Kaya tırmanışı merkezi Dedegöl Dağı'na maden ocağı tehdidi

Isparta''da Eldere köyündeki Dedegöl Dağı ve Kuzukulağı Yaylası'nda, maden aranmasına izin verildi. Bir grup dağcıyla 1993 yılında, Dedegöl'de ilk tırmanış rotalarını açan Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Spor Bilimleri Fakültesi öğretim görevlisi Yılmaz Sevgül, 100 hektarlık alanda onlarca iş makinesinin toprağı kazmasıyla çevre felaketi yaşanacağını söyledi.

• 1

  Isparta'nın Aksu ilçesindeki Dedegöl Dağı, yılın 4 mevsimi kaya tırmanışı ya da kamp yapanların uğrak yeri olarak dikkat çekiyor. Toroslar'ın Beydağları kısmına ait bölge, çoğu dağcı tarafından 3 bin metre yüksekliğiyle bilinen Dipoyraz zirvesiyle tanınıyor. Eldere köyüne yakın Kuzukulağı Yaylası üzerinde yükselen, büyük kireçtaşı duvarlarından oluşan uçurum, dağcılar için büyük nimet olarak görülüyor. Kaya kalitesinin, tırmanış sporu için muhteşem yapıda ve uzunlukta olduğu belirtilitken, 800 metre yüksekliğe varan, batıdan doğuya 5 kilometre uzanan sarp kaya duvarlarında İsviçreli Michael Piola gibi dünyaca ünlü dağcılar tırmanış güzergahları açtı. Her derecede tırmanış rotası bulunan bölge, 2001 yılında dünya dağcılık literatürüne girdi.

• 2

  MADEN ARAMA RUHSATI VERİLDİ

  Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nca, dağcıların Türkiye'nin tırmanış sporlarındaki geleceği olarak gördüğü Dedegöl Dağı ve Kuzukulağı Yaylası'nda maden aranmasına izin verildi. 100 hektarlık alanda maden arama faaliyetleri yapılacak. Onlarca iş makinesinin toprağı kazmasıyla çevre felaketi yaşanacağını savunan dağcılar, su kaynaklarının kirleneceğini, hayvancılık ve yayla turizminin biteceğini öne sürüyor. Kaya tırmanışı açısından dünya çapında rehber olan 'Paroıs De Legende' adlı kitaptaki 19 bölge arasında yer alan, 4 mevsim kaya tırmanışı ya da kamp yapan, yürüyüşe çıkan, kuş ve hayvan gözlemi için gelenlerin uğrak yeri olan bölgenin, bu yönüyle değerlendirilmesi isteniyor. Dağcılar, mermer ocağı açılmasını Türk doğa turizmi için büyük yara ve geri dönülmez hata olarak görüyor.

• 3

  TIRMANIŞ ROTALARI 1993'TE AÇILDI

  Bir grup dağcıyla 1993 yılında, Dedegöl'de ilk tırmanış rotalarını açan AÜ Spor Bilimleri Fakültesi öğretim görevlisi ve Arama Kurtarma Derneği (AKUT) Antalya Birim Sorumlusu Yılmaz Sevgül, bölgenin önemini anlattı. Bölgedeki kaya bloklarını gördüklerinde, 25 yıl önce, çok etkilendiklerini belirten Sevgül, "Merhum dağcı Uğur Uluocak ile birlikte 3 gün boyunca tırmandık ve 500 metre ile 250 metrelik rotalar açtık. Daha sonra da bölgeyi tüm dağcılık camiasıyla paylaştık" dedi.

• 4

  EL CAPİTAN KADAR DEĞERLİ

  Dedegöl'deki kaya bloklarının ABD'deki Yosemite Ulusal Parkı'nda bulunan 1000 metre yüksekliğindeki El Capitan kadar değerli olduğunu anlatan Sevgül, şunları söyledi:
  
  "Bizden sonra ilerleyen zaman içinde birçok tırmanıcı bölgeye giderek rotalar açtı. Ve bölge yabancı dağcıların da ilgisini çekti. Dedegöl, kaya tırmanışı açısından rehber olan Paroıs De Legende isimli kitapta yer alan tüm dünyadaki 19 bölgeden biri. Bu kadar değerli yani. Nedeni ise yekpare kaya blokları ve 500-600 metre uzunluğunda olması. Kitapta bölge tüm detaylarıyla anlatılıyor. Kaya kütlesinin özellikleri, bölgeye nasıl gidileceği gibi. Ve dünyadaki pek çok dağcı bu kitabı okuyarak bölgeye geliyor."

• 5

  BAKANLIĞA RAPOR

  Bölgede mermer ocağı açılacağına ilişkin 2 yıl önce duyum almaları üzerine harekete geçtiklerini dile getiren Sevgül, "Bölgenin, Milli Parklar sınırları içine alınmasıyla ilgili Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) 6. Bölge Müdürlüğü ekipleriyle bir çalışma başlattık. Daha sonra çalışmamız bir rapor haline getirilerek Orman ve Su İşleri Bakanlığı'na sunuldu. Ancak maalesef bakanlık bunu reddetti. Hangi gerekçelerle reddettiğini bilmiyoruz ama kabul etmedi. Şu anda Dedegöl Dağı ve Kuzukulağı Yaylası'na mermer ocağı ruhsatı verildiğini biliyoruz. Eko turizmi açısından çok önemli olan ve bütün dünyaya hitap edecek milli bir değer, maalesef 20 yıl içinde yok olup gidecek" dedi.

• 6

  CUMHURBAŞKANI VE BAŞBAKAN'A ÇAĞRI

  Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Başbakan Binali Yıldırım'ın konudan haberdar olmadığına inandığını kaydeden Yılmaz Sevgül, şunları kaydetti:
  
  "İnanıyorum ki buranın bir değer olduğunu bilseler kesinlikle durdururlardı. Ben buradan sesleniyorum; lütfen bu katliamı durdursunlar. Bu gerçekten milli bir değer. Ülkemizin ekonomik olarak kazanacağı bir değerin yok edilmemesi lazım. Bundan bir an önce dönülmesi lazım. Konuyla ilgili dağcılar başta olmak üzere pek çok imza kapmayası başlatıldı. Biz oraya gidip, iki pankart alıp, gösteri yapmak istemiyoruz. Bu bölgeyi bürokratlara, politikacılara, ülkeyi yöneten siyasilere, devletin en tepesindeki insana anlatmak istiyoruz. Yoksa tam bir trajedi olur bizim için. Düşünün bir rehber kitapta tüm dünyada 19 bölge içine seçilmiş bir yer var. Bunu hiçbir ülke bu şekilde gözden çıkaramaz."