Martha Washington’dan Jill Biden'a  ABD'nin "First Lady"leri ve gizli hayatları

ABD’nin 46. Başkanı Joe Biden’ın Donald Trump’tan başkanlık koltuğunu devraldı. Yeni Başkan’ın eşi Jill Biden ise haleflerinden farklı olarak, Beyaz Saray’da mesleğine devam eden ilk “First Lady” olarak tarihe geçti. Bununla birlikte, “ülkenin ilk kadını” unvanının ABD başkanlığı kadar uzun ve etkili bir siyasi tarihi bulunuyor. 18. yüzyılda toplumun kadınlara baskısı nedeniyle geride tutulan başkan eşleri, 19. ve 20. yüzyıllarda kadın mücadelelerinde alınan  başarılı sonuçların etkisiyle ülkenin iç ve dış politikasında önemli etkiler bırakan siyasi figürlere dönüştü. 

İşte ABD’nin ilk başkanının eşi Martha Washington’dan, Büyük Buhran’ın zirvesinde eşi yerine halka hesap veren Elanaor Roosvelt’e, Trump’a karşı başkanlık yarışı yürüten Hillary Clinton’dan Melania Trump’a ABD’nin First Lady’leri ve onların gizli yaşamı...

Hazırlayan: Ayşegül Engür Dahi/ntv.com.tr

• 1

  ABD’nin başkenti Washington’da yer alan Ulusal Portre Galerisi’nde yer alan  Every Eye is Upon Me: First Ladies of the United States (Tüm Gözler Benim Üzerimde: ABD’nin First Lady’leri) isimli galeri çevrimiçi olarak ziyarete açıldı.

  Söz konusu sergi, Martha Washington’dan  Dolley Madison'dan,  Eleanor Roosevelt’ten Melania Trump’a tüm Fist Lady’lerin fotoğraflarını içeriyor ve onların siyasi statüleri ve toplumdaki etkilerine ilişkin birçok detay içeriyor. Ayrıca, portreler ABD’de kadın mücadelesinin son üç yüzyılına da ışık tutuyor. 

• 2

  İLK FİRST LADY: MARTHA WASHİNGTON

  İlk ABD Başkanı George Washington’un eşi olan  Martha Washington'un önünde izleyebileceği birisi yoktu ve konumunu belirlemek için  Avrupa’dan esinlendi.

  Serginin küratörü, Gwendolyn DuBois Shaw, BBC’ye yaptığı açıklamada, "ABD'de monarşi geleneği olmadığı için,  ilk First Lady’lerin rolleri, İngiliz sömürge tebaasındaki kadınların toplumdaki konumuna göre şekillendi. Martha Washington, halka açıldığında insanlar ona “Lady Washington” adını verdi, çünkü İngilizler onun konumundaki bir kadına bu şekilde hitap ediyordu. Bu nedenle 19. yüzyılın sonlarına kadar  “First Lady” ünvanı kullanılmadı.  Bu kadınların büyük bir kısmı gerçekten zeki, gerçekten hırslıydı ve siyasetle çok ilgiliydi, ancak cinsiyet rolleri onların görevi kendi başlarına yürütme becerilerini 20. yüzyıla kadar engelledi" ifadelerini kullandı. 

• 3

  SALDIRGANLIKLA SUÇLANDI

  ABD’nin ilk fist Lady’leri arasında Abraham Lincoln ile evlenen Mary Tood Lincoln ayrı bir öneme sahip. DuBois Shaw, "Mary Lincoln siyasetle çok ilgileniyordu. Ancak Mary, Beyaz Saray'a geldiğinde çok kötü bir şöhret kazandı. İnsanlar onun hakkında, bugün siyasette ve iş dünyasında önemli rollerde olan kadınlara yöneltilene benzer bir şekilde otoriter ve saldırgan olmak gibi ithamlarla suçladı” dedi.  

  Öte yandan, kendileri için başka hiçbir yol olmadığından pek çok “First Lady”, başkanın eşi olmanın onlara verdiği 'yumuşak' güce güveniyordu. Kocası James Madison başkan olduğunda görevine devam etmeden önce Thomas Jefferson'a fahri hostes olarak hizmet eden Dolley Madison, özellikle muhalifleri bir araya getirme konusundaki diplomatik becerisiyle ve hem erkek politikacılarla hem de eşleriyle stratejik arkadaşlıklar kurmasıyla tanınıyordu.

• 4

  BEYAZ SARAY'I 14. LOUİS'İN VERSAY'INA DÖNÜŞTÜRDÜ

  DuBois Shaw,  ABD’yi 1841-1845 yılları arasında yöneten John Tyler’ın eşi Julia Tyler'ın özellikle güçlü bir kişiliğe sahip olduğunu söyledi: 

  “Bir prenses gibi görünüyor ve o da öyle davrandı. Kocası Başkan John Tyler resmi bir etkinliğe girdiğinde Hail to the Chief'in oynanması kararından sorumluydu. Beyaz Saray’ı 14. Louis'in Versay’ı haline getirdi.”  

