Meteor Vesta'ya yakın markaj

Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi'nin (NASA) robot uzay aracı Dawn (Şafak), yarın Güneş Sistemi'nin en büyük göktaşlarından (asteroid) Vesta'nın yörüngesine girmeye başlayacak.

Vesta'ya yaklaşık 16 bin km mesafede yörüngesine yavaş yavaş giren robot uydu, yaklaşık 1 yıl yörüngede ilerledikten sonra 2012'nin başında bir başka büyük göktaşı Ceres'e yönelecek ve bu gökcismine Şubat 2015'de ulaşacak.

Yaklaşık 4 yıl önce fırlatılan Dawn'ın ilk durağı olan dünyadan 188 milyon km uzaktaki Vesta göktaşı 530 km uzunluğunda ve üzeri çukurlu bir Amerikan futbolu topuna benziyor.

Dawn'ın toplam 8 yıl sürmesi beklenen ve toplam 5,1 milyar km yol katetedeceği yolculuğu sırasında, bilim adamları, Mars ile Jüpiter arasındaki bu iki göktaşının oluşumunu anlamaya çalışarak 4,6 milyar yıl önce güneş sisteminin doğumunun ilk anlarının nasıl olduğunu görmek istiyorlar.

1,64 metre uzunluğunda ve 1,27 metre genişliğindeki yüksek çözünürlüklü bir kamera ile iki spektrometreye sahip robot uzay sondası Dawn'ın programının ikinci amacı ise bu tip gökcisimlerini oluşturan unsurları belirleyebilmek.

Bilim adamları ayrıca Vesta ve Ceres'in neden oluştuklarını ve göktaşlarının evriminde suyun rolünü anlayabilmeye olanak sağlayacak tamamen farklı gelişimlerini çözmeye çalışacak.

1801 yılında keşfedilen ve kayalık gövdesi kalın buz tabakasıyla kaplı yüzde 25'i sudan oluşan Ceres 960 km çapında, 1807 yılında keşfedilen düzensiz formdaki kayalık ve su bulunmayan demir çekirdekli Vesta da 530 km çapa sahip bulunuyor. Hubble ile yapılan son gözlemlerle bu gökcisimlerinin aslında büyük gezegenlerin yapı taşı olan bir "protoplanet" (ilkel gezegen) olduğu görüşü ağırlık kazanıyor.

Gezegenlerin oluşum teorisine göre, protoplanetleri, gezegen haline gelme sürecindeki gaz bulutu, kaya ve toz parçacıkları olarak değerlendiren bilim adamları, bu gökcisimlerinin yavaşça birbirlerinin yörüngelerine girdiklerini ve aşamalı olarak gerçek bir gezegen oluşturma yolunda birbirleriyle çarpıştıklarını düşünüyor.

NASA'nın Vesta ve Ceres göktaşlarına gönderdiği Dawn uzay aracı, elektrik yüklü atomları yani iyonları hızlandırarak ilerleyen iyon motorları sayesinde büyük hızla ilerliyor.