Kirli paranın sırrı: Panama Belgeleri'nde hangi lider hangi bağlantıyla yer aldı

Panama Belgeleri'nde hangi lider hangi bağlantıyla yer aldı

Dünya tarihinin en büyük "belge sızdırma" olayı gerçekleşti. Gizliliğe verdiği önemle tanınan Panama merkezli hukuk firması "Mossack Fonseka"ya ait olduğu iddia edilen 11.5 milyon belge Alman Süddeutsche Zeitung tarafından yayınlandı. Belgelerde, şu anda görevde bulunan dünya liderlerinin ismi de yer alıyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Arjantin Devlet Başkanı Mauricio Macri, Suudi Arabistan Kralı Selman, Pakistan Başkanı Navaz Şerif, Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad ve Katar Emiri Tani'nin ismi de vergi kaçırmak ve para aklamakla anılıyor.

MUSTAFA KARAKUŞ/ntv.com.tr

PANAMA BELGELERİ NEDİR? "KİRLİ PARA"YI ANLAMA REHBERİ

PANAMA BELGELERİ MESSİ'Yİ DE VURDU

PANAMA BELGELERİ: PUTİN'İN GİZLİ SERVETİ

Alman "Süddeutsche Zeitung" gazetesi tarafından elde edilen belgelerin ilk kısmı, Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) tarafından 80 ülkeden gazetecilerle paylaşıldı. İlk kısmı yayınlanan belgelerde şu anda görevde olan ve görevlerini bırakan dünya liderlerinin isimleri de geçiyor. "Panama Belgeleri: Kirli Paranın Sırrı"nda ismi geçen görevdeki ve eski dünya liderlerinin bağlantılarına yakından bakalım:

RUSYA DEVLET BAŞKANI VLADIMIR PUTIN:

Panama Belgeleri ile bağlantısı: Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in yakın arkadaşı müzisyen viyolonselist Sergey Roldugin’in offshore hesaplar üzerinden verdiği kaçırdığı belirtiliyor.

Offshore'un perde arkası: Panama Belgeleri'ne göre, Rus viyolonselist Sergey Roldugin bir kaç yıl içerisinde yaklaşık 2 milyar ABD dolarını, karmaşık ilişkilere sahip şirketlere yatırdığı, para transferinin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e kadar uzandığı iddia edildi. Putin'le yaklaşık 40 yıldır yakın dost olan müzisyen Roldugin, Rusya Devlet Başkanı'nın ilk kızı Maria'nın vaftiz babası.

Sergey Roldugin 16 yıl önce bir röportajında Putin'i "kardeşi" olarak nitelendirmişti. Panama Belgeleri'nde Roldugin adına kurulan şirketlerin hisse alışverişleri yaptığı, milyon dolarlık karşılığı bulunmayan ücretler ödediği ve geri ödenmeyen krediler verdiği belirtiliyor. Söz konusu paralar sadece Putin'in yakın çevresindeki kişilere aktarılmadı, aynı zamanda Putin'in ailesine de ödendi. Roldugin'in offshore şirketlerinden gelen paralarla Igora Kayak Merkezi'nin satın alındığı ve 2013 Şubat'ında Putin'in ikinci kızı Katerina'nın düğününün finanse edildiği ileri sürüldü.

SUUDİ ARABİSTAN KRALI SELMAN:

Panama Belgeleri ile bağlantısı: Söz konusu kayıtlarda Suudi Arabistan Kralı Selman'ın ismi hissedar olarak geçiyor.

Offshore'un perde arkası: Panama Belgeleri'nde Suudi Arabistan Kralı Selman'ın ismi, 2008'deki kayıtlarda Lüksemburg merkezli Shaf Corporation şirketinin hissedarı olarak yer alıyor. Kayıtlara göre, hayatta olmayan ilk eşi, 5 oğlu ve bir kızı da hissedar. "Aile Servetleri Yönetimi" hizmeti veren Lüksemburg şirketinin, 4 şirketle daha bağlantısı bulunuyor. 2005 tarihli bir kayıtta ise, Kral Selman "M/Y Erga" yatının "ana kullanıcısı" olarak görülüyor. Yat, İngiliz bayrağı taşıyor ve Crassus Limited şirketine ait. Crassus Limited şirketi 2004 yılında Britanya Virjin Adaları'nda kurulmuş.

PAKİSTAN BAŞKANI NAVAZ ŞERİF:

Panama Belgeleri ile bağlantısı: Pakistan Başbakanı Navaz Şerif'in kızının ismi belgelerde geçiyor.

