Anoreksiya nervoza (sağlığı tehdit edecek ölçüde zayıflık), bulimia nervoza (aşırı yeme atakları), BED (Binge Eating Disorder) olarak bilinen aşırı yeme bozukluğuna göre adları çok daha fazla duyulmuş rahatsızlıklar. Ancak BED her ikisinden de daha yaygın. Ortak noktaları; tek bir nedene bağlanamamakla birlikte altında psikolojik sorunlar barındırmaları. Farkları ise, iştahsızlık ve bulimianın kadınları etkilemesi, BED hastalarının ise yüzde 50’sinden fazlasının erkek olması. Doç. Dr. Halil Coşkun, Yeşilay Dergisi’nin Temmuz sayısında BED’li kişilerin özelliklerini şöyle sıralıyor:
“BED HASTALARINDA MADDE BAĞIMLILIĞI ORANI DAHA YÜKSEK”
“Bir oturuşta ya da iki saatlik periyodlarla büyük miktarda yemek için tekrarlayan krizler geçirirler. BED’li bireyler aşırı yemek yemenin verdiği utançtan dolayı, yemeklerini genellikle yanlarında başkaları yokken yerler. Ayrıca bu kişilerde aşırı yedikten sonra ortaya çıkan nefret, suçluluk ya da depresyon duyguları bulunabilir. BED hastalığı obezite gibi aileden gelebilen bir hastalık ve BED hastalarında ve ailelerinde depresyon ile madde bağımlılığı geçmişi diğerlerine oranla oldukça yüksek. Sigara ve alkol tüketimi başta kanser olmak üzere birçok hastalığa davetiye çıkarıyor. Beslenme alışkanlıklarını da olumsuz etkileyen bu maddeler, yüksek kalorili yiyeceklere yönelmeye neden oluyor.”
Psikoterapist Çiğdem Alper ise, “Aşırı derecede kilo kaybı varsa ya da aşırı yemek ve aşırı diyet yapmak arasında gidip geliniyorsa bir doktor ile konuşmak önemlidir” diyor.
“BED HASTALARINDA MADDE BAĞIMLILIĞI ORANI DAHA YÜKSEK”
“Bir oturuşta ya da iki saatlik periyodlarla büyük miktarda yemek için tekrarlayan krizler geçirirler. BED’li bireyler aşırı yemek yemenin verdiği utançtan dolayı, yemeklerini genellikle yanlarında başkaları yokken yerler. Ayrıca bu kişilerde aşırı yedikten sonra ortaya çıkan nefret, suçluluk ya da depresyon duyguları bulunabilir. BED hastalığı obezite gibi aileden gelebilen bir hastalık ve BED hastalarında ve ailelerinde depresyon ile madde bağımlılığı geçmişi diğerlerine oranla oldukça yüksek. Sigara ve alkol tüketimi başta kanser olmak üzere birçok hastalığa davetiye çıkarıyor. Beslenme alışkanlıklarını da olumsuz etkileyen bu maddeler, yüksek kalorili yiyeceklere yönelmeye neden oluyor.”
Psikoterapist Çiğdem Alper ise, “Aşırı derecede kilo kaybı varsa ya da aşırı yemek ve aşırı diyet yapmak arasında gidip geliniyorsa bir doktor ile konuşmak önemlidir” diyor.
Kilo alma, yemek konusunda kontrolsüz hissetmek, kendine güvenin düşük olması, depresyon, tedirginlik, kiloda azalma, yiyecekleri gizlemek, suçluluk duygusu ve utanç gibi değişimler, BED hastalığının belirtileri arasında gösteriliyor.
YEME BOZUKLUĞU KEMİK ERİMESİ ŞEKLİNDE GÖRÜLEBİLİR
Yeme bozukluğunun vücutta oldukça farklı etkileri bulunuyor. Bunların arasında tansiyon düşüklüğü, nabız sayısının azalması, kalp ritim bozuklukları, kalp kasının erimesi, elektrolit bozuklukları nedeniyle ani kalp durmaları, kusmalara bağlı yemek borusu hasarları, hatta yırtılmaları, şişkinlik, kabızlık, müshil kullanımına bağlı bağırsak bozuklukları bulunuyor. Aynı zamanda kadınların sıklıkla yaşadığı adet düzensizlikleri ve adetlerin kesilmesi, kemik erimesi (osteoporoz), kemiklerde çabuk kırılmalar, kansızlık, diş minelerinin erimesi ve diş çürümeleri yeme bozukluğunun kendini gösterme biçimleri arasında yer alıyor.
Yeme bozukluğunun vücutta oldukça farklı etkileri bulunuyor. Bunların arasında tansiyon düşüklüğü, nabız sayısının azalması, kalp ritim bozuklukları, kalp kasının erimesi, elektrolit bozuklukları nedeniyle ani kalp durmaları, kusmalara bağlı yemek borusu hasarları, hatta yırtılmaları, şişkinlik, kabızlık, müshil kullanımına bağlı bağırsak bozuklukları bulunuyor. Aynı zamanda kadınların sıklıkla yaşadığı adet düzensizlikleri ve adetlerin kesilmesi, kemik erimesi (osteoporoz), kemiklerde çabuk kırılmalar, kansızlık, diş minelerinin erimesi ve diş çürümeleri yeme bozukluğunun kendini gösterme biçimleri arasında yer alıyor.
İLERLEYEN BOYUTTA ÖLÜMCÜL OLABİLİR
Anoreksiya nervoza ve bulimiya nervoza tüm psikiyatrik hastalıklar içinde en ölümcül olanları. Özellikle anoreksiya nervozalı hastalar daha fazla risk altında. İyi örgütlenmiş yeme bozukluğu kliniklerinin olduğu ülkelerde bile, anoreksiya nervozalı hastaların yaklaşık yüzde 10’u bu hastalıktan dolayı ölüyor.
Anoreksiya nervoza ve bulimiya nervoza tüm psikiyatrik hastalıklar içinde en ölümcül olanları. Özellikle anoreksiya nervozalı hastalar daha fazla risk altında. İyi örgütlenmiş yeme bozukluğu kliniklerinin olduğu ülkelerde bile, anoreksiya nervozalı hastaların yaklaşık yüzde 10’u bu hastalıktan dolayı ölüyor.