• 5

  YENİ YÜZYIL FİRST LADY’LERİN KONUMUNU GÜÇLENDİRDİ

  20. yüzyıla gelindiğinde kadınların toplumdaki görünürlüğünün artmasıyla ABD başkanların eşleri siyasette daha aktif roller oynadı. Öte yandan kadın hakları mücadelelerinin yükselişi ile buna karşı çıkan gelenekselciler arasındaki tartışmalar,  basın ve kamuoyunu sık sık bir First Lady'nin tam olarak ne olması gerektiği konusunda böldü. Bu bölünmeler ise kadınların toplumdaki konumu üzerine daha geniş tartışmalardan etkilendi. 

  Eleanor Roosevelt, şüphesiz yüzyılın en görünür ve etkili First Lady’lerinden biriydi. Franklin D. Roosevelt'in hareket kabiliyeti çocuk felci nedeniyle sınırlı olduğundan Eleanor, onun yerine sık sık basının ve kamuoyunun karşısına çıktı. Büyük Buhran’ın zirvesinde, federal yardım programlarını değerlendirmek için ülke genelinde seyahat etti. İkinci Dünya Savaşı sırasında ise ABD Başkanı’nın yerine dünyanın çeşitli bölgelerindeki askerleri ziyaret etti Bir yazar olarak üretken kariyeri, kamusal kişiliğine katkıda bulundu. 

• 6

  SİYAHİ ÇOCUKLARIN İLK KEZ BEYAZ SARAY'DAKİ PASKALYA ETKİNLİĞİNE KATILMASINI SAĞLADI

  Mamie Eisenhower, savaş sonrası yara alan ABD halkına hitap edecek bir şekilde konumlandırıldı. Ancak, sıradan bir orta sınıf kadını gibi görünmesine rağmen ırkçılığa karşı güçlü bir tavır sergiledi.  Afrika kökenli çocukların daha önce hariç tutuldukları Beyaz Saray Paskalya yumurtası etkinliğine katılmalarına izin verilmesi konusunda politkacılara ısrarda bulunarak dışlanmaktan korkmadı.

• 7

  BAĞIMLILIK VE KANSERLE MÜCADELEDE KÜRESEL BİR ROL OYNADI

  Betty Ford, geleneklere Einsenhower’dan daha sesli bir şekilde meydan okudu.  Politik olarak ilerici olan Ford, cinsiyetler arasında eşit hakların olması gerektiğini savundu ve daha önce tabu olarak sayılan konuları tartışmaktan çekinmedi. Göğüs kanseri konusundaki açıklığı, milyonlarca kadını meme taramasına teşvik etti ve bu süreçte sayısız hayat kurtardı. Beyaz Saray'dan ayrıldıktan sonra geliştirdiği uyuşturucu ve alkol bağımlılığı konusunda aynı derecede dürüst davrandı.

  DuBois Shaw, "Bağımlılık ve kanser  hakkında bugün gerçekten farklı bir şekilde konuşuyoruz çünkü hayatında karşılaştığı zorluklar konusunda çok dürüsttü. Bunun insanların yaşamları üzerinde gerçekten küresel bir etkisi oldu” dedi.

• 8

  TRUMP'A KARŞI YARIŞTI

  Eleanor Roosevelt gibi, Hillary Clinton da kendisini siyasi hırslarından şüphelenenlerin tepkisiyle karşı karşıya buldu. Halefi Laura Bush, okul kütüphanecisi geçmişi ve çocuk okuma yazma programlarına odaklanmasıyla muhafazakarlar tarafından çok daha fala  kabul edilmişti.  Ancak, Clinton tam tersine yeteneğine ve kendi güvenen bir kadın olarak  New York’ta iki kez senatör seçildi ve 2017 seçimlerinde Donald Trump’a karşı başkanlık için yarıştı. 

• 9

  MİCHELLE OBAMA

  Clinton'a benzer bir şekilde hukuk eğitimi almış olmasına rağmen Michelle Obama'nın siyasete ilgisizliği onu çok daha popüler bir First Lady yaptı. İlk Afrikalı-Amerikalı başkan ve First Lady olmanın kültürel ve tarihsel öneminin tartışmasız farkında olan her iki Obama da portrelerini yaptırmak  için siyahi sanatçıları seçti. 

• 10

  TARİH ONU EN SİLİK FİRST LADY'LERDEN BİRİ OLARAK ANACAK

  ABD başkanlığını bügun Joe Biden’a devreden Donald Trump’ın eşi Melania Trump ise görevde olduğu süre boyunca çok sessiz bir profil çizdi. Sergide ise kişiliği hakkında çok az detay bulunduran keskin gözlerinin öne çıktığı bir portreyle temsil ediliyor. 

• 11

  KENDİ MESLEĞİNİ YAPMAYA DEVAM EDEN İLK FİRST LADY

  Northern Virginia Community College’da İngilizce profesörü olan Biden, ABD tarihinde kocasının başkanlık görevi boyunca mesleğnii yapmaya devam eden ilk First Lady olacak.  Şüphesiz portresi büyük ilgi uyandıracak. Ama belki de potansiyel halefininki kadar büyük bir ilgi değil. Çünkü Kamala Harris, Joe Biden'ın izinden giderse ve başkan olursa, sonunda ABD ilk kez bir “First Gentleman” ile tanışacak.