Temel Kotil, 1959 yılında Rize'de Gündoğdu beldesinin Araklı mahallesinde dünyaya geldi. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak Mühendisliği bölümünden 1983 yılında mezun oldu.
1986'da ABD'nin Ann Arbor kentindeki Michigan Üniversitesi'nin "Uçak Mühendisliği" bölümünde yüksek lisansını, 1987'de de aynı üniversitede Makine Mühendisliği dalında ikinci yüksek lisansını, 1991’de de yine Michigan Üniversitesinde “Makine Mühendisliği" bölümünde doktorasını tamamlamıştır.
Kotil, 1991-93 yılları arasında İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesinde Havacılık ve İleri Kompozit Laboratuvarlarının kuruculuğu ve yöneticiliğini yapmıştır.
İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesinde Yardımcı Doçent ve Doçent olarak hizmet veren Kotil, aynı fakültede Bölüm Başkan Yardımcılığı ve 1993–94 yıllarında da Fakülte Dekan yardımcılığı görevlerini yürütmüştür.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Daire Başkanı olarak görev yaptıktan sonra, 2001 yılında ABD'de Illinois Üniversitesinde misafir profesör olarak hizmet vermiş ve daha sonra New York'ta Advanced Innovative Technologies Inc.’de Araştırma ve Mühendislik Bölümü Başkanlığını yürütmüştür.
İstanbul Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü'nde dersler vermektedir.
Evli ve dört çocuk babası olan Kotil’in birçok araştırması ve bilimsel yayını vardır.