Terra Luna nedir, neden düşüyor? Luna Coin ve UST arasındaki ilişki nedir?

Hazırlayan: Ahmet Bal (ahmet.bal@ntv.com.tr)

Kripto para piyasaları, ABD merkez bankası Fed'in sıkılaşma politikaları nedeniyle hızla geriliyor. Ancak Terra'nın kripto parası LUNA'nın düşüşü kripto para piyasalarında uzun yıllar hatırlanacak. 

Sadece bir ay önce 120 dolara dayanan LUNA bir hafta önce 85 dolardan işlem görüyordu. 

Terra'nın 12 Mayıs saat 10.00 itibariyle değeri ise 18 cente geriledi saatler 14.30'a geldiğinde LUNA 10 cente düşmüştü. Yani LUNA değerinin neredeyse yüzde 99'unu kaybetti. Kriptonun en yüksek değerine göre kaybı ise yüzde 99.8 oldu. Toplam piyasa hacmine bakıldığında ise LUNA'daki değer kaybı 25 milyar dolardan fazla oldu. 

TOPARLANMA BELİRTİSİ YOK

LUNA'nın düşüşü hem kripto teknolojisiyle ilgilenlere hem yatırımcılara uzun süre ders olacak. Coinin düşüşü halen devam ediyor ve yakın zamanda projenin toparlanacağını gösteren bir emare bulunmuyor. 

TERRA LUNA NEDİR? 

Terraform Labs tarafından geliştirilmiş bir Blockchain ağı olan Terra (LUNA) 2018'de kuruldu.  Terra, merkeziyetsiz kripto para birimlerinin sahip olduğu özgürlüğü, dolar ve lira gibi itibari para birimlerinin istikrarı ile birleştirmeyi amaçlar. 

TERRA LUNA NEDEN DÜŞÜYOR?

LUNA'nın değer kaybını açıklamak için en büyük projesi UST'nin (Terra USD) çalışma mantığını anlamak gerekiyor. UST, 1 ABD dolarına denk gelen bir sabit coin tokenı. Kripto yatırımcıları blokzincirde ABD dolarına geçmek istedikleri zaman USDT, USDC, BUSD gibi tokenları kullanıyorlar. Bu projelerin temel görevi tokenları 1 ABD dolarında sabit tutmak. Zaman zaman yaşanan dalgalanma nedeniyle kriptoların değeri yüzde 2 oranında değişebiliyor. 

Bu değişim oranlarını Terra USD'yle birlikte diğer sabit coinlerde görmek mümkün. Bu projeler değer kaybı değişmesi durumunda nakit akışını otomatik olarak düzenleyerek yeniden sabit coinlerin değerini 1 dolara getiriyor. 

Terra'nın UST projesi 98 cente düştüğünde sistem otomatik olarak Bitcoin satarak sabit coinin değerini 1 dolara çıkarmaya çalıştı. Ancak Bitcoin'in de aynı zamanda hızla düşmesiyle LUNA'nın elinde UST'yi destekleyecek rezervleri sıfırlandı. Böylece UST 65 centlere kadar geriledi. 

UST'deki gerilemeyi gören yatırımcı elindeki UST'leri satmaya başladı. Satılan her UST için sistem otomatik olarak bir LUNA coin üretti. Bu da LUNA arzının hızlı bir şekilde yükselmesine neden oldu. Aynı zamanda projenin güvenirliliği sarsılınca LUNA'daki değer kaybı hızlandı. 

Sayılarla anlatmak gerekirse düşüşten hemen önce piyasada 377 milyon 576 bin 651 LUNA coin bulunuyordu. Satılan her UST için bir adet LUNA basıldı. Piyasalardaki LUNA sayısı bir anda 1 milyar 461 milyona yükseldi. Saat 10.00'da 3 milyar 250 milyondan fazla LUNA bulunurken saat 14.30'da dolaşımdaki LUNA sayısı 8 milyara yaklaştı. Yani piyasadaki coin sayısı 48 saatten kısa bir sürede 30 katına çıktı. Projenin güven kaybetmesi ve UST için gereken nakiti bulamaması nedeniyle LUNA'nın değer kaybı ise yüzde 99'u aştı. 

LUNA'NIN GELECEĞİ NASIL OLACAK?

Değeri birkaç günde sıfırlanan proje kendiyle beraber birçok kripto yatırımcısını da batırdı. LUNA projesinin geleceği birçok yatırımcı için merak konusu. Bu konuda kesin bir şey söylemek mümkün değil. LUNA'nın toparlanmak için UST'yi yeniden 1 dolara çekmesi gerekiyor. Bunun için de dışarıdan yüklü miktarda kaynak aktarımına ihtiyaç duyuluyor. Eğer Terra projesi UST'yi yeniden 1 dolara sabitleyebilirse kaybını azaltabilir. Öte yandan UST şimdiki değerlerinde kalmaya devam ederse Terra LUNA için kötü günler sona ermedi demektir.