Rahim içi zarının, bir başka deyişle endometrium tabakasının rahim dışında, örneğin karın boşluğunda, yumurtalıklarda veya vücudun herhangi bir yerinde oluşmasına endometriozis deniyor.
Normalde sadece rahim içinde bulunan, adetten sonra kalınlaşarak bebeğin yerleşmesini sağlayan ve her adette atılarak yenilenen bu endometrium dokusu bulunduğu bölgelerde adet benzeri kanamalara yol açarak şiddetli ağrılara ve karın iç organlarının yapışmasına neden olabiliyor. En sık 25-34 yaş grubunda görülen bu hastalık kadınların yaklaşık yüzde 10’unu etkileyen, yani aslında oldukça yaygın bir sağlık sorunu. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Hüsnü Görgen, endometriozisin neden olduğu 8 sorunu ve tedavi yollarını şöyle anlattı:
1. ŞİDDETLİ AĞRI: Endometriozisin yol açtığı önemli problemlerden biri, cinsel ilişki sırasında veya günlük işleri yaparken kasık bölgesinde yaşam kalitesini bozacak şiddette ağrıya yol açması. Öyle ki endometriozis hastalarının yüzde 60-70’inde kronik bir hal alan ağrı gelişiyor. Endometriozise bağlı ağrı bağırsaklarda, idrar torbasında, belde veya bacaklara vuran kronik ağrılar şeklinde gelişebiliyor.
Dr. Görgen ayrıca şiddetli adet ağrılarının da olağan bir durum olmadığına dikkat çekerek, “ Özellikle daha önce ağrısız adet gören bir kadında sonradan adet ağrılarının oluşması bu hastalığı düşündürüyor. Aynı zamanda genç kızlarda ağrı kesicilere yanıt vermeyen şiddetli adet ağrıları geliştiğinde, altta yatan neden endometriozis olabileceği için hekim başvurmak gerekiyor” diyor.
2. İDRARLA İLGİLİ SORUNLAR: Pelvis (leğen kemiği) içindeki diğer organlara ait sorunlar yaşanabiliyor. Özellikle idrar ve dışkı yapma hissi olup yapamama en sık görülen yakınmaları oluşturuyor.
3. CİNSEL İSTEKSİZLİK: Cinsel ilişki sırasında kasık bölgesinde ağrı meydana gelebiliyor. Ağrı cinsel ilişkiyi olumsuz yönde etkilediği için zamanla cinsel isteksizlik problemi de oluşabiliyor.
Normalde sadece rahim içinde bulunan, adetten sonra kalınlaşarak bebeğin yerleşmesini sağlayan ve her adette atılarak yenilenen bu endometrium dokusu bulunduğu bölgelerde adet benzeri kanamalara yol açarak şiddetli ağrılara ve karın iç organlarının yapışmasına neden olabiliyor. En sık 25-34 yaş grubunda görülen bu hastalık kadınların yaklaşık yüzde 10’unu etkileyen, yani aslında oldukça yaygın bir sağlık sorunu. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Hüsnü Görgen, endometriozisin neden olduğu 8 sorunu ve tedavi yollarını şöyle anlattı:
1. ŞİDDETLİ AĞRI: Endometriozisin yol açtığı önemli problemlerden biri, cinsel ilişki sırasında veya günlük işleri yaparken kasık bölgesinde yaşam kalitesini bozacak şiddette ağrıya yol açması. Öyle ki endometriozis hastalarının yüzde 60-70’inde kronik bir hal alan ağrı gelişiyor. Endometriozise bağlı ağrı bağırsaklarda, idrar torbasında, belde veya bacaklara vuran kronik ağrılar şeklinde gelişebiliyor.
Dr. Görgen ayrıca şiddetli adet ağrılarının da olağan bir durum olmadığına dikkat çekerek, “ Özellikle daha önce ağrısız adet gören bir kadında sonradan adet ağrılarının oluşması bu hastalığı düşündürüyor. Aynı zamanda genç kızlarda ağrı kesicilere yanıt vermeyen şiddetli adet ağrıları geliştiğinde, altta yatan neden endometriozis olabileceği için hekim başvurmak gerekiyor” diyor.
2. İDRARLA İLGİLİ SORUNLAR: Pelvis (leğen kemiği) içindeki diğer organlara ait sorunlar yaşanabiliyor. Özellikle idrar ve dışkı yapma hissi olup yapamama en sık görülen yakınmaları oluşturuyor.
3. CİNSEL İSTEKSİZLİK: Cinsel ilişki sırasında kasık bölgesinde ağrı meydana gelebiliyor. Ağrı cinsel ilişkiyi olumsuz yönde etkilediği için zamanla cinsel isteksizlik problemi de oluşabiliyor.
