Tuğba Öztürk / ntv.com.tr
Elektronik ev aletleri bozulan vatandaşların başı sahte yetkili servislerle dertte.
Elektronik eşyaları veya beyaz eşyaları bozulan vatandaşlar tamir için genelde önce internete bozulan ürünün markasını yazıp yanına yetkili servis ibaresi ekleyerek arama yapıyor. İşte ürünü alıp geri getirmemekten hırsızlığa, fahiş ücretlerden yanlış tamirata kadar uzanan süreç de bu noktada başlıyor.
Çünkü internette 'yetkili servis' yazınca karşınıza çıkanlar genelde 'yetkisiz servisler'. Arama motorlarına reklam verip en üstte yer alıyorlar ve 444'le başlayan numaralarla inandırıcılıklarını artırıyorlar. Konu en son gazeteci Uğur Cebeci'nin bulaşık makinası tamiratı için yetkili sandığı bir yetkisiz servise yaklaşık 4 bin lira ödemesi ile medyanın gündemine geldi.
Peki vatandaşların bu tuzağa düşmemesi için ne yapması gerekiyor?
Tüketici Başvuru Merkezi Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu, önemli firmaların isimlerinin de karıştırıldığı teknik servis dolandırıcılığına yönelik ntv.com.tr'ye bilgi verdi.
Aydın Ağaoğlu, yasadışı olduğu apaçık belli olan ilanları, arama motorların yayınlayarak suç işlediğini ifade ediyor.
Bunun bir suç ortaklığı olduğunun altını çizen Ağaoğlu, ''Ancak bu uluslar arası yer sağlayıcılar, arama motorları ve markalar tüketicinin dolandırılmasını hiçe sayarak bir miktar parasal menfaat uğruna bu ilanları gözardı ediyor'' diyerek şunları ekledi:
''Dünyanın ünlü markalarının isimleri kullanarak yetkili servis olduğunu belirtenler, biraz da para vererek internet aramalarında en üstlere çıkıyor. Ben şimdi Türkiye Merkez Bankası'nın isimi kullanarak aslı olmayan bir reklam versem, yer sağlayıcının yetkiniz ya da anlaşmanız var mı diye sorması gerekmiyor mu? Ama sorulmuyor..."
BİR SUÇLU DA ÜNLÜ MARKALAR
Bu noktada markaların da pasif kalarak suç işlediklerini söyleyen Ağaoğlu, ''Her sabah binlerce vatandaşın girdiği arama motorunda detaylı bir tarama yapsalar bu sahtekarları görecekler. Yasal olarak haksız rekabetten, markayı kullanmaktan ötürü yasal yollara başvurup katkı sağlayabilirler ama yapmıyorlar'' dedi.
TÜKETİCİ NE YAPABİLİR?
Ancak vatandaş bu durumu şikayet ederse, tüketici kanuna göre bir yaptırım bir de ceza hukukuna göre yaptırımı vardır. Tüketici kanununa göre para cezası, ceza hukukuna göre de hapis cezası alabilir.
''BAKANLIK CEZAYI 10 KAT ARTIRABİLİR''
Cezalara yönelik bilgi veren Ağaoğlu, ''Reklam Kurulu, yaklaşık 30 temsilciden oluşan önemli bir heyettir. Bu heyetin içinde Sağlık Bakanlığından tutun İçişleri Bakanlığına kadar temsilciler vardır. Bunlar gelen şikayetleri incelerler. Ve reklamlara kanunda ön görülen cezaları uygularlar. Bakanlığın da bu cezaları 10 katına kadar artırma yetkisi vardır. Bunun yanı sıra Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunarak nitelikli dolandırıcılıktan da işlem yapılmasını talep edebilirler'' bilgisini verdi.
'YETKİSİZ DOLANDIRICILIK'TAN NASIL KORUNABİLİRİZ?
Dolandırıcılık yapmak için 444'lü numara aldıklarını da söyleyen Ağaoğlu, 'işi kılıfına uydurmaya çalışıyorlar' yorumunda bulundu.
Ağaoğlu, arama motorlarındaki reklam alanlarına özellikle dikkat edilmesi gerektiğini söylüyor. Ağaoğlu, ''Bu tarz dolandırıcılıklardan korunmak için arama motorların ilk çıkan siteleri dolandırıcı ve sahtekar olarak göze alın. Özellikle de reklam ibaresi yer alıyorsa'' dedi.
EN GÜVENİLİR YÖNTEM SERBİS
Öte yandan Ticaret Bakanlığı, yakın bir zamanda bu tip şikayetlerin önüne geçebilmek için Servis Bilgi Sistemi’ni (SERBİS) uygulamasını hayata geçirdi ve kendi bünyesinde tüm markaların yetkili numaralarını topladı.
Bu uygulamada bakanlık tarafından onaylı yetkili servislerin isimleri ve bilgileri bulunuyor. Dolayısıyla tüketiciler sistem üzerinden arama yaparak gerçek yetkili servislere ulaşabiliyor.
En güvenilir yöntemin SERBİS uygulaması olduğunu bilgisini ekleyen Ağaoğlu, bu uygulamaya bakan tüketicinin yanılmayacağını söylüyor.