Offshore'un perde arkası: Panama Belgeleri'nde Pakistan Başbakanı Navaz Şerif'in kızı Meryem Safdar'ın ismi, Britanya Virjin Adaları merkezli Nielsen Enterprises Limited ve Nescoll Limited şirketlerinin sahibi olarak geçiyor. Şirketlerden biri 1993 yılında, Navaz Şerif'in ilk başbakanlığı döneminin son yılında kuruldu. İkinci şirket de bir yıl sonra kuruldu. Meryem Safdar'a ait şirketler'in İngiltere'nin başkenti Londra'nın merkezindeki Hyde Park'a yakın bölgede iki gayrımenkulu bulunuyor. Mossack Fonseca'nın iç yazışmalarında gayrımenkullerin sahibi olarak Navaz Şerif ve ailesi görünüyor.

UKRAYNA DEVLET BAŞKANI PEDRO POROŞENKO:

Panama Belgeleri ile bağlantısı: Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko'nun ismi belgelerde bir dönem bir şirketin tek sahibi olarak geçiyor.

Offshore'un perde arkası: Milyarder işadamı Petro Poroşenko, Ukrayna devlet başkanlığına adaylığını koyduğunda, "kendisini ülkesine adayacağını" ve bu nedenle çoğu şirketini satacağı sözünü verdi. Panama Belgeleri'ne göre, Poroşenko seçim zaferinden tam 3 ay sonra merkezi Britanya Virjin Adaları olan bir şirket kurdu. Şirketin tek sahibi de Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko görünüyordu. Poroşenko'ya danışmanlık yapan Güney Kıbrıs merkezli avukatlık şirketi, Mossack Fonseca ile iç yazışmalarda, şirketin sahibinin siyasetçi olduğunu ancak şirketin siyasi faaliyetlerde bulunmadığını bildirdi.

Alman Süddeutsche Zeitung bu firmayla ilgili Poroşenko'nun basın bürosuna sorular yöneltti. Alman gazetesine yapılan açıklamada, söz konusu şirketin, Devlet Başkanı Petro Poroşenko'nun servetini bir vakıfa devretmek için kurulduğu belirtildi. Açıklamada, Başkan Poroşenko'nun mal varlığıyla ilgili belgeleri kamuoyuyla paylaştığı ifade edildi. Ancak Britanya Virjin Adaları'nda kurulan Prime Assets Partners Limited şirketinin ismi 2015'teki malvarlığı beyannamesinde yer almıyor.

BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ EMİRİ HALİFE BİN ZAYİD EL NAHYAN:

Panama Belgeleri ile bağlantısı: Abu Dabi ve Birleşik Arap Emirlikleri Emiri Halife Bin Zayid El Nahyan'ın ismi belgelerde birçok offshore şirketin sahibi olarak geçiyor.

Offshore'un perde arkası: Halife Bin Zayid El Nahyan'ın offshore şirketleri, İngiltere'nin başkenti Londra'daki lüks semtlerde onlarca gayrımenkulun sahibi olarak görülüyor. Mossack Fonseca'nın 2007 tarihli kayıtlarına göre, Devonshire House şirketi, Londra'nın lüks semti Kensington'da Victoria Road'daki bir otelin sahibi.

ARJANTİN DEVLET BAŞKANI MAURICIO MACRI:

Panama Belgeleri ile bağlantısı: Çiçeği burnundaki Arjantin Devlet Başkanı Mauricio Macri'nin ismi Panama Belgeleri'nde bir şirketin müdürü olarak yer alıyor.

Offshore'un perde arkası: Arjantin Devlet Başkanı Mauricio Macri, babası Francisco Macri ve kardeşi Mariano Macri Bahamalar merkezli Fleg Trading Ltd. şirketinin yöneticileri olarak görülüyor. Bahamalar'daki şirket 1998'de Mossack Fonseca tarafından kuruldu ve 2009'da feshedildi. Arjantin Devlet Başkanı Mauricio Macri 2007 ve 2008'deki mal varlığı beyannamelerinde bu şirkete yer vermedi. Macri o dönemde Arjantin'in başkenti Boenos Aries'in belediye başkanlığını yapıyordu. Alman Süddeutsche Zeitung ve Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu'nun soruları üzerine Arjantin Devlet Başkanı Macri'nin bürosundan açıklama yapıldı. Açıklamada, Macri'nin söz konusu şirkete mal varlığı beyannamesinde yer vermediği çünkü şirkette hissedar olmadığı ve sadece yöneticilik yaptığı vurgulandı.