4. İNFERTİLİTE: İnfertilite (kısırlık) endometriozisin yol açtığı bir başka önemli problem. Endometriozise bağlı yumurtalıklar ve tüplerde oluşan yapışıklıklar üreme sağlığını olumsuz etkileyerek hamileliği önleyebiliyor. Ayrıca endometriozis odaklarında salgılanan bazı maddeler de yumurta ve spermin döllenmesine, rahim içerisine yerleşmesine engel olabiliyor. Yapılan çalışmalarda infertilite nedeniyle hekime başvuran kadınlarda yüzde 15-55 oranında endimetriozis olduğu tespit edilmiş. Bazı hastalar kendiliğinden hamile kalabilirken bazıları ise çeşitli yardımcı tedavi yöntemlerine gereksinim duyabiliyor.
5. ÇİKOLATA KİSTİ (ENDOMETRİOMA): Kadının yumurtalıklarında endometriozis oluşması durumunda bazen kistler (çikolata kistleri) gelişebiliyor. Bu kistler çok büyürlerse ağrı ile kist cidarının yırtılması gibi ciddi problemlere neden olabiliyor.
6. İŞ GÜNÜ KAYBI: Endometriozis iş hayatını da olumsuz etkiliyor. Şiddetli adet sancısı ve kasık ağrıları nedeniyle iş veriminde düşüş, hatta işe gidememe sorunlarına neden olabiliyor.
7. PSİKOLOJİK SORUNLAR: Şiddetli ağrının oluşturduğu günlük işlerde aksama, iş gücü kaybı, cinsel sorunlar ve infertilite gibi nedenlerden dolayı depresyon ile anksiyete gibi psikolojik sorunlar gelişebiliyor.
5. ÇİKOLATA KİSTİ (ENDOMETRİOMA): Kadının yumurtalıklarında endometriozis oluşması durumunda bazen kistler (çikolata kistleri) gelişebiliyor. Bu kistler çok büyürlerse ağrı ile kist cidarının yırtılması gibi ciddi problemlere neden olabiliyor.
6. İŞ GÜNÜ KAYBI: Endometriozis iş hayatını da olumsuz etkiliyor. Şiddetli adet sancısı ve kasık ağrıları nedeniyle iş veriminde düşüş, hatta işe gidememe sorunlarına neden olabiliyor.
7. PSİKOLOJİK SORUNLAR: Şiddetli ağrının oluşturduğu günlük işlerde aksama, iş gücü kaybı, cinsel sorunlar ve infertilite gibi nedenlerden dolayı depresyon ile anksiyete gibi psikolojik sorunlar gelişebiliyor.
8. KANSER: Endometrioma (çikolota) kistlerinde çok nadiren de olsa kist çeperinde kanser gelişebiliyor.
NASIL TEDAVİ EDİLİYOR?
Endometriozisin kalıcı bir tedavisi yok. Bunun nedeni ise hangi tedavi uygulanırsa uygulansın bireysel farklılıklar göstermekle birlikte, endometriozisin 2 yıllık tekrarlama sıklığının yüzde 20 dolayında olması, süre uzadıkça riskin artması. Prof. Dr. Hüsnü Görgen, ilaç tedavisi veya cerrahi yöntem gibi tedavilerin amacının şiddetli ağrıyı gidermek ve varsa infertiliteyi ortadan kaldırıp kadının hamile kalmasını sağlamak olduğunu belirterek, “Endometrioz hastalığında ilaç ve cerrahi tedavilere başvuruluyor. Hangi tedavinin uygulanacağına ise hastalığın şiddeti, neden olduğu sorunlar ve hastanın diğer özelliklerine bakılarak karar veriliyor” diyor.
NASIL TEDAVİ EDİLİYOR?
Endometriozisin kalıcı bir tedavisi yok. Bunun nedeni ise hangi tedavi uygulanırsa uygulansın bireysel farklılıklar göstermekle birlikte, endometriozisin 2 yıllık tekrarlama sıklığının yüzde 20 dolayında olması, süre uzadıkça riskin artması. Prof. Dr. Hüsnü Görgen, ilaç tedavisi veya cerrahi yöntem gibi tedavilerin amacının şiddetli ağrıyı gidermek ve varsa infertiliteyi ortadan kaldırıp kadının hamile kalmasını sağlamak olduğunu belirterek, “Endometrioz hastalığında ilaç ve cerrahi tedavilere başvuruluyor. Hangi tedavinin uygulanacağına ise hastalığın şiddeti, neden olduğu sorunlar ve hastanın diğer özelliklerine bakılarak karar veriliyor” diyor.