Göz tembelliği körlüğe sebep olmasa da, gözün kullanılamaması nedeniyle o gözde görme keskinliğinde azalmaya ve derinlik hissi algılanmasında güçlüğe neden oluyor. Bunun sonucunda da derinlik hissinin önemli olduğu sporları yaparken güçlük çekmesine yol açabilecek ve ileride meslek seçimini etkileyecek sonuçlar oluşturabiliyor. Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Özgül Altıntaş, aslında erken tespit edildiğinde göz tembelliğinin altta yatan nedenleri ile birlikte tedavi edilebildiğine dikkat çekiyor.
7-10 YAŞINDAN ÖNCE TESPİT EDİLMESİ ÇOK ÖNEMLİ
Çocuklarda göz tembelliğine iki göz kırılma kusuru (gözlük numarası) arasında asimetri olması, astigmat, katarakt, göz kapağında düşüklük, şaşılık ve aile öyküsü gibi etkenler yol açıyor. Derinlik hissi olarak da adlandırılabilen 3 boyutlu görme, yaşamın ilk aylarından itibaren her 2 gözden gelen görüntülerin beynin görme merkezinde birleştirilmesi ile gelişmeye başlıyor. Sağlıklı bir üç boyutlu görmenin oluşması için her iki gözün belli bir düzeyde görme yetisine sahip olacak şekilde gelişmiş olması gerekiyor. Bir veya iki gözde görme yetisi yeterince gelişmezse göz tembelliği oluşuyor.
7-10 YAŞINDAN ÖNCE TESPİT EDİLMESİ ÇOK ÖNEMLİ
Çocuklarda göz tembelliğine iki göz kırılma kusuru (gözlük numarası) arasında asimetri olması, astigmat, katarakt, göz kapağında düşüklük, şaşılık ve aile öyküsü gibi etkenler yol açıyor. Derinlik hissi olarak da adlandırılabilen 3 boyutlu görme, yaşamın ilk aylarından itibaren her 2 gözden gelen görüntülerin beynin görme merkezinde birleştirilmesi ile gelişmeye başlıyor. Sağlıklı bir üç boyutlu görmenin oluşması için her iki gözün belli bir düzeyde görme yetisine sahip olacak şekilde gelişmiş olması gerekiyor. Bir veya iki gözde görme yetisi yeterince gelişmezse göz tembelliği oluşuyor.
Prof. Altıntaş, erken tanı ve erken tedavi ile örneğin 7-10 yaştan önce tespit edildiğinde göz ve beyin gelişimini henüz tamamlamadığı için göz tembelliği ile baş etmenin mümkün olabildiğini ifade ediyor.
6. AYDA MUAYENE ŞART
“Geç tanı gecikmiş tedavi demektir. Özellikle bir de göz tembelliğinin tedavi edilebileceği yaş dönemi geçirilirse yapılabilecek bir şey kalmıyor” uyarısında bulunan Prof. Dr. Özgül Altıntaş sözlerine şöyle devam ediyor:
“Bu nedenle çocuklar doğumdan sonraki rutin pediatri muayenelerinde, anormal bir durum olmasa da; ilk 6 ayda, 1. yaşta, 3.yaşta ve 6. yaşta göz muayenesinden geçirilmeli. Basit miyopinin başladığı 9 yaş civarında tekrar değerlendirilmeli ve kırılma kusuru varlığında yıllık olarak takip edilmeli.”
6. AYDA MUAYENE ŞART
“Geç tanı gecikmiş tedavi demektir. Özellikle bir de göz tembelliğinin tedavi edilebileceği yaş dönemi geçirilirse yapılabilecek bir şey kalmıyor” uyarısında bulunan Prof. Dr. Özgül Altıntaş sözlerine şöyle devam ediyor:
“Bu nedenle çocuklar doğumdan sonraki rutin pediatri muayenelerinde, anormal bir durum olmasa da; ilk 6 ayda, 1. yaşta, 3.yaşta ve 6. yaşta göz muayenesinden geçirilmeli. Basit miyopinin başladığı 9 yaş civarında tekrar değerlendirilmeli ve kırılma kusuru varlığında yıllık olarak takip edilmeli.”