MISIR ESKİ CUMHURBAŞKANI HÜSNÜ MÜBAREK:

Panama Belgeleri ile bağlantısı: Mısır eski Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'in ismi Panama Belgeleri'nde oğlu Ala Mübarek'in bir şirketin sahibi olarak yer alması nedeniyle geçiyor.

Offshore'un perde arkası: Mısır eski Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'in oğlu Ala Mübarek, 1993 Aralık ayında Britanya Virjin Adaları'nda kurulan offshore şirketi Pan World Investments Inc.in sahibi olarak görülüyor. Ala Mübarek 2015 yılına kadar bu şirketin sahipliğini yapıyor. Panama Belgeleri'ne göre, Ala Mübarek bu şirketi, finans sektöründe iş bağlantıları için kullandı. 2012 yılında Hüsnü Mübarek ve oğlu Ala Mübarek AB'nin yaptırım listesinde yer almasına rağmen Mossack Fonseca şirketi "düşük riskli" kuruluşlar arasında gösterdi.

Cenevre'deki Credit Suisse Bankası, AB yaptırımları nedeniyle şirketin malvarlığını dondurdu. 2014 yılında hukuk şirketi Mossack Fonseca'nın bir çalışanı, şirket üzerinde kontrollerinin asgari düzeyde olduğunu belirtti. Mossack Fonseca, 2015 Nisan ayında, Ala Mübarek'in sahibi olduğu Pan World ile ilişiğini kesti.

İZLANDA BAŞBAKANI SIGMUNDUR DAVID GUNNLAUGSSON:

Panama Belgeleri ile bağlantısı: İzlanda Başbakanı Sigmundur David Gunnlaugsson belgelerde bir offshore şirketinin eski hissedarları arasında görünüyor.

Offshore'un perde arkası: İzlanda yasalarına göre, milletvekilleri bir şirkette yüzde 25'den fazla hisseye sahipse, bunu parlamentoya bildirmek zorunda. 2009 Nisan ayında milletvekili seçilen Başbakan Sigmundur David Gunnlaugsson, offshore şirketi Wintris Inc. yüzde 50 hissedarı olduğunu parlamentoya bildirmedi. Şirketin diğer yüzde 50'si ise Gunnlaugsson'un şu anda evli olduğu eşi Anna Sigurlauf Palsdottir'e ait. Parlamentoya seçildikten kısa süre sonra Gunnlaugsson şirketteki hissesini, 1 dolar gibi sembolik bir değerle sattı.

Başbakan Gunnlaugsson kayıtlarda isminin ortaya çıkması üzerine, kendisi ve eşinin İzlanda yasalarına uyduğunu açıklamakla yetindi. Ortak bir hesapları olduğunu kabul eden İzlanda Başbakanı Gunnlaugsson, firmanın eşine ait olduğunun bilindiğini iddia etti.

IRAK ESKİ BAŞBAKANI İYAD ALLAVİ:

Panama Belgeleri ile bağlantısı: Saddam Hüseyin'in devrilmesinden sonra Irak'ta başbakan olarak görev yapan İday Allavi, birkaç offshore şirketinin hissedarı ve yöneticisi olarak görünüyor.

Offshore'un perde arkası: Panama Belgeleri'ne göre Irak eski Başbakanı İyad Allavi 2013'te offshore şirketi Moonlight Estates Limited şirketi üzerinden Londra'da bir gayrimenkulün sahibi oldu. Şirket ise 2009 yılında Britanya Virjin Adaları'nda kuruldu. Allavi yine 2000'li yıllarda bir başka offshore şirketinin hissedarı durumundaydı. Söz konusu şirketin 2013 yılına kadar Londra'da başka bir gayrimenkulu bulunuyordu. Gayrimenkulun değerinin 1 milyon sterlin olduğu iddia ediliyor. Allavi'nin sözcüsü tarafından yapılan açıklamada, Büyük Britanya'da bulunan gayrimenkullerin, İngiliz yasalarına göre vergilendirildiği ve vergilerinin düzenli ödendiği belirtildi.

SURİYE DEVLET BAŞKANI BEŞŞAR ESAD:

Panama Belgeleri ile bağlantısı: Suriye'deki cep telefonu operatörü Syriatel'in sahibi olan Rami Makluf, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad'ın kuzeni. Suriye'deki rejimin kilit isimlerinden olan Rami Makluf'un ismi Panama Belgeleri'nde yer alıyor.

