İlişkili Haberler
Covid-19 ile ilgili her geçen gün yeni bir bulgu ortaya çıkıyor. Vücudun hemen her noktasını etkileyen corona virüs, en büyük hasarlardan birini de buruna veriyor.
Hastalık sırasında koku kaybı yaşanabildiği gibi bazen sonrasında da ilginç sorunlar ortaya çıkabiliyor. Tıpkı var olan kokuları kötü olarak algılamaya sebep olan 'parosmi' gibi.
Corona virüsün bu semptomlardan muzdarip bir kadın, tat ve koku kaybının yanı sıra duyularının nasıl karıştığını anlattı.
ABD’de bir sosyal hizmet uzmanı olan Samantha LaLiberte, Covid-19’u tamamen atlattığını düşünüyordu. Hastalığı atlatmasından yedi ay sonra ilginç bir koku sorunu yaşamaya başladı. Bir gün eve yemek sipariş verdi ve paket o kadar kötü kokuyordu ki çöpe atmak zorunda kaldı. Başka bir gün yemek pişiren bir arkadaşının evindeyken, koku midesini bulandırdı ve dışarı koşarak kustu.
35 yaşındaki LaLiberte, “Annemin evine ya da arkadaşlarımla akşam yemeğine gitmeyi bıraktım. Çünkü yemeklerden mumlara kadar her şey çok kötü kokuyordu” diye anlatıyor.
O sıralarda Samantha, parosmi ile yani taze kahve kokusundan en güzel parfüm kokusuna kadar zevkli aromaların korkunç hale gelmesine neden olan bir koku bozulmasıyla mücadele ediyordu.
Samantha LaLiberte, bu hastalık sebebiyle kendi kokusuna bile tahammül edemiyor, duş jelleri, şampuanlar dahil her şey midesini bulandırıyordu. Hatta bu durum eşi ile arasının açılmasına da neden oldu. Çünkü eşi de Samantha’ya kötü kokmaya başladı.
Son zamanlarda yapılan bir araştırma, Covid-19’lu kişilerin yüzde 47’sinde koku ve tat değişiklileri olduğu sonucuna vardı. Araştırmaya göre söz konusu vakalar içinde parosmi de önemli bir yer kaplıyor. Pennsylvania Üniversitesi’nden Dr. Richard Doty, “Bu, bir gülün dışkı gibi kokabileceği anlamına gelir” diyor.
PAROSMİ NEDİR?
Parosmi, kokuları farklı algılama rahatsızlığıdır. Var olan bir koku farklı kokular ile karışır. Bu duruma parosmi denir. Koku bozuklukları genel olarak havanın koku alanına ulaşmaması, koku hücrelerinin hastalanması veya koku merkezinde oluşan bozukluklar sebebiyle olmaktadır.
Parosmi teşhisi için öncesinde test yapılmaktadır. Tanımlayıcı, ayırt edici bir takım testler yapılır. Parosmi koku almama rahatsızlığı değildir. Kişi kokuyu alır ancak aldığı gerçek koku değildir. Örneğin bir kızartma kokusu farklı bir koku olarak algılanabilir.
PAROSMİ TEDAVİSİ
Koku rahatsızlıkları önemli ve ihmal edilmeyecek konulardır. Çünkü bu rahatsızlık farklı durumların belirtisi olabilmektedir. Bu durumda erken teşhis önemlidir. Dikkat edilmesi durumunda koku duyusu geri kazanılabilmektedir. Eğer hastada fiziksel olarak burun eti büyümesi, kemik eğriliği gibi durumlar var ise cerrahi işlemler de yapılmaktadır. Fiziksel olarak bir sorun olmadığında beyin MR istenir. Bu şekilde beyinsel bir rahatsız olup olmadığına bakılır. Bu aşamalar sırasında da kişiye koku egzersizleri yapılmaktadır. Bu egzersizlerde her gün 30 saniye boyunca farklı kokular hastaya koklatılır ve koku alma eğitimleri verilir.
Koku problemlerinde erken teşhis önemlidir. Çünkü parkinson ve alzheimer gibi rahatsızlarla koku duyusu ilk zarar gören duyulardandır. Bu sebeple koku probleminin neden kaynaklandığını erken fark etmek bazı hastalıkları erken teşhis etme de kullanılabilmektedir.
ELON MUSK'IN NEURALİNK'İ İŞE YARADI: MAYMUN BEYİN GÜCÜYLE OYUN OYNADI