Türkiye'den UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi'ne giren 19 eser

İnsanlığın ortak mirası olan ve evrensel değerlere sahip çıkmayı hedefleyen UNESCO, 'Dünya Kültür Mirası Listesi'nde farklı kültürlerin, medeniyetlerin, dinlerin ve tarihi dönemlerin küresel kültürde bıraktığı izler arasından en nadide örnekleri seçip listeliyor. Ülkemizde de UNESCO Dünya Mirası Listesi kapsamında pek çok kültürel ve doğal varlık yer alıyor. Son olarak Malatya'dan Arslantepe Höyüğü, Türkiye'nin 19. UNESCO hazinesi olarak miras listesine kaydedildi. İşte medeniyetler beşiği Türkiye'den UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi'ne giren 19 eser... 

(Hazırlayan: SERDAR UZUN - serdar.uzun@ntv.com.tr)

• 1

  UNESCO HAKKINDA

  Birleşmiş Milletler topluluğuna bağlı bir sosyal örgüt niteliğine olan UNESCO kısaltmasının açılımı, United Nations Educational Scientific and Cultural Organization’dır. Dilimize Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu olarak geçmiştir. Amacı, birleşmiş milletler üyrleri arasında eğitim, bilim, kültür alanlarında işbirliği oluşturup, kesişim oluşumunu sağlamaktır.

  İnsanlığın ortak mirasına ait en önemli örneklerin bulunduğu Dünya Mirası Listesi ise, gezegenin tarihinin zenginliği ile doğasının çeşitliliğini kutluyor.

  Birçok farklı kritere göre seçilen bu yerler tarihi, doğal ya da bilimsel açılardan çok önemli rollere sahipler. UNESCO bu şekilde, bazıları herkes tarafından çok da bilinmeyen bu yerlere hak ettikleri değeri verip daha görünür olmalarını sağlıyor. 

• 2

  UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde Dünya Miras Alanı olarak belirlenmiş 1121 miras yer almaktadır.

  Her biri kendine has karakteristik özelliklere sahip ve hepsi bir arada, dünya tarihinin önemli bir arşivini oluşturan UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde Türkiye'de Dünya Miras Alanı olarak bu listede 26 Temmuz 2021 itibariyle 17'sı kültürel, 2'si karma olmak üzere 19 miras yeri vardır.

  İşte Türkiye'nin UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi'ndeki hazineleri...

• 3

  1- Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, Sivas (1985)

• 4

  2- İstanbul'un Tarihi Alanları (1985)

• 5

  3- Göreme Milli Parkı ve Kapadokya, Nevşehir (1985) (Karma Miras Alanı)

• 6

  4- Hattuşa: Hitit Başkenti, Çorum (1986)

• 7

  5- Nemrut Dağı, Adıyaman (1987)

• 8

  6- Hieropolis-Pamukkale, Denizli (1988) (Karma Miras Alanı)

• 9

  7- Xanthos-Letoon, Antalya-Muğla (1988)

• 10

  8- Safranbolu, Karabük (1994)

• 11

  9- Truva Arkeolojik Alanı, Çanakkale (1998)

• 12

  10- Selimiye Camii ve Külliyesi, Edirne (2011)

• 13

  11- Çatalhöyük Neolitik Alanı, Konya (2012)

• 14

  12- Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu (2014)

• 15

  13- Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı, İzmir (2014)

• 16

  14- Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzajı (2015)

• 17

  15- Efes Antik Kenti, İzmir (2015)

• 18

  16- Ani Arkeolojik Alanı, Kars (2016)

• 19

  17- Afrodisias Antik Kenti, Aydın (2017)

• 20

  18- Göbeklitepe, Şanlıurfa (2018)

• 21

  19- Arslantepe Höyüğü, Malatya (2021)

  ARSLANTEPE HÖYÜĞÜ UNESCO LİSTESİ'NDE

• 22

  Türkiye'nin UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesindeki Alanları

  • Karain Mağarası (Antalya) 1994
  • Urartu ve Osmanlı Eski Yerleşimi Ahlat Mezar Taşları (Bitlis) 2000
  • Alahan Manastırı (Mersin) 2000
  • Alanya (Antalya) 2000
  • Harran ve Şanlıurfa (Şanlıurfa) 2000
  • İshakpaşa Sarayı (Ağrı) 2000
  • Konya Selçuklu Başkenti (Konya) 2000
  • Mardin Kültürel Peyzajı (Mardin) 2000
  • Selçuklu Kervansarayları Denizli-Doğubayazıt Güzergâhı 2000
  • St. Nicholas Kilisesi (Antalya) 2000
  • St. Paul Kilisesi, St. Paul Kuyusu ve Tarihi Çevresi (Mersin) 2000
  • Sümela Manastırı (Trabzon) 2000
  • Likya Uygarlığı Antik Kentleri (Antalya ve Muğla) 2009
  • Perge Arkeolojik Alanı (Antalya) 2009
  • Sagalassos Arkeolojik Alanı (Burdur) 2009
  • Eşrefoğlu Camii (Konya) 2011
  • Hatay, St. Pierre Kilisesi (Hatay) 2011
  • Aizanoi Antik Kenti (Kütahya) 2012
  • Beçin Ortaçağ Kenti (Muğla) 2012
  • Birgi Tarihi Kenti (İzmir) 2012

