İlişkili Haberler
Enflasyon, mart ayında da yükselişi sürdürdü.
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) martta aylık bazda yüzde 1,08, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 4,13 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 16,19, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 31,2 oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, mart ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 13,18, yurt içi üretici fiyatları yüzde 17,04 arttı.
Aylık bazda TÜFE yüzde 1,08, Yİ-ÜFE yüzde 4,13 artış kaydetti.
TÜFE, martta geçen yılın aralık ayına göre yüzde 3,71, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 16,19 yükseldi.
Yİ-ÜFE ise Aralık 2020'ye göre yüzde 8,21, geçen yılın mart ayına göre yüzde 31,2 artış gösterdi.
SANAYİDE DEĞİŞİMLER
TÜİK verilerine göre, Yİ-ÜFE, martta bir önceki aya göre yüzde 4,13, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 8,21, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 31,2 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 17,04 artış gösterdi.
Sanayinin 4 sektörünün martta yıllık bazda değişimleri, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 21,26, imalatta yüzde 33,96, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 2,55, su temininde yüzde 27,3 artış olarak gerçekleşti.
Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 3,03, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 2,87, imalatta yüzde 4,33, su temininde yüzde 0,42 artış görüldü.
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri incelendiğinde, ara malında yüzde 37,72, dayanıklı tüketim malında yüzde 29,68, dayanıksız tüketim malında yüzde 23,98, enerjide yüzde 23,27, sermaye malında yüzde 27,31 artış yaşandı.
Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise ara malında yüzde 5,05, dayanıklı tüketim malında yüzde 1,66 dayanıksız tüketim malında yüzde 2,73, enerjide yüzde 5,93, sermaye malında yüzde 2,62 artış kayıtlara geçti.
Yıllık en düşük artış yüzde 2,55 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı, yüzde 7,51 ile deri ve ilgili ürünler, yüzde 8,64 ile giyim eşyasında gerçekleşti. Buna karşılık kok ve rafine petrol ürünleri yüzde 76,19, ana metaller yüzde 60,98, kağıt ve kağıt ürünleri yüzde 45,03 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
ANA HARCAMA GRUPLARI
Ana harcama grupları itibarıyla martta, aylık bazda artışın yüksek olduğu gruplar sırasıyla yüzde 3,70 ile sağlık, yüzde 2,77 ile eğitim ve yüzde 2,60 ile lokanta ve oteller oldu.
Mart ayında ulaştırma grubunda değişim gerçekleşmedi. En az artış gösteren diğer ana gruplar yüzde 0,54 ile ev eşyası ve yüzde 0,70 ile konut olarak belirlendi.
YILLIK DEĞİŞİMLER
TÜFE'de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 24,85 ile ulaştırma grubunda görüldü. Ulaştırmayı yüzde 23,64 ile ev eşyası, yüzde 21,49 ile çeşitli mal ve hizmetler izledi.
Mart 2020'ye göre artışın düşük olduğu ana gruplar sırasıyla yüzde 2,87 ile alkollü içecekler ve tütün grubu, yüzde 7,43 ile giyim ve ayakkabı ve yüzde 8,01 ile haberleşme olarak belirlendi.
Şubatta endekste kapsanan 415 maddeden, 93'ünün ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 35'inin ortalama fiyatında değişim olmadı. 287 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.
EN YÜKSEK ARTIŞ YAŞANAN BÖLGELER
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, mart ayında İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) 2. düzeyde bulunan 26 bölge içinde, aylık bazda en yüksek artış yüzde 1,54 ile "Mardin, Batman, Şırnak, Siirt" bölgesinde oldu.
12 aylık ortalamalara göre en yüksek artış yüzde 14,76 ile "Şanlıurfa, Diyarbakır" bölgesinde gerçekleşti.
Yıllık bazda en yüksek artış yüzde 20,39 ile "Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli" bölgesinde gözlenirken, bu bölgeyi yüzde 17,82 ile "Şanlıurfa, Diyarbakır" ve yüzde 17,64 ile "Aydın, Denizli, Muğla" bölgeleri izledi.
Geçen yılın mart ayına göre en düşük fiyat artışı ise yüzde 14,76 ile "Ankara" bölgesinde hesaplandı.
MARTTA FİYATI EN FAZLA ARTAN ÜRÜN KARNABAHAR, EN ÇOK DÜŞEN İSE KABAK OLDU
Tüketici fiyatları bazında martta en yüksek fiyat artışı yüzde 61,04 ile karnabaharda yaşanırken en çok ucuzlayan ürün yüzde 17,30 ile kabak olarak gerçekleşti.
Verilere göre, geçen ay karnabahardaki fiyat artışını yüzde 27,88 ile sivri biber, yüzde 9,79 ile tavuk eti izledi.
Martta fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında yüzde 8,52 ile tıraş malzemeleri, yüzde 7,71 ile limon, yüzde 7,20 ile domates yer aldı.
Geçen ay en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 17,30 ile kabakta oldu. Bunu yüzde 17,08 ile salatalık, yüzde 15,55 ile kıvırcık, yüzde 12,32 ile kırmızı lahana, yüzde 9,84 ile kuru soğan, yüzde 9,33 ile patates takip etti.
MEMURA ZAM FARKI HAKKI DOĞDU
Öte yandan mart enflasyonuyla memurlara zam farkı hakkı doğdu. Enflasyon ilk 3 ayda yüzde 3,71 olurken, toplu sözleşmede belirlenen yüzde 3'lük zammın şimdiden üzerine çıktı.
BEKLENTİLER
AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistlerin mart ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 1,09 olmuştu. Bu ortalamaya göre bir önceki ay yüzde 15,61 olan yıllık enflasyonun yüzde 16,21'e çıkacağı hesaplanmıştı.