Bilim insanlarının, en eskisi ise 4 bin yıl öncesine uzanan 137 mumya üzerinde yaptığı araştırmada, mumyaların üçte birinde (yüzde 34) damar tıkanıklığı izi görüldü. Elde edilen bulgular, damar tıkanıklığının spesifik faktörlere dayanmadığını ancak insanlık tarihi kadar eski bir sağlık sorunu olduğunu gösterdi.
İlişkili Haberler
Mısır, Peru, Amerika ve Alaska'dan mumyalaları inceleyen bilim insanları, 47 mumyanın damarlarında kireçlenme tespit etti.
Araştırma ekibinin başında yer alan kalp doktoru Profesör Randallm Thompson, "Dünyanın farklı yerlerinde yaşamış, tamamen farklı yeme-içme alışkanlıklarına sahip bu kişilerin hepsinde aynı rahatsızlığa rastlamak, son derece ilginç" ifadesini kullandı.
Araştırmacılar, son keşfin ışığı altında kalp hastalıklarının yaşlanmanın doğal sonuçlarından biri olabileceğine dikkati çekti.
4 BİN YILDIR KURTULAMADIK
İncelenen mumyalar, antik Mısır’da M.Ö 2000’li yıllarda yaşamış insanlardan, ABD’nin Alaska eyaletinin güney batısında bulunan Aleut Adaları’nda 1930’lara kadar yaşamış olan Unangan avcı-toplayıcı kabilelerinde yaşamış insanlara kadar çeşitlilik gösterdi.
Araştırmanın sonuç kısmında, “Antik dönemlerdeki insanlar damar tıkanıklığına rastlanması, bu hastalığın yaşlanmayla oluşan doğal bir durum olduğunu, spesifik bir diyet veya yaşam tarzıyla ise bağlantılı olmadığını gösterdi” ifadesi kullanıldı.
Hatiay adlı mumyanın bilgisayarlı tomografide beliren 3D görüntüsü.
Damarlarında kireçlenme olan mumyaların ortalama 43 yaşında olduğunu belirten araştırmacılar, her 10 yılda kireçlenme riskinin yüzde 69 arttığını belirtti.
Thompson, “Bulgular damar tıkanıklığının spesifik faktörlere dayanmadığına işaret ettiği gibi, kesin bir sebep de ortaya çıkmıyor. Damar tıkanıklığının yaşlanma ile doğal olarak belirdiği görülüyor” dedi.
Avrupa Kardiyoloji Topluluğu üyesi Grethe Tell, araştırmada elde edilen bulguların, ‘bozuk yaşam tarzının kalp krizi veya felç riskini artırdığı bilgisiyle ters düşmediğini’ belirtti. Tell, “Yaşam tarzına bağlı faktörler kalp krizi riskini artırıyor, böylece damar tıkanıklığı ile kalp krizi arasındaki etkileşimi de tetikliyor olabilir” yorumunda bulundu.
Thompson, “Bulgular damar tıkanıklığının spesifik faktörlere dayanmadığına işaret ettiği gibi, kesin bir sebep de ortaya çıkmıyor. Damar tıkanıklığının yaşlanma ile doğal olarak belirdiği görülüyor” dedi.
Avrupa Kardiyoloji Topluluğu üyesi Grethe Tell, araştırmada elde edilen bulguların, ‘bozuk yaşam tarzının kalp krizi veya felç riskini artırdığı bilgisiyle ters düşmediğini’ belirtti. Tell, “Yaşam tarzına bağlı faktörler kalp krizi riskini artırıyor, böylece damar tıkanıklığı ile kalp krizi arasındaki etkileşimi de tetikliyor olabilir” yorumunda bulundu.
Bir kilisede bulunan mumya, dua eder pozisyonda gömülmüş.
YEMEK NE KADAR ETKİLİ?
Araştırmada, damar tıkanıklığı çeken mumyaların ait olduğu toplumların çeşitli meyvelerden kabuklu deniz canlılarına, mısırdan bezelye ve patatese kadar çeşitli gıdaları tükettiği ifade edildi. Hatta, antik Mısırlılar bira ve şarap da tüketiyordu.
Fiziksel aktiviteleri yüksek olduğu kabul edilen toplumların hiçbirinin vejetaryan olduğuna dair ise kesin bir bilgi bulunmuyor. Tütün ve dumanın etkisi değerlendiren araştırmacılar, kapalı alanda yemek pişirme ve tütün içmenin de damar tıkanıklığını etkilemiş olabileceğini düşünüyor.
Modern günümüzde, 50 yaşını geçen erkek ve kadınlar için damar tıkanıklığı riski sırasıyla yüzde 82 ve 68 olarak beliriyor.
Araştırmada, damar tıkanıklığı çeken mumyaların ait olduğu toplumların çeşitli meyvelerden kabuklu deniz canlılarına, mısırdan bezelye ve patatese kadar çeşitli gıdaları tükettiği ifade edildi. Hatta, antik Mısırlılar bira ve şarap da tüketiyordu.
Fiziksel aktiviteleri yüksek olduğu kabul edilen toplumların hiçbirinin vejetaryan olduğuna dair ise kesin bir bilgi bulunmuyor. Tütün ve dumanın etkisi değerlendiren araştırmacılar, kapalı alanda yemek pişirme ve tütün içmenin de damar tıkanıklığını etkilemiş olabileceğini düşünüyor.
Modern günümüzde, 50 yaşını geçen erkek ve kadınlar için damar tıkanıklığı riski sırasıyla yüzde 82 ve 68 olarak beliriyor.