'Evet çocuk işçi çalıştırdık'

Tayvan merkezli Foxconn, Apple dahil birçok elektronik üreticisi için montaj hizmeti sunan küresel bir tedarik şirketi. Binlerce işçinin çalıştığı fabrikalarındaki çalışma şartları ve işçilerin maruz kaldığı kötü muamale nedeniyle yıllardır uluslararası insan hakları örgütü ve basının baskısı altında olan Foxconn, yaptığı itirafla, yaşı 14’e kadar inen çocukları fabrikalarında çalıştırdığını belirtti.

Şirket, Çin’in kuzeydoğusundaki Şansdong eyaletinde bulunan Yantai tesisinde, çocuk yaştaki stajyerleri üç hafta boyunca çalıştırdığını, böylece Çin yasalarını da ihlal ettiğini açıklarken, çoçuk işçilerin eğitim kurumlarına gönderilmesi için ‘en kısa zamanda çalışmalara başlayacağını’ vurguladı.

Foxconn, henüz geçtiğimiz hafta bir başka skandala imza atmış, güvenlik tedbirlerinin yetersizliği nedeniyle kaza geçirerek sakat kalan işçisinin tedavi masraflarını yüzünden işçinin ailesini tehdit ettiği ortaya çıkmıştı.

FABRİKALARDA İSYAN HAVASI SÜRÜYOR
Foxconn, yaptığı itirafa rağmen kaç tane çocuk işçinin işe alındığını veya çocukların fabrikalarda hangi bölümlerde çalıştırıldığına dair bir açıklama yapmadı. Açıklamada, “şirket politikası gereği müşteriler veya onların ürünleri hakkında detaya girilmediği” ifade edildi ve “Yantai tesisinde Apple ürünlerinin üretilmediği” belirtildi.

Foxconn, Apple CEO’su Tim Cook’un da ziyarette bulunduğu son bir yıl içindeki değişim döneminde, çalışanlarının çalışma şartlarını artırma sözü verdi. Buna rağmen şirketin fabrikalarında işçileriyle yaşadığı sıkıntıların sonu gelmiyor. Şirket, bu ayın başında Çin’in orta kesimindeki Zhengzhou kentindeki fabrikasında işçiler arasında yaşanan bölünmeyi önlemek için önlemler aldığını açıklamıştı.

Tayvanlı şirket, fabrikada yaşanan sıkıntının üretimi olumsuz etkilemediğini öne sürse de, bu sefer Çin’in kuzeyindeki Taiyuan kentinde bulunan fabrikadaki kavgayla darbe yedi. Fabrikada çıkan kavga, faaliyetin bir gün boyunca durmasına neden büyük çaplı bir eyleme dönüştü.

SORUŞTURMA BAŞLATILDI
Foxconn, Yantai’deki fabrikasında çocukların işe alınmasına hakkında soruşturma başlatıldığını, diğer fabrikalarda şu ana kadar benzer bir ihlal tespit edilmediğini belirtti. Şirket ayrıca, eğitim kurumlarıyla işbirliği halinde olduklarını ve üç aydan altı aya kadar öğrencilere staj imkanı sundukları bilgisini verdi. Yantai’de çalıştırılan çocuk işçilerden özür dilendiğini belirten Foxconn, resmi açıklamasında yaşanan ihlalin ‘tüm sorumluluğunu aldığını’ belirtti.

İşçilerin haklarını savunan China Labor Watch örgütü, Foxconn’un açıklamasını yeterli bulmadı ve ‘şirketin fabrikalarında çalışan işçilerin kimliklerini kontrol etmede yetersiz kaldığını’ öne sürdü. Örgüt, çocuk işçilerin çalıştırılması skandalında ilk olarak eğitim kurumlarının sorumluluk üstlenmesi gerektiğini ancak Foxconn’un da işçilerin yaşını kontrol etmediği için suçlu olduğunu ifade etti.

Foxconn, Çin’deki 1.2 milyon işçisinin yüzde 2.7’sinin stajyerlerden oluştuğunu ve stajyerlerine tam zamanlı işçilerle aynı ücreti verdiklerini belirtti. Çin’in Adil Çalışma Derneği (FLA) tarafından denetlenen Foxconn, işçilerin haftada 60 saat, stajyerlerin ise 40 saatten fazla çalıştırılmayacağını kabul etmişti. Dernek, 30 Haziran’da yaptığı açıklamada, Foxconn’un Çin’deki en büyük tesislerinin bulunduğu Şenzen’de, yaşı küçük işçi çalıştırılmadığının tespit edildiğini açıkladı.

Apple, sakat kalan Foxconn işçisinin sigorta masraflarının düşürülmesi için başka bir hastaneye transfer edilmeye zorlanmasında ve çocuk işçi çalıştırılması hakkında resmi bir açıklamada bulunmadı.