Offshore'un perde arkası: Syriatel'in sahibi Rami Makluf'un ekran üreten şirketi Drex Technologies SA’in Mossack Fonseca ile bağlantısı bulunuyor. 2011 yılından itibaren AB’nin Suriye’ye uyguladığı yaptırımların, Mossack Fonseca firması üzerinden offshore şirketler ve hesaplarla delinmeye çalışıldığı belirtiliyor. Makluf'un ABD'deki varlıkları ABD Hazine Bakanlığı'nın dikkatini çekti. ABD Hazine Bakanlığı, Makluf'un mal varlığını 2008'de dondurdu. Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad'ın kuzeni olan işadamı Rami Makluf'un ülke ekonomisinin yüzde 60'ını kontrol ettiği iddia ediliyor.

AZERBAYCAN CUMHURBAŞKANI İLHAM ALİYEV:

Panama Belgeleri ile bağlantısı: Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in eşi Mehriban Aliyev'in offshore şirketi UF Universe Foundation'ın yöneticiliğini yaptığı iddia ediliyor.

Offshore'un perda arkası: Azerbaycan'ı 13 yıldır yöneten Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in eşi Mehriban Aliyev'in first lady olarak sadece ülkedeki eğitim ve kültür faaliyetleriyle uğraşmadığı aynı zamanda UF Universe Foundation şirketinin yöneticiliğini üstlendiği iddia edildi. Mossack Fonseca ile bağlantılı bu şirketin, Azerbaycan'daki Ata Holding'in kontrolünü üstlendiği ifade ediliyor. Ata Holding'te ülkenin üst düzey yetkililerinin yanısıra İlham Aliyev'in üç kızının da çıkar sağladığı belirtiliyor. İlham Aliyev'in iki kızının Panama ve Britanya Virgin Adaları'ndaki iki şirketin daha kontrolünü ellerinde bulundurduğu da ileri sürülüyor.

MALEZYA BAŞBAKANI NECİP ABDÜRREZAK:

Panama Belgeleri ile bağlantısı: Malezya Başbakanı Necip Abdürrezak'ın oğlu Mohd Nazifuddin bin Mohd Necip'in iş ortağıyla birlikte, Britanya Virgin Adaları'nda kurulan iki şirketin yöneticiliğini yaptığı belirtiliyor.

Offshore'un perde arkası: Malezya Başbakanı Necip Abdürrezak'ın ülkesinde başı bir finans skandalıyla dertte. Devlet fonu IMDB'nin isminin karıştığı skandalda, Başbakan Necip Abdürrezak'ın kişisel hesabına 681 milyon dolar yatırıldı. Abdürrezak'ın yardımını Suudi Arabistan yönetimi yetişti. Suudi yönetimi, söz konusu parayı Abdürrezak'ın hesabına yatırdığını ve paranın iade edildiğini açıklamıştı. Malezya savcılığı da soruşturmaya gerek olmadığına karar verdi. Ancak Malezya Başbakanı Necip Abdürrezak'ın başı bu kez Panama Belgeleriyle dertte. Panama'daki hukuk bürosu Mossack Fonseca ile bağlantılı ve Britanya Virgin Adaları'nda kurulan iki şirketin yöneticiliğini Malezya Başbakanı Abdürrezak'ın oğlu Mohd Nazifuddin bin Mohd Necip yapıyor.

İNGİLTERE BAŞBAKANI DAVID CAMERON:

Panama Belgeleri ile bağlantısı: İngiltere Başbakanı David Cameron'ın babası Ian Cameron, 2010 yılında yaşamını yitirene kadar yatırım fonu Blairmore Holding'in ortaklarındandı.

Offshore'un perde arkası: İngiltere Başbakanı David Cameron'ın babası Ian Cameron'ın tartışmalı hukuk bürosu Mossack Fonseca ile bağlantısı olduğu belirtiliyor. Multi milyoner olan Ian Cameron'ın Blairmore Holding şirketi aracılığıyla, şirketleri İngiltere'de vergi vermekten kurtardığı iddia ediliyor. 2010 yılında ölen baba Ian Cameron'ın şirketi Blairmore Holding'i vergi denetiminden kaçırmak için Panama merkezli Mossack Fonseca ile işbirliği yaptığı belirtiliyor.