Altıntaş, özellikle iki göz kırılma kusurlarının birbirinden farklı olduğu durumda genellikle gözlerin dış görünüşünde farklılık olmadığı ve okul öncesi dönemdeki çocuklar şikâyetlerini ifade edemedikleri için göz tembelliğinin tanı ve tedavisinde gecikildiğine dikkat çekerek, “Gözler 7-10 yaş arasında gelişimini tamamladığı için 10 yaşından büyük çocukların çok azında tedaviye olumlu yanıt alabiliyoruz” uyarısında bulunuyor.
BU BELİRTİLER VARSA ZAMAN KAYBETMEYİN
Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Özgül Altıntaş göz tembelliğine neden olabilecek durumların belirtilerini şöyle sıralıyor:
• Bir gözünü kapalı tutma.
• Sık sık göz kırpma.
• Gözlerini kısma ya da ovalama.
• Oyun oynarken topu tutma, ayakkabı bağlama veya düğme ilikleme gibi el-göz koordinasyonu gerektiren işlerde zorlanma.
• Okurken veya televizyon seyrederken başını sürekli bir yöne çevirme.
• Okurken veya yazarken çok yakından bakma, satır kaydırma veya sürekli parmakla takip etme.
• Yakın işleri sevmeme.
• Kısa sürede dikkat dağılması veya dalgınlaşma.
• Okulda tahtayı netleştirebilmek ve yazılara odaklanabilmek için sürekli kendini zorlama sonucu oluşabilecek sık baş ağrısı şikâyeti.
BU BELİRTİLER VARSA ZAMAN KAYBETMEYİN
Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Özgül Altıntaş göz tembelliğine neden olabilecek durumların belirtilerini şöyle sıralıyor:
• Bir gözünü kapalı tutma.
• Sık sık göz kırpma.
• Gözlerini kısma ya da ovalama.
• Oyun oynarken topu tutma, ayakkabı bağlama veya düğme ilikleme gibi el-göz koordinasyonu gerektiren işlerde zorlanma.
• Okurken veya televizyon seyrederken başını sürekli bir yöne çevirme.
• Okurken veya yazarken çok yakından bakma, satır kaydırma veya sürekli parmakla takip etme.
• Yakın işleri sevmeme.
• Kısa sürede dikkat dağılması veya dalgınlaşma.
• Okulda tahtayı netleştirebilmek ve yazılara odaklanabilmek için sürekli kendini zorlama sonucu oluşabilecek sık baş ağrısı şikâyeti.
ERKEN TEDAVİ İLE SORUN ORTADAN KALKIYOR
”Tedavide ana prensip tembelliği yol açan sorunun düzeltilmesi ve sağlam gözün kapatılarak beynin tembel göz ile ilgili bölgesinin kullanılmasını sağlamak.” Diyen Altıntaş, tedavi sürecini şöyle anlatıyor: “Kapama tedavisinin süresi tembelliğin derecesi ile çocuğun yaşına göre hekim tarafından belirleniyor ve düzenli takip gerekiyor. Bu yöntemler ile 10 yaşın altındaki çocuklar tedaviye olumlu cevaplar veriyor.”
”Tedavide ana prensip tembelliği yol açan sorunun düzeltilmesi ve sağlam gözün kapatılarak beynin tembel göz ile ilgili bölgesinin kullanılmasını sağlamak.” Diyen Altıntaş, tedavi sürecini şöyle anlatıyor: “Kapama tedavisinin süresi tembelliğin derecesi ile çocuğun yaşına göre hekim tarafından belirleniyor ve düzenli takip gerekiyor. Bu yöntemler ile 10 yaşın altındaki çocuklar tedaviye olumlu cevaplar veriyor.”