• 23

  • 21.Gordion (Ankara) 2012
  • Hacı Bektaş Veli Külliyesi (Nevşehir) 2012
  • Hekatomnos Anıt Mezarı ve Kutsal Alanı (Muğla) 2012
  • Niğde'nin Tarihi Anıtları (Niğde) 2012
  • Mamure Kalesi (Mersin) 2012
  • Odunpazarı Tarihi Kent Merkezi (Eskişehir) 2012
  • Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi (Gaziantep) 2012
  • Zeugma Arkeolojik Alanı (Gaziantep) 2012
  • Sardes Antik Kenti ve Bintepeler Lidya Tümülüsleri (Manisa) 2013
  • Laodikeia Arkeolojik Alanı (Denizli) 2013
  • Akdeniz’den Karadeniz’e Kadar Ceneviz Ticaret Yolu’nda Kale ve Sur Yerleşimleri 2013
  • Anadolu Selçuklu Medreseleri (Konya, Kayseri, Sivas, Erzurum, Kırşehir) 2014
  • Anavarza Antik Kenti (Adana) 2014
  • Kaunos Antik Kenti (Muğla) 2014
  • Korykos Antik Kenti (Mersin) 2014
  • Kültepe - Kanesh Arkeolojik Alanı (Kayseri) 2014
  • Çanakkale ve Gelibolu 1. Dünya Savaşı Alanları (Çanakkale) 2014
  • Eflatun Pınar: Hitit Kaya Anıtı (Konya) 2014
  • İznik (Bursa) 2014
  • Mahmutbey Camii (Kastamonu) 2014

• 24

  • Ahi Evran Türbesi (Kırşehir) 2014
  • Vespasianus - Titus Tüneli (Hatay) 2014
  • Zeynel Abidin Camii ve Mor Yakup (St. Jacob) Kilisesi (Mardin) 2014
  • Akdamar Kilisesi (Van) 2015
  • Aspendos Antik Kenti Tiyatrosu ve Su Kemerleri (Antalya) 2015
  • Eshab-ı Kehf Külliyesi (İslami-Osmanlı Sosyal Kompleksi) (Kahramanmaraş) 2015
  • Mudurnu Tarihi Ahi Kenti: Ahiliğin Tanıkları (Bolu) 2015
  • Harşena Dağı ve Pontus Kralları Kaya Mezarları (Amasya) 2015
  • Dağlık Frigya (Eskişehir, Kütahya, Afyon) 2015
  • Stratonikeia Antik Kenti (Muğla) 2015
  • Uzunköprü (Edirne) 2015
  • İsmail Fakirullah Türbesi ve Işık Kırılma Mekanizması (Siirt) 2015
  • Yıldız Sarayı Kompleksi (İstanbul) 2015
  • Bodrum Kalesi (Muğla) 2016
  • Sivrihisar Ulu Camii (Eskişehir) 2016
  • Hacı Bayram Camii ve Çevresindeki Tarihi Alanlar (Ankara) 2016
  • Sultan II. Beyazıd Han Külliyesi (Edirne) 2016
  • Nuruosmaniye Külliyesi (İstanbul) 2016
  • Malabadi Köprüsü (Diyarbakır) 2016

• 25

  • Tuşpa/Van Kalesi, Van Tarihi Kenti ve Höyüğü(Van) 2016
  • Kibyra Antik Kenti (Burdur) 2016
  • Yivli Minare Camii (Antalya) 2016
  • Assos Arkeolojik Alanı (Çanakkale) 2017
  • Ayvalık Endüstriyel Peyzajı (Balıkesir) 2017
  • İvriz Kültürel Peyzajı (Konya) 2017
  • Priene Arkeolojik Alanı (Aydın) 2018
  • Gaziantep Yeraltı Suyu Yapıları: Livas ve Kasteller (Gaziantep) 2018
  • Erken Dönem Anadolu Türk Mirası: Danişmend Beyliği Başkenti Niksar (Tokat) 2018
  • Justinian Köprüsü (Sakarya) 2018
  • Sarıkaya Roma Hamamı (Yozgat) 2018
  • Harput Tarihi Kenti (Elazığ) 2018
  • Anadolu'daki Ahşap Çatılı ve Ahşap Taşıyıcılı Camiiler (Konya-Eşrefoğlu Camii, Kastamonu-Mahmut Bey Camii, Eskişehir-Sivrihisar Camii, Afyon-Afyon Ulu Camii, Ankara-Arslanhane Camii) 2018

• 26

  Karma (Doğal ve Kültürel) Miraslar:

  • Güllük Dağı-Termessos Milli Parkı (Antalya) 2000
  • Kekova (Antalya) 2000

  Doğal Miras:

  • Tuz Gölü Özel Doğa Koruma Alanı (Ankara-Konya-Aksaray) 2013
  • Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti (Samsun) 2016
  • Ballıca Mağarası Tabiat Parkı (Tokat) 2019