Kazakistan’da Latin harflerine uyarlanan 31 harflik yeni alfabe tanıtıldı

2017 yılında Kazakistan’ın kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in Latin alfabesine geçme girişimlerinin neticesinde kurulan Kazakistan Ulusal Alfabe Komisyonu, Başbakan Askar Mamin başkanlığında toplandı.

Toplantıda, 2023 - 2031 yılları arasında ülkede kademeli olarak kullanılmaya başlanması planlanan 31 harflik yeni Kazak alfabesinin tanıtımı yapıldı.

"BİR SES-BİR HARF"

Ahmet Baytursunov Dil Bilimi Enstitüsü tarafından geliştirilen alfabe'nin “bir ses-bir harf” ilkesine göre hazırlandığı belirtiliyor.

Latin harflerine uyarlanan yeni Kazak alfabesinde, 9’u ünlü 31 temel harf bulunuyor. Ancak alfabede yer almayan X, W gibi harfler ise yabancı kökenli kelimelerde kullanılacak.

"İVME KAZANDIRACAK"

Başbakan Mamin, toplantıda yaptığı konuşmada “Alfabenin geliştirilmiş nüshası, Kazak dilinin yaygınlaşmasına yeni bir ivme kazandıracak ve modernleşmesine katkıda bulunacaktır” ifadesini kullandı.

Söz konusu alfabeyi geliştirme sürecinde 40’tan fazla nüshanın incelendiği ve eğitim kurumlarında yeni alfabe ile yazma ve okumaya ilişkin anket çalışmaları gerçekleştirildiği belirtiliyor.

Kazakistan Hükümeti, Ocak 2015'te Kiril alfabesinin kullanıldığı Kazakça'nın 2025 yılına kadar kademeli olarak Latin alfabesine geçirileceğini duyurmuştu. Kazakça ve Rusça dilleri dışında Özbekçe, Ukraynaca, Uygurca, Kırgızca ve Tatarca Kazakistan'da konuşulan diller arasında.

Kazakistan’da 1929-1940 yılları arasında Latin alfabesi kullanılmış daha sonra ise tekrar Kiril alfabesi kullanılmaya başlanmıştı. 1940’tan itibaren Kiril alfabesini kullanan Kazakistan, 2017’de kademeli olarak Latin alfabesine geçme kararı almıştı.