ADDİSON HASTALIĞI NEDİR?
Addison hastalığı böbreküstü bezlerinin (adrenal bezler) normalde salgılaması gereken glukokortikoid, mineralokortikoid ve androjen hormonlarından bir veya daha fazlasını yetersiz üretmesi sonucu ortaya çıkan ve nadir görülen bir endokrinolojik hastalıktır.
ADDİSON HASTALIĞI NEDEN OLUR?
Addison hastalığının en sık görülen nedeni bağışıklık sisteminin böbreküstü bezini yabancı görüp saldırması ve harap etmesi sonucu ortaya çıkan otoimmün hastalıktır. Diğer nedenler arasında ise:
-Böbrek üstü bezlerinin kanaması,
-Böbreküstü bezlerinin verem hastalığı (tüberküloz),
-Mikrobik hastalıkları,
-Başka kanserlerin böbrek üstü bezlerine metastaz yapması bulunur.
ADDİSON HASTALIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Addison hastalığı nedeniyle ortaya çıkabilecek birçok belirti vardır. Ancak bu belirtiler çoğunlukla bir anda ortaya çıkmaz. Tam aksine hastalığın ortaya çıkmasına sebep olan bezlerin yavaş yavaş işlevinin bozulması ile birlikte belirtiler zamanla kendini gösterir. Addison hastalığının en yaygın belirtileri arasında;
-Sancılı karın ağrısı,
-Kadınlarda adet dönemlerinin anormalliği,
-Ayağa kalkarken baş dönmesi veya buna bağlı olarak mide bulantısı,
-Vücudun dengesinin bozulması ile birlikte ortaya çıkan iştahsızlık,
-Düşük kan şekeri ve düşük tansiyon,
-Çok fazla tuz tüketme isteği,
-Depresyon ve stres halinin sürekliliği,
-Kasların zamanla zayıflaması,
-Bağırsak düzeninin bozulması ile birlikte gelen ishal,
-Vücudun soğuğa duyarlı hale gelmesi,
-Herhangi bir diyet yapılmamasına rağmen kilo kaybetme,
-Aşırı yorgunluk hali yer alır.
Bazı anormal durumlarda (yaralanma gibi) hastalık veya yoğun stresten dolayı semptomlar oldukça hızlı bir şekilde kendini gösterebilir. Bu durumda addison krizi olarak da adlandırılan böbreküstü yetersizliği adı verilen ciddi bir durum oluşur. Böyle durumlarda acil müdahale gerekir, aksi takdirde şoklar veya yaşamı riske edecek durumlar gelişebilir.
ADDİSON HASTALIĞININ TEDAVİSİ NASIL UYGULANIR?
Addison hastalığında eksik olan hormonu yerine koyma tedavisi uygulanmaktadır. Bu hastalık genellikle yaşam boyu tedavi gerektirmektedir. Glukokortikoid olarak kısa etkili hidrokortizon tabletleri (veya eşdeğerleri) iki ya da üçe bölünmüş dozlarda kullanılmaktadır.
Mineralokortikoid olarak ise fludrokortizon tablet kullanılmaktadır. İlaç dozları hastadan hastaya ve hastanın ek hastalıklarına göre değişmektedir. Bazı durumlarda Addison hastalığı bulunan kadınlarda nadiren DHEAS da kullanılabilmektedir.