Bisiklet, ekonomik, güvenli ve doğaya uygun sürdürülebilir ulaşım aracı olması nedeniyle Avrupa başta olmak üzere dünyanın dört bir yanında gündelik yaşamın vazgeçilmezi haline geldi.
Dünyada iki yüzyıldır kullanılan ve uzun ömürlülüğünün yanı sıra basit, uygun fiyatlı, çevre dostu, sürdürülebilir ve sağlıklı ulaşım aracı olan bisikletin önemine dikkati çekmek amacıyla Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu 3 Haziran'ı "Dünya Bisiklet Günü" ilan etti.
BM, bu kararıyla bireylerin fiziksel ve ruhsal sağlığın güçlendirilmesi, toplumda bisiklet kullanma kültürünün gelişmesini destekleyecek ulusal ve yerel düzeyde etkinliklerin düzenlenmesi ile ülkeleri bisikleti uluslararası, bölgesel, ulusal ve yerel kalkınma politika ve programlarına dahil etmeye teşvik ediyor.
Öte yandan BM, üye devletleri, yol güvenliğini iyileştirme, yaya ve bisikletlilerin güvenliğini sağlayacak önlemleri alma dahil, ulaşım altyapılarının planlama ve tasarlanması aşamalarına entegre etmeye çağırıyor.
Kentlerdeki araç sayısının artması nedeniyle meydana gelen trafik sıkışıklığı, fosil yakıt tüketimi nedeniyle artan çevre kirliliği ve şehirleşme karşısında ulaşım altyapısının yetersiz kalması bisiklet kullanımının artmasındaki başlıca nedenler arasında yer alıyor.
DÜNYA GENELİNDE 2 MİLYARDAN FAZLA BİSİKLET VAR
Araştırmalar, dünya genelinde 2 milyardan fazla bisikletin olduğunu ortaya koyarken, 2050 yılı itibarıyla bu rakamın 5 milyara yükseleceği tahmin ediliyor.
Dünya Gözlem Enstitüsü (Worldwatch Institute), 1965'te otomobil ve bisiklet üretiminin her birinin yaklaşık 20 milyon civarında olduğuna işaret ederek, günümüzde bisiklet üretiminin araba üretimini geçtiğine dikkati çekti.
Bisikletler onlarca ülkede üretilse de Çin, Hindistan, Avrupa Birliği, Tayvan ve Japonya küresel üretimde en büyük paya sahip.
Dünyadaki bisikletlerin yüzde 60'ından fazlası Çin tarafından üretirken, ABD'de satılan bisikletlerin büyük çoğunluğunun da Çin'den ithal edildiği biliniyor.
Bisikletin en çok kullanıldığı ülkeler sıralamasında Hollanda, Danimarka, Almanya, Çin, Finlandiya, İsveç, İsviçre ve Belçika geliyor.
"Bisikletler diyarı" olarak bilinen, 17 milyon nüfuslu Hollanda'da yaklaşık 23 milyon bisiklet bulunurken, aile başına ortalama 3 bisiklet düşüyor. Ülkede yolların düz olması ve bisiklet yollarının bulunması da avantaj sayılıyor.
Dünyanın bisiklet dostu şehirleri sıralamasında ise Kopenhag, Amsterdam, Utrecht, Eindhoven, Montreal ve Tokyo başta geliyor.
Hanelerin yüzde 50'sinin 3 veya daha fazla bisiklete sahip olduğu Hollanda'nın Utrecht şehrinde 2017'de 12 bin 500 bisikletin konulabileceği dünyanın en büyük bisiklet parkı açıldı.
BİSİKLET KULLANIMININ SAĞLIĞA FAYDALARI
Araştırmalar, gündelik yaşamda bisiklet kullanan bireylerin, fiziksel aktivitelerinin artması neticesinde, metabolizmalarının hızlandığı ve daha kolay kilo verdiklerini ortaya koydu.
Kolesterol, diyabet ve guatr gibi sağlık sorunlarının da giderilmesinde etkili olan bisiklet kullanımı esnasında, kişinin ruh halini belirleyen serotonin, dopamin ve endorfin gibi hormonlar aktif şekilde salgılandığı için bireyler kendini daha enerjik ve mutlu hisseder.
Bireylerin eklemlerinin daha sağlıklı ve güçlü olmasına da yardımcı olan bisiklet kullanımı, bacak, sırt, basen, kol ve bacak kaslarını da etkili şekilde çalıştırıyor.
Araştırmalar, sırt ve bel ağrısı problemlerinde önleyici bir spor türü olan bisiklet sürmenin, kalp hastalıklarını da önlemeye yardımcı olduğunu ortaya koyuyor.
Uzmanlar, bisiklet kullanımının özellikle çocuklarda konsantrasyon, denge, hız ve çeviklik gibi yetenekleri arttırdığına işaret ediyor.
Öte yandan, çevreyle barışık ulaşım aracı olan bisikletlerin kullanımının yaygınlaşması, fosil yakıt tüketen araçların kullanımının azalmasını sağlayarak çevrenin daha az kirlenmesine olanak tanıyor.
Bu bağlamda, sağlıklı toplumların oluşmasına katkı sunan bisiklet kullanımının yaygınlaştırılması için kamu ve yerel yönetimlerin bisiklet yollarıyla ilgili politikalar geliştirmesi, şehir ve ulaşım planlamalarına mutlaka bisiklet yollarını dahil etmeleri önem arz ediyor.