Mülteciler için çalışan sivil toplum kuruluşları, Sicilya'da batan lüks yat için başlatılan kurtarma çalışmalarına "çifte standart" tepkisi gösterdi.
İngiltere'nin Bill Gates'i olarak bilinen teknoloji girişimcisi Mike Lynch'in eşi Angela Bacares'ın sahibi olduğu, 10'u mürettebat toplam 22 kişinin bulunduğu 56 metrelik lüks yat, pazartesi günü Sicilya açıklarında şiddetli fırtına sırasında batmıştı. Olayda 15 kişi kurtarılırken, 7 kişi hayatını kaybetmişti.
Kendilerini sığınmacılara yardım etmeye adamış bazı sivil toplum kuruluşları (STK), aynı sularda hayat kurtarmaya çalışırken düzenli olarak karşılaştıkları engellere dikkat çekti.
Bayesian süperyatının kurtarma çalışmalarına ayrılan "muazzam" kaynaklara ve küresel ilgiye dikkat çeken kuruluşlar, bu durumun Akdeniz'deki gemi kazalarına yönelik çifte standarda işaret ettiğini söyledi.
"SARSICI BİR TEZAT"
İngiliz gazetesi The Guardian'a konuşan gruplar, lüks geminin İtalya açıklarında şiddetli fırtınaya yakalanmasının ardından 7 kişinin hayatını kaybetmesinden duydukları üzüntüyü dile getirerek baş sağlığı diledi.
Alman insani yardım kuruluşu Sea-Eye, yaptığı açıklamada “Bizim için, nereden geldikleri ya da ne kadar para kazandıkları önemli olmaksızın Akdeniz'deki her ölüm çok fazla” dedi.
Ancak en son Akdeniz'de 262 kişiyi kurtaran kuruluş, Bayesian'a gösterilen ilginin "sarsıcı bir tezat" oluşturduğunu belirterek şunları söyledi:
“Ne yazık ki medyada, toplumumuzda ve siyasette kimin boğulduğu fark yaratıyor. Akdeniz'deki durum, trajediler ya da son aylarda gerçekleştirdiğimiz kurtarmalarla ilgili haberlerin, son günlerde Sicilya'daki gemi kazasında olduğu kadar kapsamlı olmadığını fark ettik.”
Bayesian, Porticello açıklarında yaklaşık 50 metre derinlikte battı. Gemide bulunanlar arasında İngiliz teknoloji patronu Mike Lynch'in de olduğunun ortaya çıkmasının ardından, dünya medyası her gelişmeyi takip ederek haberlerini hızlandırdı.
Uzman mağara dalgıçları getirilerek 12 dakikalık vardiyalar halinde sırayla daldılar ve uzaktan kumandalı bir sualtı aracı tarafından desteklendiler. Dün, İngiliz Deniz Kazaları Araştırma Şubesi dört müfettişini olay yerine gönderdiğini açıkladı.
EKİPLER DEĞİL, STK'LAR KURTARIYOR
Bir başka Alman STK'sı Sea-Watch sosyal medyadan yaptığı açıklamada, Bayesian'ın yetkilileri uyardıktan birkaç dakika sonra yardım almasına karşın, günler sonra Akdeniz'in ortasında 43 kişiyi taşıyan ve hızla batan bir sandalla ilgili yardım çağrılarının sürekli olarak göz ardı edildiğini söyledi.
Teknenin ağırlığını azaltmak ve teknedeki dört çocuğu korumak amacıyla 12 kişi teknenin yakınındaki sulara atlayarak mücadele ettiği düşünülüyor.
Sea-Watch, “İtalyan ve Avrupalı yetkililer için bir gemi enkazı vardır, bir de biri büyük diğeri küçük harfle yazılan, biri hemen kurtarılan diğeri ise kaderine terk edilen gemi enkazları vardır” dedi.
Yetkililerin botta bulunanları 24 saatten fazla bir süre mahsur bırakmasının ardından, bir STK kurtarma gemisinin bölgeye ulaştığı ve onları “tam zamanında” kurtarabildiği belirtildi. Sea-Watch, bu durumu ABD'nin çifte standardı olarak adlandırdı.
Kuruluş, sosyal medyada gemi enkazlarını karşılaştıran fotoğraflar yayınladı. İlk fotoğrafın başlığında “Bayesian yatı, içinde beyaz ve zengin insanlar varken, yetkililer tarafından 20 dakika içinde kurtarıldı” yazıyordu.
İkinci fotoğrafta ise hızla sönen bir tekne görülüyordu: “Beyaz ve varlıklı olmayan 43 kişiyi taşıyan bir sandal, 24 saatten uzun bir süre boyunca görmezden gelindi ve STK'lar tarafından kurtarıldı.”
STK'LAR TEHDİTLERLE KARŞI KARŞIYA
STK'ların hayat kurtarma çabaları zaman zaman uzun süren mahkemeler, artan gözdağı ve silah zoruyla tutulma gibi tehditlerle karşı karşıya bırakıldı.
Mediterranea Saving Humans adlı STK'nın kurucularından Luca Casarini, lüks yata yönelik kurtarma stratejilerinin göçmenler için kullanılmamasını yanlış bulduğunu dile getirdi.
Sea-Eye, sığınmacıların hayatlarını kurtarmayı amaçlayanların çarpıcı biçimde farklı koşullarla boğuştuğunu söyleyerek İtalya gibi Avrupa ülkeleri tarafından kriminalize edildiklerini vurguladı.
SİCİLYA'DAKİ "TİTANİK"
Open Arms adlı STK'dan Oscar Camps'a göre Sicilya'da yaşananlar, Titanik'in enkazına dalış yapan Titan dalgıç gemisindeki beş kişiyi kurtarmak için harcanan milyonlarca dolarlık çabaları anımsatıyor.
“Yetkililer cesetleri sizin çıkarmanızı istemiyor çünkü bu onlar için çok fazla iş demek. Kimliklerini tespit etmek, DNA örnekleri almak ve gömmek zorundalar” dedi.
Camps, bu tür bir topluma ait hissetmediğini dile getirerek tepki gösterdi.
STK'ların bu tutumu, dün Avrupa'ya girmek için Akdeniz'i geçen insanlara yapılan muameleyi şiddetle kınayan ve gemilere yardım edilmemesini “büyük günah” olarak niteleyen Papa Francis tarafından da destekleniyor.
Aziz Petrus Meydanı'ndaki haftalık genel konuşmasında Papa, “Göçmenleri reddetmek için sistematik olarak ve her türlü araçla çalışanlar var. Vicdan ve sorumlulukla yapıldığında bu büyük bir günahtır” dedi.
Kısa süre önce yayınlanan bir rapora göre İtalya'nın insani yardım gemilerine düzenli olarak uzak limanlar tahsis etmesi, geçen yıl kurtarma gemilerinin denizde 374 gün geçirmesine neden oldu.
Bu da gemiler için ek maliyet yaratan ve daha fazla hayat kurtarmalarını fiilen engelleyen bir yük oluşturuyor.
Sea-Watch, denizde hayat kurtarmayı amaçlayan büyük ölçekli kurtarma operasyonlarını her zaman destekleyeceğini vurguladı.