İlk Neandertal-insan melezi

İnsanın en yakın akrabası olarak kabul edilen Neandertallerin, sadece teoride öyle olmadığını gösteren ilk önemli delile ulaşılmış olabilir. Arkeologlar, İtalya’nın  Monti Lessini bölgesinde bulunan Riparo di Mezzena adındaki kayalık sığınaklarda yaptıkları kazılarda, ilk insan-Neandertal melezine ait olduğu düşünülen kalıntılara ulaştı.

PLoS ONE dergisinde yayımlanana araştırmaya göre, yapılan ilk analizler iskeletin iki türün melezi olduğuna işaret etti. Yapılacak diğer analizlerin de ilk tespitleri doğrulaması durumunda, ilk kez modern insanın atalarıyla Neandertallerin cinsel ilişki kurduklarına dair doğrudan delil elde edilmiş olacak.

Geçmişte yapılan genetik analizler, Avrupa ve Asya kökenli insanın yüzde 25’inde Nenadertal DNA’sına ait izler olduğunu ortaya koymuştu.

İPUCU ÇENESİNDE SAKLI
Bilim insanları, çalışmalarını insan-Neandertal melezinin çenesine odaklamış durumda.

Discovery News’e konuşan antropolog Silvana Condemi, “Alt çenenin morfolojisine bakarak, Mezzena’da yaşamış olan bu insanın, geride kalan alt çenesi bulunduğu bilinen klasik Neandertaller ile, gelişmiş bir çenesi olan modern insanın atalarına benzediğini söyleyebiliriz” ifadesini kullandı.

Fransa’nın Ai-Marseille Üniversitesi’nde araştırmacı olan Condemi ve meslektaşları, geçmişe ışık tutacak alt çene üzerinde DNA analizleri gerçekleştirdi ve 3D görüntüleme uyguladu. Ardından, elde edilen sonuçlar Homo Sapiens’lerde bulunan benzer özelliklerle karşılaştırıldı.

KÜLTÜRLERİNİ KORUDULAR
Melez olduğu düşünülen insanın kemiklerinin ait olduğu 30-40 bin yıl öcesinde, Homo Sapiens ve Neandertaller Avrupa’da beraber yaşıyordu.

Mitokondriyal DNA (sadece anne tarafından aktarılan DNA) üzerinde yapılan genetik analizler, iskeletin sahibinin Neandertal olduğunu gösterdi. Buradan, melez olduğu düşünülen çocuğun annesinin Neandertal, babasının ise Homo Sapiens olduğu sonucuna varıldı.

Modern insanın ataları Avrupa’ya geldiği dönemde, Neandertaller ‘Mousterian’ olarak adlandırılan ve bu türün taş alet kültürünü temsil eden devirde bulunuyordu. 200 bin yıl süren Mousterian döneminde, Neandertaller bugün ağırlıklı olarak mağara ve kayalık sığınaklarda bulunan çakmaktaşından aletler, taş balta ve mızrak gibi araç ve silahlar yapıyordu.

‘ETNİK TEMİZLİK’
Bilim insanları, her ne kadar insanlarla sosyal ve cinsel etkileşime girdikleri kesin olarak kabul edilse de, Neandertallerin kültürlerini terk etmediğini ifade etti.

Condemni ve meslektaşları, ‘insanların yavaş yavaş Neandertallere baskın gelmeye başladığını ancak kültürlerini hemen ortadan kaldıramadığını’ belirtti.

Modern insanların, Riparo di Mezzena gibi kayalık antik sığınakların bulunduğu Kuzey Avrupa’ya 45 bin yıl önce geldiği düşünülüyor. İnsanlar ve Neandertallerin bir araya gelmesi ise sanıldığının aksine ev sahipleri için hiç de iyi olmadı.

Araştırmacılar, zamanla nüfusları azalan ve Avrupa’nın belli bölgelerinde izole olduktan sonra yok olan Neandertallerin insanlar tarafından hoş görülmediğini,  hatta Neandertal kadınlarının Homo Sapiens erkekleri tarafından tecavüze uğradığı ve bir nevi ‘etnik temizlik’ yaşandığı düşünülüyor.

Neandertallerin, 30-35 bin yıl önce yok olduğu kabul ediliyor. Bazı araştırmalar, bu tarihi 50 bin yıl öncesine kadar uzatıyor.