Konut piyasasında kiralık evler gündemdeki yerini koruyor. Azalan arza karşı artan talep nedeniyle kiralık ev bulmak oldukça zorlaştı. Bazı semtlerde artan kentsel dönüşüm de kiralık ev arayışını çeşitli semtlere yaydı. Bu zorluğu fırsata çevirenler ise, piyasada fiyatları oldukça yukarı çekti. İstanbul’un herhangi bir ilçesinde, gelir grubu ayırmaksızın kiralık fiyatlarında çok hızlı bir artış olduğu görülüyor.
2+1 daireler için 2 bin ila 2 bin 500 lira kira fiyatları olağan hale geldi. Bu artış, özellikle asgari ücretli ve öğrenciler için sıkıntıları beraberinde getiriyor. Diğer yandan ise, fiyatları artıranların ‘memur kefil’ beklentisi yeniden kendini gösterdi. Yanı sıra ‘bekara, öğrenciye ev vermeyen’ ev sahipliğinde de artış var. Emlakçıların ifadelerine göre, ev sahipleri, artırdıkları kiraları düzenli ödeyebilecek gelir düzeyi yüksek kişileri tercih ediyor.
"EVLENDİK EV BULAMIYORUZ"
Milliyet gazetesinden Duygu Erdoğan'ın haberine göre, yaz aylarında başlayan normalleşme ile bu kapsamda en büyük sorunu yaşayanlardan biri de yeni evlenecek çiftler oluyor. İstanbul başta olmak üzere artan fiyatların çeşitli illerde etkili olduğu görülüyor. Kiralık ev arayan yeni evli bir çift, "İstanbul Yenibosna’da ev bakıyorduk. Bulamadık. O arada düğün tarihimiz geldi evlendik. Ailemizin yanındayız. 2+1 bir ev için istenen kira 3 bin lirayı aşıyor. Tek nedeni ise binanın yeni yapılmış olması. Aynı yerde eski, bakımsız, deprem yönetmeliğinden önce yapılan evler ise 2 bin liranın üzerinde. Üstelik kiralık çok az olduğu için buna bir de memnun olmanızı bekliyorlar” diyerek dertlerini anlatıyor.
Benzer yorumlar, yeni evlenecek çiftlerden de geliyor. En çok sorun; Küçükçekmece, Avcılar olmak üzere Avrupa yakası ile Kadıköy’den Kartal hattına uzanan Anadolu yakasında.
"YÜKSEK FİYAT EMSAL OLDU"
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa, şu anda bazı bölgelerin daha sakin olduğunu ancak bazı bölgelerde sıkıntıların devam ettiğini söyledi. Bir taraftan arzın azaldığını, diğer taraftan ise kentsel dönüşümün devam ettiğini kaydeden Aşa, "Bütçeye uygun konut arayışında sıkıntılar var. Mal sahipleri, artan kiralık ihtiyacını duyunca kendine emsal alıyor. Mesela bizler emlakçılar olarak fiyatların ne satılıkta ne de kiralıkta yükselmesinden yanayız. Çünkü fiyat ne kadar artarsa satmamız, kiralamamız zorlaşıyor. Bu nedenle mal sahiplerine ‘Ödemen sürdürülebilir olsun istiyorsan, şu fiyatı geçme’ diyoruz. Beşiktaş’ta normal bir alanda 4-5 bin lira kira istiyor. Bunu ödeyecek insanın aylık kazancı 15 bin lira olmalı. Elbette İstanbul’da alternatif bitmez ama o zaman 1 saat yolu göze almalısınız" diye konuştu.
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Altan Elmas, 2017’den bu yana stokların erimeye devam ettiğini ancak üretimin aynı şekilde artmadığını dile getirdi.
Elmas, "Bazı bölgelerde arz sıkıntısı var. Talep artınca, arzın da azaldığı yerlerde fiyatlar artmaya başladı. İnşaat maliyetlerinin emtia fiyatlarının tüm dünyada artışıyla katlanması konut geliştiricileri çok etkiledi. Yeni projelerin sonbahar itibarıyla gündeme alınmasını ancak temkinli olacağını öngörüyoruz. Yüksek faiz oranları zaten konuta erişimi sınırlıyor. Sektörde artık üretim, talebe göre ayarlanacak” dedi.
İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, inşaat maliyetlerinde son bir yılda yaşanan yüzde 42.4 artışın inşaatçılar tarafında ‘yüzde 100’ün üzerinde gerçekleştiğine’ vurgu yaparken, “Devam eden projelerde ancak maliyetlerden kaynaklanan fiyat artışının yarısı nihai tüketiciye yansıdı. Yeni projelerde böyle bir şansımız olmayabilir” dedi.
Mayıs 2020-Mayıs 2021 arası maliyetlere örnekler veren Durbakayım, betonarme demir ton fiyatının 3250 liradan 7440 liraya, hazır beton metreküpünün 140 liradan 306 liraya, dış cephe alüminyum kilogram fiyatının 18 liradan 40 liraya yükseldiğini söyledi.