Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir, Özden Erkuş'un sorularını yanıtladı.
S-400 hava savunma sisteminin bu yıl içinde teslimatı bekleniyor. Bataryaların tamamı gelecek mi bu yıl içinde, teslimat tarihinde bir sıkıntı var mı?
"Başlangıçta söyledik, temmuz 2019’da teslimat başlayacak. Ekim gibi de sistem aktif olmuş olacak. İki sistem var, ikinci sistemin takvimi ötelenmiş durumda, herhangi bir sıkıntı yok."
Türkiye başka kaynaklardan da hava savunma sistemi tedariki için çalışmalarını sürdürüyor ve belki de en tartışmalı olanı Patriot’lar. Türkiye’nin öncelikleri nedir, ilk iki görüşmede öne çıkan unsurlar neydi, sonuç alınabilecek noktada mı ve devamı gelecek mi görüşmelerin?
"İkiden fazla hava savunma sistemine ihtiyacımız olduğunu belirttik. Görüşmeler oldu bu yönde, milli çalışamalar da devam ediyor. ABD’den Patriot talebimiz vardı, 1,5 yıl sonra geri dönüş oldu. Görüşmeler devam ediyor, açıklığa kavuşması gereken konular var. Teklifin içeriğini ve detayları olduğu gibi kabul etmemiz mümkün değil. Hızlı bir trafik var."
Patriotlar için görüşmeler sürüyor ama ABD'den gelen bazı açıklamalar, süreci doğrudan S-400 alımına bağlıyor. ABD’nin beklentisi hatta şartı S-400 alımından vazgeçilmesi. Türkiye bu yönde bir tercihte bulunmak durumunda kalabilir mi
"Konunun teknik yönüyle ilgeniyoruz biz. Sorumluluğumuz bu alanda. Bunun dışındakiler diğer karar vericilerle ilgili. Biz kendi görüşme masamızda bunlara girmiyoruz."
Yerli imkanlarla hava savunma sistemi çalışmaları. Hisar Hava Savunma Sistemi’nde son durum nedir?
"Testleri devam ediyor. Alımları konuşurken, yerli çalışmaları da durdurmuş değiliz."
S-400/Patriot denkleminde bir başka unsur da F35'ler. Türkiye’ye ait iki F35 için eğitim uçuşları sürüyor ancak bir yandan da S-400 alımının Türkiye’nin F35 alımını engelleyeceği hatta bu çerçevede Türkiye’nin bazı yaptırımlarla karşı karşıya kalacağına ilişkin açıklamalar geldi. Bunları nasıl değerlendirirsiniz?
“Burada da aynı şeyi söylüyoruz. F35 veya Patriot, biz olayın teknik yönündeyiz. İki uçağın teslimi yapıldıi iki uçağun teslimi önümüzdeki ay yapılacak. Bununla muhatabız. Türkiye üretim konusunda iş paylaşımı anlamında neler yapabilir, bunları konuşuyoruz."
Hazır uçaklardan konu açılmışken, milli muharip uçak projesinde hangi aşamadayız? Hep bazı tarihler konuşuyoruz o uçağın ilk uçuşu için. İlk uçuş ya da hangardan çıkışı için net bir tarih vermek mümkün mü?
"Belirili modellerin testi başladı. Proje toplantıları, alt sistem toplantıları yapılıyor. Kapsamlı bir çalışma bu. Ortaklarla beraber devam ediyor. 2023 hangar çıkışımızı hala koruyoruz."
ATAK’lar etkin şekilde kullanılıyor. Üretim devam ediyor ve bir de ATAK2 var. O projeye ilişkin bilgi paylaşabilir misiniz?
"Anons ettik, sözleşmeyi imzaladık ve çalışamalar başladı. Üst sınıf bir helikopter olacak. ATAK’la ilgil İtalyanlarla ortaklığıız var, devam ediyor. ATAK2’de de işbirliği konuları gündemde, İtalyanlar ilgilliler; görüşmeler var. Alternatif ülkeler de olabilir, kapıyı kapatmadık. Dost ülkelerin, tasarım aşamasında ortak olmaları kavramına açığız, görüşmeler oluyor ama henüz somut bir şey yok."
UH1 tipi helikopterler son olarak İstanbul’daki kazayla gündemde. Bu helikopterlerin modernize edilmesi, elden geçirilmesi gibi bir durum söz konusu olabilir mi? Savunma Sanayii Başkanlığının böyle bir projesi var mı?
“Maalesef kazalar üzücü. 2,5 ay aralıkla olması hassasiyeti artırdı. Bakım onarımla ilgili her şey yapılıyor, buarada tereddüt yok. Kazanın sebepleri inceleniyor. Yerli helikoper Gökbey yolda, Skorsky grubu helikopterle ilgili proje devam ediyor; 109 helikopterin Türkiye’de yapılmasıyla ilgili. UH1'lerin kullanımı, kullanıcıların kendi kararları. Bakım onarım destekleriyle ilgilli bütün çalışmalar yapılıyor."