tunç, mevsimsel geçiş dönemlerinde en sık rastlanan hastalıkların başında depresyonun geldiğini belirtti.
Mevsim geçişlerinde iki yıl üst üste olmak koşuluyla "duygu durumu bozuklukları" görülmüşse, mevsimsel depresyona girme ihtimalinin arttığına işaret eden Serhat Tunç, şunları söyledi:
"Sonbahar ve kış aylarında günlerin kısa, havanın soğuk olmasının etkisiyle dışarıya zorunlu olmadıkça çıkılmıyor, çıkılsa da kalın giyinildiği için güneşle temas az oluyor. Gün ışığıyla az temas etmemiz dolayısıyla beyinde 'melatonin' ve 'serotonin' hormonlarındaki değişiklikler, keyifsizlik, isteksizlik ve halsizlik belirtilerine neden oluyor. Mevsim geçişi kaynaklı depresyona girilmemesi amacıyla stresten uzak durulması, beslenme ve uyku düzenine dikkat edilmesinin yanı sıra günde en az 30 dakika yürüyüş ve mutlaka 15-20 dakika güneş ışığı alınması gerekiyor."
"KUZEYE GİTTİKÇE GÖRÜLME SIKLIĞI ARTIYOR"
Yrd. Doç. Dr. Tunç, mevsimsel depresyonun belirtileri arasında mutsuzluk, keyifsizlik, ilgi ve istek kaybı, çabuk sinirlenme, halsizlik, yorgunluk ve konsantrasyon kaybını sayarak, şöyle devam etti:
"Bu tür rahatsızlıkların görülme sıklığı, gün ışığından az yararlanan yukarı enlemlerdeki yerlerde artıyor. Geçmişinde depresyon hastalığı veya bipolar bozukluk, ağır fiziksel hastalık, düşük yaşam koşulları da riski artırıyor. Gençlerde kış aylarında depresyon döneminin ortaya çıkması oranı da diğer yaş gruplarına göre daha yüksek. Bu nedenle mevsim geçişlerinde daha duyarlı olmalıyız."
Uyku düzenine dikkat edilip, sabah erken kalkmanın mevsimsel depresyonu engelleyebileceğine değinen Tunç, ayrıca doktor önerisiyle vitamin takviyesi yapılması gerektiğini dile getirdi.
"HER YORGUNLUK DEPRESYON DEĞİLDİR"
Serhat Tunç, her yorgunluk halinin "depresyon" sayılamayacağına da dikkati çekerek, "Depresyon diyebilmemiz için kişinin duygu durumunda gün boyu devam eden çökme veya belirgin ilgi kaybı olmalıdır. Bu çökme haline diğer belirtiler de eşlik ediyor. Bu belirtiler özellikle yılın aynı dönemlerinde görülüyorsa, o zaman mevsimsel depresyondan bahsedilebilir. Bu tür durumlarda mutlaka bir psikiyatri uzmanıyla görüşülmelidir."